Người Mỹ giảm mạnh kỳ vọng lạm phát theo giá xăng

Người dân Mỹ giờ kỳ vọng lạm phát ở mức thấp hơn trong vài năm tới, theo một khảo sát gần đây của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) khu vực New York.

Mức kỳ vọng lạm phát trung vị của những người tham gia trả lời trong tháng 7/2022 là 6.2% trong 1 năm tới, giảm từ mức 6.8% hồi tháng 6/2022, Fed khu vực New York cho biết trong ngày 08/08. Họ kỳ vọng lạm phát trong 3 năm tới sẽ ở mức 3.2%, giảm từ mức 3.6% hồi tháng 6/2022, và lạm phát 5 năm tới sẽ ở mức 2.3%.

Kỳ vọng lạm phát: Lời tiên tri tự hoàn thành?

Các chuyên gia kinh tế không xem kỳ vọng của người tiêu dùng như một dự báo chính thức, nhưng việc chú ý tới các cuộc khảo sát này như một dấu hiệu về tâm lý có thể tác động tới giá cả.

Các quan chức Fed tin rằng kỳ vọng lạm phát cao hơn có thể lời tiên trị tự hoàn thành (self-fulfilling). Kỳ vọng lạm phát cao hơn thôi thúc người tiêu dùng đồng ý trả mức giá cao hơn và gây áp lực để tăng lương. Điều này rồi sẽ thúc đẩy chi phí trong tương lai và từ đó khiến lạm phát tăng.

Hồi tháng 6/2022, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) – thước đo lạm phát phổ biến nhất – chạm mức 9.1%, là mức cao nhất trong 40 năm. Còn với chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) – thước đo lạm phát yêu thích của Fed – tăng 6.8% trong tháng 6.

Fed đặt mục tiêu kiểm soát lạm phát – được đo lường bằng PCE - ở mức trung bình 2% theo thời gian.

Các nhà hoạch định chính sách tại Fed dù hoan nghênh sự suy giảm về lạm phát kỳ vọng, nhưng nhiều khả năng vẫn tiếp tục nâng lãi suất trong tháng 9/2022. Đây sẽ là lần nâng lãi suất thứ 5 trong năm nay.

Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết NHTW muốn thấy bằng chứng rõ ràng và thuyết phục về sự suy giảm của áp lực lạm phát trước khi giảm nhịp độ hoặc ngừng nâng lãi suất.

Các chuyên gia kinh tế tham gia cuộc thăm dò của Wall Street Journal (WSJ) kỳ vọng CPI suy giảm nhưng vẫn ở mức cao 6.8% cho tới tháng 12/2022.

Jason Reed, Giảng viên tại Đại học Notre Dame, cho biết giá thực phẩm và giá xăng thì ai cũng có thể thấy và nhận biết. Vì vậy, hai loại giá này đóng vai trò quan trọng trong cách người tiêu dùng nhìn về nền kinh tế. Giá xăng tại Mỹ giảm mạnh trong thời gian qua. Hiện giá trung bình cho 1 gallon xăng là 4.06 USD trong ngày 08/08.

“Bạn đang thấy người tiêu dùng thay đổi kỳ vọng”, ông nói.

Theo cuộc khảo sát của Fed New York, người tiêu dùng kỳ vọng giá thực phẩm và xăng tăng chậm hơn trong những năm tới. Trong tháng 7/2022, họ kỳ vọng giá xăng tăng 1.5% trong vòng 1 năm, trong khi hồi tháng 6 họ kỳ vọng tăng tới 5.6%. Giá thực phẩm được kỳ vọng tăng 6.7% trong 1 năm, giảm từ mức 9.2% của cuộc khảo sát tháng 6.

Sự suy giảm về kỳ vọng lạm phát ngắn và trung hạn có thể thấy ở tất cả nhóm thu nhập khác nhau, nhưng đà giảm mạnh nhất đến từ các hộ gia đình có thu nhập dưới 50,000 USD, Fed New York cho biết.