Nếu đang bị rút tiền hàng loạt, tổ chức tín dụng sẽ không bị phạt và buộc tuân thủ tỷ lệ an toàn?

Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vừa trình Quốc hội đã bổ sung quy định về các biện pháp hỗ trợ tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt (bank run) tại Điều 148...

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng thừa ủy quyền của Thủ tướng ký tờ trình Quốc hội Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

Dự kiến, cuối tháng 4/2023, Ủy ban Kinh tế sẽ tiến hành thẩm tra dự án luật này, sau đó nếu được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất, dự án luật sẽ được trình Quốc hội tại kỳ họp thứ năm vào tháng 5 tới.

THÊM NHIỀU QUY ĐỊNH ĐỂ ỨNG PHÓ VỚI "BANK RUN"

Một trong những điểm mới đáng chú ý tại Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) lần này là bổ sung quy định về các biện pháp hỗ trợ tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt (Điều 148).

Theo đó, tổ chức tín dụng sẽ không bị áp dụng biện pháp xử phạt vi phạm thiếu dự trữ bắt buộc và không tuân thủ tỷ lệ bảo đảm an toàn theo quy định trong giai đoạn bị rút tiền hàng loạt (bank run).

Ngoài ra, tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt có thể được vay đặc biệt Ngân hàng Nhà nước, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam và tổ chức tín dụng khác theo quy định tại Luật này.

Tổ chức tín dụng sẽ không bị áp dụng biện pháp xử phạt vi phạm thiếu dự trữ bắt buộc và không tuân thủ tỷ lệ bảo đảm an toàn theo quy định trong giai đoạn bị rút tiền hàng loạt (bank run).

Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng sửa đổi.

Ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét, quyết định thực hiện các biện pháp hỗ trợ thanh khoản riêng với tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt gồm: mua giấy tờ có giá của tổ chức tín dụng trên nghiệp vụ thị trường mở; thực hiện các giao dịch ngoại tệ với tổ chức tín dụng; tái cấp vốn với tổ chức tín dụng.

Ngân hàng Nhà nước được phép sử dụng khoản dự phòng rủi ro để xử lý đối với các khoản phải thu không thu hồi được phát sinh từ các biện pháp xử lý khi tổ chức tín dụng bị rút tiền hàng loạt.

Riêng khoản vay đặc biệt để tổ chức tín dụng giải quyết, xử lý sự cố khách hàng rút tiền hàng loạt, dự thảo luật quy định lãi suất mà Ngân hàng Nhà nước cho vay là 0%/năm.

Theo dự thảo, tổ chức tín dụng cho vay đặc biệt được áp dụng các biện pháp hỗ trợ cụ thể như được vay tái cấp vốn với lãi suất 0%, thời hạn tương ứng với thời hạn cho vay đặc biệt tổ chức tín dụng khác, được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc; không phải thực hiện tỷ lệ mua, đầu tư trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh; các khoản cho vay đặc biệt được áp dụng hệ số rủi ro 0% khi tính tỷ lệ an toàn vốn và được phân loại vào nhóm nợ đủ tiêu chuẩn…

Trong trường hợp cần thiết để bảo đảm an toàn hệ thống, ổn định trật tự an toàn xã hội, Ngân hàng Nhà nước được chỉ định cho vay đặc biệt với lãi suất 0%.

SIẾT SỞ HỮU CHÉO, "SÂN SAU"

Với các ngân hàng yếu kém, Dự thảo đưa ra biện pháp can thiệp sớm, tăng thẩm quyền Ngân hàng Nhà nước. Gồm các quyền như: Hạn chế hoặc đình chỉ quyền quyết định kinh doanh của người quản lý ngân hàng nếu có hành vi vi phạm pháp luật, tùy mức độ.

Dự thảo luật còn quy định một số biện pháp hiện nay đang áp dụng tại giai đoạn kiểm soát đặc biệt lên giai đoạn can thiệp sớm, cho phép xử lý “từ sớm, từ xa” khi tình trạng yếu kém của tổ chức tín dụng chưa đến mức nghiêm trọng.

Tương ứng với nội dung sửa đổi, bổ sung tại phần can thiệp sớm, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung quy định về các trường hợp kiểm soát đặc biệt, điều chỉnh phương án xử lý tại giai đoạn kiểm soát đặc biệt, bao gồm phương án chuyển giao bắt buộc ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt và phương án phá sản.

Dự thảo Luật các tổ chức tín dụng sửa đổi.

Dự thảo luật cũng sửa đổi, bổ sung quy định về đánh giá tổng thể thực trạng tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt, theo đó thuê tổ chức kiểm toán độc lập để thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính của ngân hàng thương mại. Trường họp không thuê được tổ chức kiểm toán độc lập thì Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính của ngân hàng thương mại theo đề nghị của Ngân hàng Nhà nước.

Để ngăn chặn sở hữu chéo, sân sau và lạm quyền cấp tín dụng cho một nhóm cổ đông, Dự thảo đưa ra quy định: một cá nhân không được sở hữu quá 3% vốn điều lệ một tổ chức tín dụng (hiện nay là 5%); một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 10% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng (hiện là 15%); cổ đông và người có liên quan không được sở hữu quá 15% (giảm 5% so với quy định hiện nay) vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng. Cổ đông lớn của một ngân hàng và người có liên quan được sở hữu tối đa 5% vốn điều lệ của ngân hàng khác.

Dư nợ cấp tín dụng tối đa với một khách hàng cũng dự kiến giảm từ mức 15% như hiện hành xuống còn 10%, tính trên vốn tự có của ngân hàng. Tổng dư nợ cấp tín dụng đối với một khách hàng và người có liên quan tối đa 15% vốn tự có (giảm so với quy định là 25%).

Theo Dự thảo, Thủ tướng sẽ quyết định mức cấp tín dụng tối đa vượt quá các giới hạn vay trong trường hợp đặc biệt khi khả năng hợp vốn của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chưa đáp ứng đủ.