Lợi nhuận các DN Cảng biển có thể sụt giảm do ảnh hưởng từ dịch virus corona

Thời gian dịch kéo càng dài sẽ càng làm tăng mức độ tác động tiêu cực tới lợi nhuận của các doanh nghiệp như GMD, VSC, PHP và HAH do công suất kho bãi có hạn.

CTCP Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) mới đây đã có báo cáo đánh giá tác động của Covid-19 đến các ngành và cổ phiếu Việt Nam. Theo đó, ngoài nhóm dược và ô tô có thể hưởng lợi trong ngắn hạn, nhiều nhóm ngành quan trọng như hàng không, tiêu dùng, cảng biển, vận tải biển, thủy sản, xi măng, dầu khí sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực.

Cảng biển gặp khó nếu dịch Covid-2019 kéo dài

Một trong những nhóm ngành chịu ảnh hưởng lớn nhất từ dịch Covid-19 là cảng biển với hơn 80% sản lượng thông cảng cả nước đến từ Trung Quốc (theo số liệu 1H2019).

Mới đây, nhằm kiểm soát dịch bệnh, 16 cảng của Trung Quốc đã bị hoãn thời gian làm việc đến hết 9/2/2020 thay vì ngày 3/2/2020 như kế hoạch ban đầu. Ngay cả khi các cảng trở lại hoạt động bình thường, hoạt động kiểm soát, phòng tránh dịch bệnh (cách ly, khử trùng tàu, hàng, thuyền viên…) cũng sẽ kéo dài thời gian xử lý hàng hóa, ảnh hưởng đến năng suất các cảng.

Không bất ngờ khi nhiều cổ phiếu cảng biến như GMD, VSC, PHP, HAH,… có phản ứng tiêu cực sau khi bùng phát dịch. Trong đó, cổ phiếu GMD giảm sâu nhất khi mất gần 12,7% chỉ sau 5 phiên giao dịch kể từ ngày 22/1. Mức giảm này lớn hơn nhiều so với mức 6,3% của VN-Index tại cùng thời kỳ.

Nếu tính từ đầu năm 2020 đến nay, hầu hết các cổ phiếu cảng biển đều diễn biến không mấy khả quan trong đó GMD (-15,95%), HAH (-9,24%) và VSC (-7,3%) đều giảm sâu hơn nhiều so với mức 3,32% của VN-Index.

Trên thực tế, tác động từ dịch bệnh tới hoạt động của các doanh nghiệp cảng biển cho đến hiện tại vẫn chưa thực sự rõ ràng do hoạt động giao thương đang trong thời kỳ thấp điểm. Nguồn thu thiếu hụt từ hoạt động khai thác cảng được bù đắp bởi hoạt động kho bãi (nhất là lưu kho lạnh – dịch vụ có biên lợi nhuận gộp cao) nhờ nhu cầu lưu trữ tăng.

Tuy nhiên, thời gian dịch kéo càng dài sẽ càng làm tăng mức độ tác động tiêu cực tới lợi nhuận của các doanh nghiệp như GMD, VSC, PHP và HAH do công suất kho bãi có hạn. BSC cho rằng, nếu dịch Covid-19 kéo dài đến hết quý II/2020, kết quả hoạt động kinh doanh mảng cốt lõi của các doanh nghiệp này trong cả năm nhiều khả năng sẽ đi ngang hoặc giảm nhẹ so với với năm trước.

Lợi nhuận của nhóm vận tải hàng rời có thể sụt giảm vì dịch

Trong khi đó, ngành vận tải biển cũng không tránh khỏi ảnh hưởng tiêu cực từ Covid-2019, đặc biệt là vận tải hàng rời. BSC cho rằng, các doanh nghiệp hàng rời của Việt Nam như VOS, VFR đều khó tránh khỏi việc ghi nhận lợi nhuận sụt giảm trong thời gian bị ảnh hưởng của dịch.

Thực tế, khối doanh nghiệp vận tải biển hàng rời Việt Nam hiện chiếm khoảng 7-8% thị phần vận chuyển quốc tế (chủ yếu tại khu vực Đông Á), phải đối mặt với việc cắt các chuyến tàu có lịch trình vào Trung Quốc (1 số thêm cả Đài Loan), đồng thời vận chuyển hàng qua bên thứ 3 đến cảng của những quốc gia khác có mức giá cao hơn để đảm bảo hợp đồng.

Đối với nhóm vận tải hàng lỏng như PVT,… tác động từ dịch là không đáng kể do tỷ trọng hoạt động liên quan đến thị trường Trung Quốc không lớn.

Tuy nhiên về lâu dài, giá cước tàu nhiều khả năng sẽ gặp áp lực giảm giá do nhu cầu đối với nguyên liệu giảm cùng xu hướng với nhu cầu vận tải và việc hoạt động vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc tới các nơi trên thế giới giảm sẽ làm giảm số chuyến tàu ghé đến các cảng nước này, đồng nghĩa với việc tăng cung tàu tại các thị trường khác.

Black Swan là cơ hội với nhà đầu tư trung dài hạn

Theo BSC, tác động của dịch bệnh là vấn đề lâu dài và cần tính toán kỹ, cân nhắc cả kịch bản tốt, dịch được kiềm chế tốt và dịch bệnh bùng nổ mạnh. Đồng thời xem xét tới ảnh hưởng có thể tới vĩ mô thông qua các chỉ tiêu chính như GDP của quý I và cả năm 2020.

Với góc độ của nhà đầu tư và các CTCK, thì cần đánh giá thêm ảnh hưởng của dịch lần này tới các ngành, các doanh nghiệp và các cổ phiếu tương ứng. Sự kiện Black Swan như dịch bệnh diễn ra vừa là rủi ro ngắn hạn, nhưng cũng là cơ hội với nhà đầu tư trung và dài hạn.

Nếu diễn biến giống dịch Sars 2003, TTCK kỳ vọng sẽ tiếp tục diễn biến tiêu cực cho đến khi dịch nCov tạo đỉnh. Tuy nhiên, BSC cho rằng, nếu không có nhân tố bất ngờ nào khác tác động, có thể kỳ vọng giai đoạn giảm vừa qua là giai đoạn giảm mạnh nhất và Vn-Index đã tạo đáy trong giai đoạn dịch Covid-19, đồng thuận với các thị trường khác ở châu Á.