'Loãng' như cổ đông VSC

AGM năm 2024 của VSC đã không thể tổ chức do tỷ lệ cổ phần tham gia chỉ là 36,7%, kém xa con số 50% theo quy định của Luật doanh nghiệp năm 2020. Chỉ cách đây 1 năm, AGM năm 2023 VSC ghi nhận chỉ 54 cổ đông tham gia song sở hữu hơn 74% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.

Vào ngày 29/4/2024, CTCP Container Việt Nam (HoSE: VSC) đã tổ chức bất thành cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên (AGM) năm 2024, do chỉ có 85 cổ đông dự họp, tương đương sở hữu gần 49 triệu cổ phần (chiếm tỷ lệ 36,7% vốn điều lệ), đồng nghĩa không đủ điều kiện tiến hành theo Điều 145 Luật Doanh nghiệp năm 2020 và Điều 18 Điều lệ VSC.

VSC cho biết AGM năm 2024 lần 2 sẽ tổ chức vào ngày 28/5/2024.

Đây là diễn biến bất ngờ, bởi kỳ AGM gần nhất vào năm 2023 ghi nhận 54 cổ đông tham dự, đại diện cho 89,7 triệu cổ phần, chiếm đến 74,04% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.

Việc AGM năm 2024 tổ chức bất thành phần nào cho thấy cơ cấu cổ đông của VSC đã được pha pha loãng đáng kể chỉ sau 1 năm, đặc biệt sau khi công ty này vào ngày 19/4/2024 đã hoàn thành đợt chào bán gần 133,4 triệu cổ phần cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ thành công đạt 100%.

Trước đợt chào bán kể trên, VSC đã có nhịp tăng tốt từ khi công bố Nghị quyết triển khai phương án chào báo cổ phần cho cổ đông hiện hữu (phiên 29/9/2023 là 19.410 đồng/CP) cho đến thời điểm mã này đạt mức giá cao nhất 6 tháng (phiên 27/3/2024 đạt 23.550 đồng/CP), với mức tăng đạt hơn 21,3%. Đặc biệt trong năm 2024 (tức kể từ khi công bố bản cáo bạch phát hành thêm), thanh khoản VSC cũng gây ấn tượng với nhiều phiên có hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu đơn vị được khớp lệnh.

Tuy vậy, VSC sau đó rơi vào giai đoạn điều chỉnh khi giảm 17,6% (tính từ phiên 27/3) xuống mức 19.400 đồng/CP tại phiên 19/4 – đây cũng là ngày VSC kết thúc đợt chào bán được đề cập phần đầu bài viết. Tính đến phiên gần nhất (14/5), thị giá VSC đạt 20.950 đồng/CP, tăng gần 7,4% so với số đầu năm.

Diễn biến giá cổ phiếu VSC. Ảnh: VietstockFinance.

Đi cùng với những diễn biến pha loãng cổ phiếu, tờ trình AGM năm 2024 của VSC gây chú ý khi nhóm T&D Group có động thái tái cơ cấu các nhân sự cấp cao với việc 2 thành viên Ban kiểm soát nhiệm kỳ 2020-2025 là ông Trương Lý Thế Anh và bà Ngô Thị Thùy Lương đều rút khỏi công ty. Chiều ngược lại, nhóm này cũng đề cử một số nhân sự cấp cao vào vị trí Thành viên HĐQT, Ban Kiểm soát nhiệm kỳ 2020 – 2025.

Theo tìm hiểu, đó là ông Nguyễn Đức Thành được đề cử vào vị trí Thành viên Ban Kiểm soát bởi các thể nhân gồm ông/bà Phạm Khánh Chi (0,35%), Bùi Xuân Hoàng (0,48%), Trần Tuấn Linh (2,51%), Nguyễn Xuân Hoàng (3,29%), Bùi Thị Phương Ngân (2,02%), Nguyễn Văn Bằng (2,55%). Trong đó, các cá nhân Phạm Khánh Chi, Trần Tuấn Linh là những cái tên nhiều liên hệ với T&D Group. Mặt khác, bản thân ông Thành hiện cũng là Giám đốc tại một công ty có tên “T&D Group” khác là Công ty TNHH tư vấn & quản lý tài sản T&D Group.

Một cá nhân phải kể đến là ông Phan Tuấn Linh được đề cử vào vị trí Thành viên Ban Kiểm soát nhiệm kỳ 2020-2025, bởi 2 cổ đông Vũ Văn Phong và Trần Tuấn Linh. Như đã đề cập, ông Linh là "mắt xích" thuộc nhóm T&D Group.

Một chi tiết đáng chú ý khác, tờ trình bầu nhân sự cấp cao còn xuất hiện 2 cái tên là ông Nguyễn Văn Hòa (đề cử vị trí Thành viên HĐQT) và ông Đỗ Mạnh Trường (đề cử vị trí Thành viên Ban kiểm soát). Đây đều là 2 nhân sự liên quan đến Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank).

Trong đó, ông Hòa từ tháng 8/2023 đến nay là Phó Giám đốc Phát triển khối tín dụng Eximbank, còn ông Đỗ Mạnh Trường hiện là Chủ tịch Công ty TNHH MTV Quản lý nợ và Khai thác tài sản – Eximbank. Lưu ý rằng, nhóm T&D Group cũng được cho là một "tay chơi" quan trọng tại Eximbank.

Một thương vụ nội bộ của VSC

Như Nhadautu.vn từng đề cập, nhóm T&D Group đã “vào” VSC từ cuối năm 2020. Khi đó, bà Đoàn Thị Tơ cùng con dâu là bà Tạ kim Chi, cùng nhóm cổ đông có liên hệ đã bắt đầu mua vào cổ phiếu VSC. Cho đến cuối năm 2021, tỷ lệ sở hữu tại VSC của bà Tơ là 7,09%, T&D Group 5,19%, Thành Đức Holding 5,19%, ông Đoàn Quang Huy 6,22%, bà Chi 6,9%. Như vậy tổng sở hữu VSC của nhóm T&D Group là hơn 30%.

Tính đến thời điểm cuối năm 2023, các pháp nhân nêu trên đã thoái hết vốn khỏi VSC, song thực tế nhóm này vẫn hiện diện tại VSC. Nếu căn cứ theo các tờ trình mà nhóm cổ đông đề cử nhân sự cập cao, các thể nhân liên hệ đến Group này đang sở hữu khoảng hơn 13% vốn VSC.

Tỷ lệ sở hữu này nhiều khả năng có thể lớn hơn rất nhiều. Điều này thể hiện rõ nhất qua một thương vụ M&A của VSC. Theo đó, trong bản cáo bạch phát hành cổ phần ra công chúng, VSC cho biết phần lớn nguồn tiền huy động (1.320 tỷ đồng/1.334 tỷ đồng) được dùng để nhận chuyển nhượng thêm tối đa 44% vốn Công ty TNHH Cảng Nam Hải Đình Vũ từ các thành viên góp vốn hiện hữu, qua đó trở thành công mẹ Cảng Nam Hải Đình Vũ.

Cơ cấu cổ đông Cảng Nam Hải Đình Vũ trước thương vụ chuyển nhượng gồm Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Đoàn Huy (36,66%), Công ty TNHH Thương mại Kim khí Xuất nhập khẩu Huy Hoàng (28,33%) và ông Nguyễn Đình Hưởng (0,0002%).

Trong đó, Công ty TNHH Thương mại Đoàn Huy thành lập vào tháng 4/2020, vốn điều lệ ban đầu là 2 tỷ đồng. Đến ngày 28/12/2022, Đoàn Huy tăng vốn lên 300 tỷ đồng. Theo tìm hiểu, ông Đoàn Quang Huy (SN 1994) vừa là Người đại diện theo pháp luật, giám đốc, kiêm chủ công ty. Ngoài ra, ông còn là Giám đốc/Người đại diện theo pháp luật Công ty TNHH Thương mại Kim Khí Xuất nhập khẩu Huy Hoàng – đơn vị nắm 28,333% vốn Cảng Nam Hải Đình Vũ.

Vị doanh nhân SN 1994 này cũng là nhân vật quan trọng trong nhóm T&D Group.

Ngoài ra, đó còn là thương vụ 2 công ty con của VSC là Công ty TNHH MTV Trung tâm Logistics Xanh và Công ty TNHH MTV Dịch vụ Cảng Xanh cùng CTCP Tập đoàn T&D Group (vào tháng 12/2022) thực hiện hợp đồng hợp tác kinh doanh để thực hiện dự án khách sạn Hyatt Place Hải Phòng theo Quyết định Chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư số 1045/QĐ-UBND ban hành bởi UBND TP. Hải Phòng đề ngày 4/4/2022.

Tổng vốn đầu tư của toàn bộ dự án là 1.423,6 tỷ đồng, trong đó các công ty con của VSC góp 823,6 tỷ đồng (mỗi công ty thực góp 411,8 tỷ đồng) và T&D Group góp 600 tỷ đồng. Tiền góp vốn gốc của nhóm VSC được chuyển cho T&D Group để thực hiện dự án đầu tư và được tập đoàn hoàn trả từ năm 2024 trở đi.

Liên quan đến dự án này, UBND quận Hồng Bàng (Hải Phòng) vào tháng 4/2024 đã có Quyết định phê duyệt Đồ án Quy hoạch tổng mặt bằng. Theo đó, dự án có tổng quy mô 1.976,5m2, với 1.527m2 là đất xây dựng công trình và 449,5m2 là đất giao thông nội bộ.

Trở lại với VSC, BCTC quý I/2024 ghi nhận doanh thu thuần công ty đạt 568,4 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước. Trừ đi các chi phí và giá vốn, công ty báo lãi trước thuế 89,9 tỷ đồng, lãi sau thuế 69,9 tỷ đồng, lần lượt tăng 63% và 67% so với cùng kỳ năm trước.

Tại ngày 31/3/2024, tổng tài sản của VSC ở mức 5.334,1 tỷ đồng, tăng 3% so với đầu năm. Tiền và tương đương tiền ghi nhận tăng 29% lên 1.026,6 tỷ đồng. Các khoản phải thu ngắn hạn giảm 9% còn 421,9 tỷ đồng. Hàng tồn kho giảm nhẹ từ 29,1 tỷ đồng xuống 28,6 tỷ đồng.

Về cơ cấu nguồn vốn, tổng nợ phải trả của VSC ở mức 1.997,3 tỷ đồng, tăng 5% so với đầu năm và chiếm 37% tổng nguồn vốn. Trong đó, dư nợ tài chính ở mức 1.667,6 tỷ đồng, tăng 6% so với đầu kỳ.

Xét trong cả giai đoạn 2020-2023 (tính từ khi nhóm T&D Group “vào” VSC), trong khi doanh thu VSC vẫn ổn định với mức tăng bình quân đạt 8,92%/năm, thì lãi ròng công ty đã liên tục giảm trong năm 2022 và 2023. Tính toán cho thấy lãi sau thuế VSC giảm bình quân 17,6%/năm.