Liệu Mỹ - Trung có đạt được thỏa thuận thương mại trước vòng áp thuế mới?

Giới phân tích cho rằng, vào phút cuối trước thời điểm Mỹ tiến hành vòng áp thuế mới với hàng hóa Trung Quốc ngày 15-12 tới, các nhà đàm phán của hai bên có thể sẽ thông báo một dạng thỏa thuận thương mại nào đó và nếu khả năng này xảy ra, Mỹ sẽ đồng ý hoãn vòng áp thuế mới.

Cho đến nay, bất chấp các lời kêu gọi của Bắc Kinh, Nhà Trắng vẫn chưa thông báo ý định rút bỏ hoặc trì hoãn vòng áp thuế mới 15% nhằm vào 156 tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc dự kiến có hiệu lực vào ngày 15-12 tới.

Vòng áp thuế mới sẽ nhắm đến nhiều mặt hàng tiêu dùng quan trọng được sản xuất tại Trung Quốc bao gồm điện thoại di động, laptop, màn hình máy tính, đồ chơi... Tác động của vòng áp thuế này rất lớn vì sẽ khiến chi phí mua sắm của người tiêu dùng Mỹ tăng lên, đồng thời gia tăng áp lực cho các nhà sản xuất và triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Hôm 11-12, hãng tin Bloomberg đưa tin các quan chức Trung Quốc cho biết họ kỳ vọng Tổng thống Trump sẽ hoãn vòng áp thuế mới để hai bên có thêm thời gian đàm phán hướng đến ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn một.

Kenny Polcari, nhà chiến lược thị trường ở Công ty Slatestone Wealth, nhận định “sẽ có thông báo vào phút chót” về một thỏa thuận thương mại trước khi vòng áp thuế mới có hiệu lực. Ông nói: “Họ (các quan chức Mỹ) sẽ nói rằng: Chúng tôi đã đạt được thỏa thuận....và chúng tôi đang tinh chỉnh nó. Để chứng tỏ thiện chí trong đàm phán, chúng tôi sẽ không áp vòng thuế mới này”.

Eric Robertson, Giám đốc toàn cầu ở bộ phận nghiên cứu tín dụng, lãi suất và tỷ giá của Ngân hàng Standard Chartered, cho rằng thị trường đang dự báo sẽ có một dạng thỏa thuận sơ bộ nào đó giữa Mỹ và Trung Quốc được ký kết.

Theo Robertson, dù không đạt được thỏa thuận thương mại giai đoạn một trước ngày 15-12, cả hai bên sẽ phát đi thông điệp cho biết họ đang sắp hoàn tất các điều khoản của thỏa thuận này.

Ông nói: “Tôi nghĩ rằng bạn sẽ nghe những câu phát biểu đại loại như: Chúng tôi vẫn đang đàm phán và đang bước vào giao đoạn cuối. Chúng tôi đang chờ đợi đặt bút ký kết thỏa thuận”.

Derek Scissors, học giả nghiên cứu Trung Quốc ở Viện Doanh nghiệp Mỹ (AEI), có trụ sở ở Washington, cho biết kịch bản có xác xuất cao nhất là Mỹ lùi vòng áp thuế vào ngày 15-12 tới thêm 90 ngày.

Hôm 10-12, Giám đốc Hội đồng thương mại Nhà Trắng, Peter Navarro, nói ông không có bất kỳ thông tin nào về khả năng vòng áp thuế mới sẽ bị hủy bỏ hoặc trì hoãn.

Ông nói: “Đó là quyết định của tổng thống. Tôi không thấy có dấu hiệu nào cho thấy ông ấy sẽ làm bất cứ điều gì khác ngoài việc đạt được một thỏa thuận lớn và áp thuế thêm với hàng hóa Trung Quốc”.

Trong tuần qua, ông Navarro gửi một văn bản trao đổi nội bộ để bày tỏ quan điểm ủng hộ tiếp tục áp thuế với hàng hóa Trung Quốc. Ông lập luận rằng Trung Quốc tăng mua thịt heo và đậu nành của Mỹ trong thời gian vừa qua chỉ vì nước này đang bị tác động nặng nề do dịch tả heo châu Phi. Ông cũng nhận định các đợt áp thuế nhằm vào hàng hóa Trung Quốc trong 17 tháng qua không ảnh hưởng tiêu cực đến tăng trưởng cũng như thị trường chứng khoán Mỹ.

Hãng tin Reuters dẫn lời ba nguồn tin cho biết Tổng thống Trump sẽ có cuộc họp với các cố vấn thương mại vào hôm 12-12 để thảo luận về kế hoạch áp thuế với hàng hóa Trung Quốc. Tham gia cuộc họp này với ông Trump sẽ có Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin, Giám đốc Hội đồng kinh tế quốc gia Larry Kudlow và Giám đốc Hội đồng thương mại Nhà Trắng Peter Navarro.

Các nguồn tin nhận định các cố vấn thương mại sẽ đưa ra các quan điểm trái ngược nhau về vòng áp thuế mới nhưng quyết định cuối cùng thuộc về ông Trump.

Một quyết định triển khai vòng áp thuế mới có thể khiến thị trường tài chính Mỹ và trên toàn cầu chao đảo cũng như gây phức tạp thêm cho các cuộc đàm phán Mỹ-Trung hiện nay nhằm kết thúc cuộc chiến thương mại đã kéo dài 17 tháng qua giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Trước đó, Trung Quốc cảnh báo nếu Mỹ thực hiện vòng áp thuế mới, Trung Quốc sẽ khôi phục mức tăng thuế thêm 25% với ô tô Mỹ vốn được trì hoãn vào đầu năm 2019.

Theo Bloomberg, CNBC, Reuter