Bài của Hà Văn Toán

Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine trở thành cuộc đối đầu lớn nhất giữa Mátxcơva và phương Tây kể từ khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962.

Cả các nhà ngoại giao Nga và Mỹ đều cho rằng quan hệ giữa hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới đang ở mức tồi tệ không kém thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Ông Kirill Dmitriev, Tổng giám đốc điều hành quỹ đầu tư quốc gia của Nga và là nhân vật cấp cao trong giới tinh hoa chính trị của Nga, nói rằng ông Trump và đảng Cộng hoà đã giành được Nhà Trắng và quyền kiểm soát Thượng viện "bất chấp chiến dịch thông tin sai lệch quy mô lớn nhằm vào họ".

"Chiến thắng thuyết phục của họ cho thấy người Mỹ bình thường đã chán ngấy những lời nói dối, sự bất tài và ác ý chưa từng có”, ông Dmitriev nói, đồng thời đưa ra nhận định: "Điều này mở ra những cơ hội mới để thiết lập lại quan hệ giữa Nga và Mỹ”.

Ông Trump tuyên bố chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 5/11, sau khi Fox News đưa ra kết quả dự đoán rằng ông đã đánh bại ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris. Nếu kết quả được xác nhận, chiến thắng này sẽ đánh dấu sự trở lại đáng kinh ngạc của ông sau 4 năm rời Nhà Trắng.

Năm 2009, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton khi đó đề xuất "thiết lập lại" quan hệ với Mátxcơva, nhưng do lỗi dịch thuật nên Mátxcơva đã nhận được cụm từ "quá tải" bằng tiếng Nga.

Dù định hướng "thiết lập lại", quan hệ giữa Tổng thống Vladimir Putin và chính quyền Barack Obama đã trở nên tồi tệ.

Ông Trump nhiều lần tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt xung đột ở Ukraine nếu đắc cử, dù ông chưa nói cụ thể sẽ làm như thế nào.

Tổng thống Nga Vladimir Putin nhiều lần nói rằng ông sẵn sàng bàn về chấm dứt xung đột, nhưng những lợi ích và điều kiện về lãnh thổ của Nga phải được chấp nhận. Ukraine phản đối các điều kiện của Nga, cho rằng điều đó đồng nghĩa với việc Kiev đầu hàng.

Tổng thống Putin cũng đã nhiều lần nói về việc phải bảo đảm an ninh cho Mátxcơva.

Lực lượng Nga tiếp tục đạt được tiến bộ trên chiến trường Ukraine và đến nay đã kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ nước này.

Trước cuộc bầu cử Mỹ, các quan chức Nga đều nói rằng ai chiến thắng trong cuộc bầu cử cũng không khác gì, nhưng cách đưa tin trên báo chí Nga cho thấy họ ủng hộ ông Trump hơn.

Phó Chủ tịch Hội đồng an ninh Nga Dmitry Medvedev vừa phát biểu rằng chiến thắng của ông Trump có thể sẽ là tin xấu với Ukraine, nhưng không rõ ông Trump sẽ cắt giảm nguồn tài trợ của Mỹ cho Kiev đến mức nào.

"Ông Trump có một phẩm chất hữu ích với chúng ta: Là một doanh nhân thực thụ, ông ấy cực kỳ ghét việc chi tiền cho những kẻ bám đuôi và những đồng minh bám đuôi ngu ngốc, cho các dự án từ thiện tồi tệ và cho các tổ chức quốc tế háu ăn", ông Medvedev viết trong đoạn đăng trên tài khoản Telegram.

Ông cho rằng chính quyền Ukraine nằm trong nhóm mà ông Trump có thể không muốn chi quá nhiều tiền. Ông cũng cho rằng giới lãnh đạo Ukraine sẽ làm mọi cách để tự an ủi nếu ông Trump được xác nhận chiến thắng.