Ngành nhựa trước thách thức giá dầu tăng trở lại

 Giá dầu lập đáy trong năm 2020 đã giúp các doanh nghiệp ngành nhựa tích trữ nguồn nguyên liệu với giá rẻ, từ đó thúc đẩy biên lợi nhuận gộp và lợi nhuận. Tuy nhiên, tình hình trong năm 2021 có thể sẽ thay đổi khi giá dầu đang tăng trở lại.

Hưởng lợi từ nguyên liệu đầu vào trong năm 2020

Công ty CP Nhựa Bình Minh, “ông lớn” dẫn đầu thị trường miền Nam, sau giai đoạn 2016 - 2019 lợi nhuận sau thuế liên tục suy giảm đã lấy lại mức tăng trưởng 23,6% trong năm 2020, đạt 522,6 tỷ đồng. Đóng góp lớn cho sự tăng trưởng này là giá nguyên liệu đầu vào giảm, giúp cải thiện biên lợi nhuận gộp từ mức 22,7% lên 26,6%.

Báo cáo mới đây của Công ty CP Chứng khoán FPT (FPTS) cho biết, theo đà giảm mạnh của giá dầu trong nửa đầu năm 2020, giá các loại nguyên liệu nhựa như PE, PP và PVC trong quý II/2020 rơi xuống đáy trong vòng 5 năm qua. Cụ thể, giá PE và PP trung bình ở mức 785 USD/tấn và 840 USD/tấn, giảm lần lượt 24,3% và 26,3% so với quý II/2019. Còn giá PVC trung bình ở mức 716 USD/tấn, giảm 15,4% so với cùng kỳ năm 2019. Giá các nguyên liệu này sau đó đã phục hồi theo giá dầu nhưng vẫn ở mức thấp.

Giá nguyên liệu đầu vào giảm mạnh giúp nhiều doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nhựa ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận dù doanh thu không tăng. Đơn cử như Công ty CP Nhựa Thiếu niên Tiền Phong ghi nhận doanh thu bán hàng giảm khoảng 2,7%, từ mức 4.759 tỷ đồng năm 2019 xuống còn 4.629 tỷ đồng trong năm 2020, nhưng lợi nhuận gộp lại tăng thêm 6,7%. Qua đó giúp lãi ròng tăng trưởng 9,2%, đạt 447 tỷ đồng.

Các doanh nghiệp nhựa khác như Công ty CP Nhựa Hà Nội ghi nhận doanh thu năm 2020 đạt 1.064 tỷ đồng, giảm 13,6% nhưng lợi nhuận gộp lại tăng tới 10,1%, đạt 175,2 tỷ đồng. Cùng với việc tiết giảm các chi phí khác, Nhựa Hà Nội báo lãi 115,4 tỷ đồng năm 2020, tăng gấp đôi năm 2019.

Biên lợi nhuận gộp cải thiện cũng giúp Công ty CP Nhựa Đà Nẵng duy trì mức lợi nhuận sau thuế khoảng 5,3 tỷ đồng, tương đương năm 2019 dù doanh thu sụt giảm 17%.

Áp lực từ giá dầu tăng

Sau khi tạo đáy vào quý II/2020, giá dầu bắt đầu hồi phục trở lại. Vào phiên giao dịch ngày 10/12/2020, giá dầu Brent lần đầu tiên kết phiên giao dịch ở mức 50,2 USD/thùng - mức cao nhất trong vòng 9 tháng trước đó. Còn dầu thô WTI cũng được giao dịch ở mức gần 47 USD/thùng. Kể từ đầu năm 2021, giá dầu liên tục tăng mạnh. Dầu Brent có lúc lên đến 64 USD và dầu WTI đạt mức 61 USD vào giữa tháng 2/2021.

Giá dầu tăng trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu thắt chặt hơn và sự kỳ vọng nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu phục hồi trở lại nhờ việc tiêm chủng vắc-xin Covid-19. Hỗ trợ thêm cho đà tăng giá dầu là sự gián đoạn nguồn cung liên tục ở Mỹ, khi thời tiết băng giá ở bang Texas và vùng Plains khiến sản lượng khai thác dầu thô ở Mỹ giảm khoảng 4 triệu thùng/ngày.

Giá dầu tăng trở lại rõ ràng không phải tín hiệu tích cực cho doanh nghiệp ngành nhựa. FPTS đánh giá ngành này trong năm 2021 kém khả quan hơn năm 2020 do giá nguyên liệu nhựa trong giai đoạn nửa đầu năm 2021 dự báo duy trì ở mức cao hơn từ 15 - 24% so với cùng kỳ năm 2020 gây ảnh hưởng tiêu cực đến biên lợi nhuận của các doanh nghiệp. Đồng thời, nguồn cung nguyên liệu trong nước không được cải thiện do Dự án Tổ hợp hóa dầu Long Sơn chậm tiến độ và không thể đi vào hoạt động trong năm 2021.

FPTS cũng cho biết, ngành nhựa Việt Nam đã bước vào giai đoạn bão hòa. Năm 2020, sản lượng tiêu thụ sản phẩm nhựa trong nước ước đạt khoảng 9,1 triệu tấn, tăng trưởng 5,3% so với năm 2019. Mức tăng trưởng năm này thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng sản lượng trung bình khoảng 12,9% trong giai đoạn 2015 - 2019.