Một năm khó khăn của bluechip và thị trường chứng khoán

Chịu sức ép từ cả trong và ngoài nước, các cổ phiếu bluechip nói riêng và thị trường chứng khoán, dù không đến mức tiêu cực như năm 2018, nhưng nói chung cũng đã trải qua một năm giao dịch sóng gió.  

Trong năm 2018, hầu hết các mã cổ phiếu bluechip (và hầu hết thị trường chung) đều có diễn biến tiêu cực. Nhưng trong năm nay, diễn biến có phần thay đổi. Điển hình là nhóm các mã Ngân hàng thuộc VN30. Cụ thể, 5/7 mã ngân hàng thuộc nhóm này có mức tăng trưởng ấn tượng, đặc biệt là các mã như: VCB (+64,74%), BID (+31,99%), EIB (+21,07%), MBB (+11,46%), CTG (+7,11%). Dù không tăng trưởng ấn tượng như các mã trên, nhưng VPB cũng sinh lời 1,03% cho các cổ đông.

Các cổ phiếu bán lẻ gây ấn tượng mạnh với FPT và MWG lần lượt tăng trưởng 56,9% và 31,69%. Đáng chú ý, bộ 3 mã cổ phiếu VIC (+15,34%), VRE (+14,41%), VHM (+15,93%) cũng đạt mức sinh lời ấn tượng. Một số cổ phiếu bluechip tăng điểm tốt phải kể đến như REE (+23,02%), VJC (+22,87%), PNJ (+21,50%), GAS (+15,41%),…

Tính bình quân, nhóm VN30 tính đến thời điểm hiện tại tăng trưởng 7,84%, trong khi đó thị trường chung tăng trưởng 7,25% đạt 956,41 điểm.

Ở chiều ngược lại, 3 mã ngân hàng giảm điểm là HDB (-7,09%), TCB (-10,94%), STB (-13,79%).

Tính đến phiên 20/12, VN-Index đạt 956,41 điểm, tương đương tăng trưởng 7,25% so với thời điểm đầu năm, trong đó nhóm VN30 tăng trưởng bình quân đến 7,84%. Thị trường trong năm nay có 2 dấu mốc quan trọng, đó là phiên 18/3 đạt 1.011,86 điểm và phiên 6/11 đạt 1024,91 điểm.

Dù vậy, 2019 không phải là một năm dễ dàng với các nhà đầu tư chứng khoán. Có thể thấy, nhóm VN30 dù tăng trưởng nhưng dòng tiền cũng không có sự lan tỏa mạnh khi có đến 13/30 mã thuộc nhóm VN30 giảm điểm. Trong đó, các mã giảm điểm mạnh nhất là CTD (-62,62%), DPM (-37,95%), ROS (-36,04%), MSN (-30,03%).

Ông Vũ Tuấn Duy – Thạc sỹ ngành Khoa Học Kinh Tế ĐH Ulco (Pháp) nhận định, “Dù VN-Index tăng điểm nhưng lại chủ yếu nhờ vào một số ít cổ phiếu vốn hóa lớn, diễn biến giao dịch trong năm nhìn chung là một năm tẻ nhạt, với nốt trầm thiếu vắng dòng tiền lớn. Ngoài ra, VN-Index trong năm nay biến động chủ yếu giằng co, không rõ xu hướng và rất khó chơi. Có thể thấy, một số quỹ nâng hạng đã thất bại và số ít những người có lãi đều có đặc tính chung là căn ke và tuân thủ kỷ luật”.

Trao đổi với Nhadautu.vn, ông Đỗ Bảo Ngọc – Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam nói,” TTCK trong năm 2019 dao động từ cận dưới 920 – 950, và cận trên 1020 – 1040 điểm. Dù vậy, dao động cuối năm khá tiêu cực với sự góp phần bán ròng từ khối ngoại và khối tự doanh chứng khoán. Đặc biệt, khi 2 nhóm này bán ròng cổ phiếu trong tháng 11, 12, thị trường đã sụt giảm rất mạnh”.

Theo ước tính từ ông Ngọc, các quỹ đầu tư trong năm 2019 lỗ bình quân 5%. Con số này thấp hơn mức lỗ năm 2018 là 18%.

Cùng với đó, một dữ liệu cho thấy thanh khoản thị trường cổ phiếu có xu hướng giảm mạnh khi trung bình phiên kể từ đầu năm 2019 chỉ đạt khoảng 35% so với năm 2018. Thanh khoản sụt giảm cho thấy sự suy yếu của dòng tiền trên thị trường. Ông Duy nhận định,”Thanh khoản thị trường chủ yếu đến từ các mã cổ phiếu quen thuộc như FLC và ROS”.

Theo nhận định của nhiều chuyên gia chứng khoán, có nhiều nguyên nhân lý giải diễn biến lình xình của thị trường chứng khoán năm 2019. Trước hết, khả năng thỏa thuận thương mại “giai đoạn 1” Mỹ - Trung từng bị gián đoạn sau khi Tổng thống Donald Trum ký 2 đạo luật ủng hộ người biểu tình ở Hồng Kông. Đáp lại, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cáo buộc Mỹ “ý định xấu” và người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết nước này sẽ “có biện pháp đối phó mạnh mẽ” chống lại Mỹ. Yếu tố khó lường trong cuộc chiến tranh thương mại thời điểm đó được coi là một phần nguyên nhân khiến dòng tiền trở nên thận trọng.

Tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại - Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) dự báo tăng trưởng kinh tế trên toàn thế giới sẽ tăng khoảng 2,9% năm 2020, giảm 0,1% điểm so với dự báo tổ chức này đưa ra hồi tháng 9 vừa qua. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2021 sẽ tăng nhẹ lên 3%. Trong khi đó, (IMF) đã công bố báo cáo Triển vọng Kinh tế thế giới trong năm 2019, theo đó hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2019 xuống mức 3% và mức 3,4% cho năm 2020.

Nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng tốt với các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô ổn định. Dù vậy, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11/2019 đã tăng 0,96% so với tháng trước - mức tăng cao nhất của chỉ số giá tiêu dùng tháng 11 trong 9 năm trở lại đây. Cùng với đó, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 11/2019 ước tính giảm 1,6% so với tháng trước và tăng 5,4% so cùng kỳ. Đây là mức tăng thấp nhất từ đầu năm 2019 do sự sụt giảm của ngành khai khoáng và giảm tốc của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Tính trong 11 tháng, IIP tăng 9,3% so cùng kỳ, thấp hơn mức tăng 10% cùng kỳ. Mức sụt giảm chưa quá mạnh nhưng trong bối cảnh Việt Nam thu hút dòng vốn dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc thì chỉ số IIP đi xuống trong nhiều tháng gần đây đang đặt ra lo ngại tác động chiến tranh thương mại đến sản xuất trong nước.

Ngoài ra, tiến độ cổ phần hóa doanh nghiệp (DN) nhà nước chậm trễ, thị trường thiếu vắng những thương vụ bán vốn lớn khiến dòng vốn ngoại vào TTCK không còn dồi dào như 2 năm trước.

Kỳ vọng gì trong năm 2020?

Khi thương chiến Mỹ - Trung giai đoạn 1 kết thúc, nhiều nhà đầu tư kỳ vọng VN-Index sẽ tăng trưởng mạnh mẽ theo xu hướng toàn cầu. Dù vậy, diễn biến trái ngược hoàn toàn khi thị trường liên tục giảm điểm. “Thương chiến Mỹ - Trung đã có kết quả kinh doanh tích cực, nhưng nên hiểu rằng sẽ có độ trễ nhất định với TTCK Việt Nam, nhất là trong thời gian qua khối ngoại và khối tự doanh đã liên tục bán ròng. Đến khi thị trường ổn định, cân bằng hơn, các nhà đầu tư sẽ có nhiều lý do để mua cổ phiếu”, ông Ngọc nhận định.

Bên cạnh đó, không thể không đề cập việc Luật Chứng khoán năm 2019 đã được Quốc hội thông qua vào ngày 26/11 vừa qua. Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán Kiến Thiết Việt Nam đánh giá, “Việc Luật Chứng khoán năm 2019 chính thức thông qua là tiền đề để bổ sung nhiều sản phẩm mới cho thị trường, thắt chặt nhiều quy định nhằm nâng cao chất lượng hàng hóa, cổ phiếu trên thị trường, đề ra chính sách nới room nhằm thu hút dòng vốn ngoại,…”.

Dù vậy, ông Ngọc vẫn nhận định, diễn biến TTCK năm 2020 sẽ tương đương năm 2019. VN-Index vẫn theo xu hướng dao động trong biên, khó vượt vùng 1030 – 1040 và khó dưới 900 – 920 điểm. Xu hướng năm 2020 có thể là tăng từ đầu năm và có thể cuối năm có đợt giảm mạnh.

“Nhiều sự kiện chính trị trong năm 2020 sẽ diễn ra, do đó diễn biến TTCK trong năm sau sẽ khó lường hơn”, ông Ngọc đánh giá.

Ông Vũ Tuấn Duy nhận định,”VN-Index nhiều khả năng không gặp nhiều yếu tố thuận lợi trong nửa đầu năm 2020. Trước mắt, thị trường chưa cho thấy động thái thu hút dòng vốn nước ngoài trở lại. Ngoài ra, VN-Index có thể gặp lực cản khác là rủi ro tiềm ẩn từ thị trường bất động sản”.