Năng lực lợi hại của tàu ngầm dài nhất của Nga

Hải quân Nga vừa tiếp nhận tàu ngầm dài nhất thế giới. Đơn vị đóng tàu khẳng định đó là tàu ngầm nghiên cứu, nhưng một số chuyên gia phương Tây cho rằng con tàu có thể sử dụng để trinh sát và phóng vũ khí hạt nhân để tạo nên “sóng thần phóng xạ”.

Tàu Belgorod được bàn giao cho Hải quân Nga từ đầu tháng này tại cảng Severodvinsk, hãng đóng tàu lớn nhất của Nga Sevmash cho biết.

Các chuyên gia phương Tây nói rằng tàu được thiết kế dựa trên tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Oscar II của Nga, nhưng dài hơn để sau này có thể chứa được ngư lôi tàng hình hạt nhân đầu tiên trên thế giới và các thiết bị thu thập thông tin tình báo.

Nếu tàu Belgorod có thể bổ sung những năng lực mới đó cho hạm đội tàu ngầm của Nga, nó có thể mở ra giai đoạn chạy đua mới dưới đáy biển, khi các tàu ngầm Nga và Mỹ theo dõi và săn lùng nhau, tạo nên những pha giáp mặt gay cấn.

Với chiều dài 184m, Belgorod là tàu ngầm dài nhất hiện nay, dài hơn cả các tàu ngầm tên lửa dẫn đường và tên lửa đạn đạo dài 171m thuộc lớp Ohio của Mỹ.

Tàu Belgorod được hạ thuỷ từ năm 2019 và dự kiến được bàn giao cho Hải quân Nga vào năm 2020, sau giai đoạn chạy thử, nhưng phải hoãn lại do đại dịch COVID-19, Tass đưa tin.

Ngư lôi hạt nhân siêu lớn

Điều khiến Belgorod khác các tàu ngầm hạt nhân trong hạm đội của Nga hay bất kỳ tàu ngầm hạt nhân nào trên thế giới chính là nhiệm vụ của nó.

Theo tin của Tass, tàu ngầm này sẽ mang theo ngư lôi hạt nhân Poseidon đang trong giai đoạn chế tạo. Vũ khí này được thiết kế để đi hàng trăm dặm và có thể vượt qua hệ thống phòng thủ bờ biển của đối phương vì chạy dưới nước.

“Ngư lôi siêu lớn” này là độc nhất trong lịch sử thế giới”, chuyên gia tàu ngầm Mỹ H. I. Sutton viết trong bài đăng trên trang Covert Shore hồi tháng 3.

“Poseidon là một loại vũ khí hoàn toàn mới. Nó sẽ tái định hình quy hoạch hải quân của cả Nga và phương Tây, dẫn đến việc đặt ra những yêu cầu mới và thế hệ vũ khí đối phó mới”, Sutton viết.

Các quan chức Mỹ và Nga đều khẳng định ngư lôi này có thể mang theo đầu đạn nặng nhiều megaton, gây ra sóng phóng xạ gây ô nhiễm cho khu vực bờ biển của đối phương trong nhiều thập kỷ.

Tháng 11/2020, Christopher A. Ford, trợ lý ngoại trưởng Mỹ về an ninh quốc tế và chống phổ biến hạt nhân hồi đó nói rằng Poseidon đang được thiết kế để “nhấn chìm các thành phố ven biển của Mỹ bằng sóng thần phóng xạ”.

Một báo cáo của Cơ quan nghiên cứu quốc hội Mỹ (CRS) đưa ra hồi tháng 4 năm nay nói rằng Poseidon được thiết kế thành vũ khí trả đũa, tấn công đáp trả kẻ thù nếu Nga bị tấn công hạt nhân.

Theo báo cáo này, tàu ngầm Belgorod có thể mang theo 8 ngư lôi Poseidon, dù một số chuyên gia vũ khí cho rằng có thể chỉ mang được 6.

Năm 2019, Sutton viết rằng Poseidon, với chiều dài dự kiến 20m, đường kính 2m, “là ngư lôi dài nhất từng được chế tạo” trên thế giới.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số hoài nghi về vũ khí này.

“Đó vẫn là công nghệ đang phát triển, cả ngư lôi lẫn phương tiện phóng”, Hans Kristensen, giám đốc Dự án thông tin hạt nhân tại Hội các nhà khoa học Mỹ, đánh giá.

Kristensen cho rằng Poseidon sẽ chưa thể sẵn sàng trước nửa sau của thập kỷ này. Báo cáo của CRS đánh giá Poseidon sẽ hoàn thành vào năm 2027.

Trò mèo đuổi chuột

Báo cáo của CRS nhận định Belgorod có thể là tàu đầu tiên trong đội tàu ngầm của Nga mang theo ngư lôi Poseidon.

Sutton cho rằng 3 tầu ngầm có thể mang ngư lôi Poseidon tiếp theo của Nga “có thể sẽ trở thành lực lượng định hình của những năm 2020 vì đại diện cho một thế hệ vũ khí mới lạ và khó đối phó”.

“Những hải quân khác khó có khả năng làm theo, nhưng sẽ phải đối phó. Trò mèo đuổi chuột dưới nước có thể hồi sinh, khi các tàu ngầm sát thủ của Hải quân Mỹ và Hải quân Hoàng gia Anh rình rập tàu Nga. Một cuộc Chiến tranh Lạnh mới ở Bắc cực, Bắc Đại Tây Dương và Bắc Thái Bình Dương có thể tái xuất”, Sutton viết.

Bên cạnh đó, chuyên gia này cho rằng tàu ngầm Belgorod cũng có thể hoạt động như một nền tảng thu thập thông tin tình báo.

“Nó được biên chế cho Hải quân Nga nhưng hoạt động theo sự điều hành của GUGI, một tổ chức bí mật của Cục nghiên cứu biển sâu”, và mang theo “một loạt phương tiện để tiến hành nhiệm vụ đặc biệt bí mật”, Sutton viết.

Trong thông cáo đưa ra đầu tháng này, hãng đóng tàu Nga nhấn mạnh năng lực phi sát thương của tàu Belgorod, khẳng định tàu này sẽ “mở ra những cơ hội mới cho Nga” để “thực hiện những nhiệm vụ khám phá khoa học và cứu nạn ở những khu vực xa xôi nhất của đại dương trên thế giới".