Lùi lộ trình vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn do ảnh hưởng dịch Covid-19

Đó là đề xuất vừa được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lấy ý kiến dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của thông tư số 22/2020/TT-NHNN.

Theo đó, NHNN đề xuất 2 phương án lùi thời hạn siết tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn thêm 6 hoặc 12 tháng so với quy định trước đó.

Phương án đầu tiên là tiếp tục giữ tỷ lệ tối đa của vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn 40% đến 31/3/2021 và sẽ hạ dần theo tỷ lệ cũ trong các năm tiếp theo. Với phương án thứ hai, các ngân hàng sẽ duy trì tỷ lệ 40% đến hết ngày 30/9/2021 và hạ dần sau đó.

Theo lý giải của NHNN, để giảm chi phí vốn và triển khai lãi suất ưu đãi cho khách hàng, các ngân hàng cần tiếp tục duy trì tỷ trọng nguồn vốn ngắn hạn trong cơ cấu huy động vốn.

Do vậy, việc giảm tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn từ mức 40% về 37% từ ngày 1/10/2020 theo lộ trình tại Thông tư 22/2019 có thể dẫn đến phương án cơ cấu nguồn vốn của các ngân hàng gặp khó khăn.

Bởi với áp lực của dịch Covid-19 đến hoạt động sản xuất kinh doanh, lượng tiền gửi của khách hàng tại ngân hàng dự kiến sẽ còn giảm.

Để đảm bảo thực hiện các chính sách ưu đãi lãi suất, duy trì dư nợ trung dài hạn ổn định cho khách hàng, cơ quan này thấy rằng có thể xem xét lùi lộ trình áp dụng tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung dài hạn theo hai phương án, lùi thêm 6 tháng hoặc 1 năm.

Trước đó, vào cuối năm 2019, NHNN đã đặt một lộ trình cụ thể để từng bước siết lại tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung dài hạn, nhằm tăng cường an toàn hệ thống và cụ thể về an toàn thanh khoản, thông qua việc ban hành Thông tư 22 có hiệu lực đầu năm 2020.

Thông tư này quy định lộ trình giảm dần tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung dài hạn: 01/01/2020 - 30/9/2020 là 40%; 01/10/2020 - 30/9/2021 là 37%; 01/10/2021 - 30/9/2022 là 34%; từ 01/10/2022 là 30%.

Cũng theo thông tư trên, tỷ lệ tối đa dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi là 85% đối với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Cùng đó, Nhà điều hành đã quyết định áp hệ số rủi ro đối với các khoản vay phục vụ kinh doanh bất động sản ở mức 200%.

Ngoài ra, các khoản cho vay cá nhân phục vụ nhu cầu mua nhà cũng bị áp hệ số rủi ro từ 50% - 150%, theo hướng "siết" đối với những món vay lớn.

Trong đó, các khoản phải đòi được đảm bảo toàn bộ bằng nhà ở (bao gồm cả nhà ở hình thành trong tương lai), quyền sử dụng đất, công trình xây dựng gắn với quyền sử dụng đất của bên vay sẽ có hệ số rủi ro 50% khi đáp ứng một trong các điều kiện: Thứ nhất là khoản vay cá nhân để mua nhà ở xã hội, mua nhà ở theo các chương trình, dự án hỗ trợ của Chính phủ; Thứ hai, các khoản cho vay cá nhân để khách hàng mua nhà ở mà số tiền cho vay/mức cho vay dưới 1,5 tỷ đồng.

Đối với các khoản phải cho vay đối với cá nhân phục vụ đời sống mà tổng số tiền thỏa thuận cho vay/mức cho vay tại các hợp đồng tín dụng từ 4 tỷ đồng trở lên (sau khi trừ đi khoản phải đòi của khách hàng đó đã áp dụng hệ số rủi ro 50%) sẽ bị áp hệ số rủi ro 120%, có hiệu lực từ ngày 1/1/2020 đến hết ngày 31/12/2020 và sau đó sẽ nâng lên 150% kể từ ngày 1/1/2021.