6 ngày Cập nhật ĐHCĐ 2024

Ngân hàng “đau đầu”…nợ xấu phình to

Dù Thông tư 02 về cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ đã được gia hạn, tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, các ngân hàng nên tập trung xử lý nợ xấu một cách đúng đắn, cần phải trích lập dự phòng rủi ro…

Theo thống kê từ báo cáo tài chính của 28 ngân hàng, tổng nợ xấu là 224.146 tỷ đồng, tăng đến hơn 14% so với cuối năm 2023 với 26/28 ngân hàng có số dư nợ xấu tăng. Đặc biệt, nhiều ngân hàng ghi nhận mức tăng mạnh của nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn). Nợ xấu vẫn tiếp tục là cơn đau đầu và trở thành một trong những thách thức lớn nhất của ngành ngân hàng trong năm 2024.

Bình luận xung quanh câu chuyện này, chuyên gia kinh tế - PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, nợ xấu của ngân hàng tăng không nằm ngoài dự báo khi lượng doanh nghiệp xin ngừng hoạt động để tái cấu trúc và lượng doanh nghiệp xin đăng ký phá sản tăng lên trong quý 1/2024.

"Rõ ràng đây là vấn đề chúng ta đã nhìn thấy trước và cũng đã lo lắng. Tuy nhiên nợ xấu tăng với mức cao như hiện nay thực sự cũng đang là một gánh nặng với hệ thống ngân hàng nói riêng và nền kinh tế nói chung. Bởi vì ngoài nợ xấu của ngân hàng thì còn có cái nợ mà các doanh nghiệp nợ nhau, chưa có khả năng thanh toán. Vì vậy nó làm cho tình hình tài chính của nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn", PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nói.

Cũng theo vị chuyên gia kinh tế, tới nay các ngân hàng đã có thể biết được những doanh nghiệp nào có thể không trả nợ được, doanh nghiệp nào có thể vực dậy nếu như có thêm thời gian và thêm nguồn vốn. Vì vậy, bản thân các ngân hàng cũng cần chủ động xếp loại doanh nghiệp để có những biện pháp xử lý khác nhau.

"Đối với những doanh nghiệp có khả năng hồi phục thì ngân hàng vẫn có thể cho vay tiếp để doanh nghiệp tiến hành sản xuất, tái cơ cấu quá trình hoạt động để có khả năng trả nợ vay, lãi vay và thực hiện quá trình hồi phục tốt nhất.

Liên quan đến vấn đề này, mới đây Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết đã ban hành Thông tư 06 kéo dài thời gian thực hiện chính sách tại Thông tư 02 về cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ đến hết ngày 31/12/2024.

Theo đó, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các tổ chức tín dụng theo dõi tình hình thực hiện Thông tư 06/2024/TT-NHNN, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho khách hàng. Như vậy, Ngân hàng Nhà nước đã chính thức gia hạn Thông tư 02 thêm 6 tháng nữa, tức là sẽ kéo dài đến hết hết năm 2024 thay vì kết thúc vào ngày 30/6/2024.

Bất động sản là loại tài sản thế chấp được các ngân hàng rao bán nhiều nhất.

Nhận định về nội dung này, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, cùng với chính sách giảm lãi suất, việc giãn, hoãn nợ sẽ phần nào giúp các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn về vốn, giúp tạo vòng quay sản xuất kinh doanh liên tục. Chậm trả nợ cũng sẽ giúp doanh nghiệp và người dân có thêm cơ hội vượt qua khó khăn. Giãn, hoãn nợ tức là khoản nợ vẫn còn, chỉ là chưa thu và doanh nghiệp vẫn có cơ hội được vay các khoản vay mới.

Tuy nhiên, theo TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, để đề phòng khả năng gia tăng nợ xấu, ngân hàng phải giảm mục tiêu lợi nhuận. Vì với các khoản nợ được giãn, hoãn, các ngân hàng phải tăng trích lập dự phòng.

"Các tổ chức tín dụng cũng rất chủ động trong năm vừa qua, có nơi đã trích 70-75%, có nơi trích luôn 100%. Trong bối cảnh tiềm lực tài chính có phần tốt hơn, các ngân hàng đã chủ động trích lập rủi ro", TS. Cấn Văn Lực nói.

Cũng theo vị chuyên gia này, trước những khó khăn mà nhiều ngân hàng, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt, bên cạnh nới thời hạn, các ngân hàng cũng đề xuất mở rộng thời gian tính khoản vay được gia hạn. Bởi theo quy định, chỉ những khoản vay phát sinh trước thời điểm 24/4/2023 mới được cơ cấu nợ. Ngoài ra, cần có thêm hướng dẫn về cơ cấu nợ cho khách hàng phát sinh khoản vay tại nhiều ngân hàng.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia cũng cho rằng, dù Thông tư 02 đã được gia hạn đến hết năm 2024, tuy nhiên, bản thân các ngân hàng nên tập trung xử lý nợ xấu một cách đúng đắn. Cần nhìn thẳng vào con số nợ xấu thực tế và sau khi cơ cấu nợ, các ngân hàng phải trích lập dự phòng rủi ro theo lộ trình.