Mỗi chúng ta đã ra quyết định quan trọng bao lần trong đời?

Các founder và CEO đã ra quyết định mang tính bước ngoặt bao nhiêu lần trong đời?

Tôi là ai? Rất nhiều người cả cuộc đời đi tìm câu trả lời. Thật may cho những ai tìm thấy sớm. Vì lúc đó anh ta sẽ thấy tự tin với các quyết định quan trọng. Ít bị chi phối hơn với các tác động ngoại cảnh. Đối với doanh nghiệp, mỗi khi không tự trả lời được mình là ai (and positioning) và nhất là sứ mệnh là gì (purpose), họ sẽ luôn đối diện với sự rối rắm, lắt nhắt và thiếu nhất quán khâu triển khai.

Julius Caesar là vị tướng quân nổi tiếng bậc nhất của chế độ cộng hoà La Mã (nước Ý ngày nay) trước công nguyên (CN). Văn võ song toàn, ông có thời gian viễn chinh rất dài tại xứ Gaul (Pháp & Bỉ ngày nay) để mở rộng lãnh thổ phía Bắc cho La Mã. Năm 49 trước CN, Viện Nguyên Lão (tổ chức chính trị tương đương Quốc hội ngày nay) cho triệu hồi Caesar về Rome. Bị chi phối bởi Pompey (đối thủ của Caesar), các vị nghị sỹ đã ra lệnh cho Caesar giải thể quân ngũ & không được vượt sông Rubicon (con sông chia tách vùng Cisalpine xứ Gaul và lãnh thổ nước Ý). Đây là thời khắc sinh tử đối với Caesar. Nghe lời viện nguyên lão, ông đối diện với hiểm nguy bị lật đổ đảo chính phũ phàng. Vượt sông Rubicon coi như ông trở thành kẻ chống đối luật pháp. Chỉ cần bước qua con sông, Caesar tướng quân niềm tự hào của dân chúng thành Rome danh chính ngôn thuận là kẻ phản quốc.

Quyết định sinh tử được đưa ra: vượt sông. Nhà sử học Hi Lạp Plutarch đã viết lại rằng lúc vượt sông Rubicon, Caesar từng nói một câu “Alea iacta est” - hiểu nôm na là khi đã quyết là không quay đầu lại.

Khi nào một người, một tổ chức, một doanh nghiệp trăn trở với câu hỏi "tôi là ai" nhất?

Theo tôi đó là thời điểm phải ra quyết định quan trọng cho một việc quan trọng. Một quyết định mang tính bước ngoặt khi bạn phải chọn một trong nhiều ngã rẽ ngay trước mặt. Chúng ta gọi đó là quyết định mang tính chiến lược.

Bất chấp trước đó thực chất Caesar là ai. Bước ngoặt ra quyết định lớn này mới định nghĩa ông là ai thực sự. Trước thời khắc sinh tử như vậy, Caesar dựa vào đâu để ra quyết định?

Dựa vào mong muốn của viện nguyên lão quyền lực? Dựa vào đám đông dân chúng thành Rome? Dựa vào bối cảnh cạnh tranh với đối thủ ghê gớm Pompey?

Cuối cùng ông dựa vào chính ông.

Caesar bước qua sông Rubicon. Vì ông ta hiểu rõ hơn ai hết mình đang là ai và sẽ trở thành ai sau quyết định quan trọng này. Đối đầu với các áp lực từ bên ngoài bủa vây, Caesar lấy động lực từ bên trong để giải toả. Chi tiết đắt giá vượt sông Rubicon này của Julius Caesar là biểu tượng của quyết đoán, trí tuệ và sự dũng cảm của lãnh đạo.

Chúng ta là ai và chúng ta chọn con đường nào. Rất căng thẳng. Nhiều quan điểm & đa trường phái. Vai trò ra quyết định của người đứng đầu tối quan trọng. Thực chất rất dễ để mỗi người đưa ra ý kiến và bình luận. Nhưng làm nên lãnh đạo xuất sắc chính là các quyết định đi về đâu những thời điểm sinh tử. Vượt sông Rubicon. Ra quyết định lớn trong các thời điểm lớn. Đó là lúc vẽ chân dung rõ nhất cho câu hỏi: thực chất chúng ta có thực sự hiểu mình là ai và tổ chức mình dẫn dắt đi về đâu.