Nguồn tiền mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam

Ngân hàng Thế giới (WB) chỉ ra mức huy động vốn hàng năm quá thấp so với quy mô vốn hóa thị trường chứng khoán Việt Nam, điều này làm hạn chế sự phát triển và tính chuyên nghiệp của thị trường.

Ông Ketut Ariadi Kusuma, chuyên gia cao cấp về tài chính và thị trường vốn của WB mới đây đã có những chia sẻ với PLO về những thành công mà thị trường chứng khoán Việt Nam đã có được; những yếu tố cần cải thiện để hướng đến các mục tiêu lớn hơn như nâng hạng thị trường.

Ông Ketut Ariadi Kusuma đánh giá, so với vốn hóa thị trường, việc huy động vốn ở chứng khoán Việt Nam vẫn chưa được tận dụng triệt để, với mức huy động vốn hàng năm trực tiếp trên thị trường chỉ chiếm khoảng 1% vốn hóa thị trường. Hơn nữa, thành phần các nhà đầu tư vẫn chủ yếu bao gồm các cá nhân trong nước, chiếm khoảng 90% tổng giá trị giao dịch, vì vậy cần thể chế hóa và nâng cao tính chuyên nghiệp nhiều hơn nữa.

Chuyên gia WB nhận xét kinh tế vĩ mô ổn định là điều kiện quan trọng giúp thị trường vốn Việt Nam phát triển. Các ngân hàng đã và đang đóng vai trò then chốt trong việc chuyển đổi nguồn vốn tiết kiệm trong xã hội thành những khoản vay hiệu quả, tăng trưởng tín dụng ổn định ở mức 14% hàng năm trong 5 năm qua.

Chuyên gia WB cho rằng cần cải thiện hơn nữa tính hiệu quả của thị trường vốn, chẳng hạn như tăng cường huy động tiết kiệm thông qua các nhà đầu tư tổ chức và thiết lập các tiêu chuẩn để định giá các công cụ tài chính khác.

Theo WB, Nguồn tiền từ Bảo hiểm xã hội (BHXH) nếu được đa dạng hóa danh mục đầu tư tốt sẽ mang đến kênh dẫn vốn quan trọng cho doanh nghiệp, đồng thời giúp cho BHXH có thêm nguồn lợi nhuận phục vụ cho các mục đích công cộng.

Ngoài ra, nguồn tiền khác cho thị trường chứng khoán sẽ đến từ các nhà đầu tư tổ chức lớn nước ngoài nếu thị trường chứng khoán được nâng hạng.

Hiện nay, Việt Nam đang được 2 tổ chức xếp hạng thị trường là MSCI và FTSE Russell xếp vào nhóm thị trường cận biên (FM). Trong rổ chỉ số FM, thị trường Việt Nam chiếm tỷ trọng hơn 30% tổng tài sản quản lý. Việc nâng cấp lên vị thế Thị trường mới nổi sẽ nâng cao đáng kể vị thế thị trường của Việt Nam, đưa Việt Nam ngang hàng với nhiều nước đang phát triển ở giai đoạn phát triển tương đương.

Việc nâng cấp như vậy có nhiều lợi ích quan trọng, nhất là việc huy động vốn. Việc đạt được vị thế Thị trường mới nổi có thể thu hút hàng tỷ USD đầu tư mới từ các nhà đầu tư quốc tế. Dòng vốn gia tăng sẽ không chỉ nâng cao giá trị cổ phiếu công ty mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc huy động vốn cổ phần. Ngoài ra, chính phủ có thể thu được lợi nhuận từ tiềm năng tăng nguồn thu từ việc tiếp tục cổ phần hóa hoặc thoái vốn nhà nước tại các công ty niêm yết.

Khi vị thế thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng lên sẽ có thêm nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp, chất lượng cao hơn, đặc biệt là các nhà đầu tư tổ chức lớn trên toàn cầu. Họ sẽ yêu cầu sự minh bạch và công bằng cao hơn cho các cổ đông đại chúng, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của thị trường và mang lại lợi ích cho công chúng nói chung.