Làm thế nào để "đọc vị" BCTC của doanh nghiệp

Đọc BCTC của các công ty niêm yết luôn là công việc khó khăn và mất nhiều thời gian. Em xin chia sẻ một số kinh nghiệm hữu ích trong quá trình đọc BCTC của đội ngũ Fin68VND tới các nhà đầu tư:

Bảng cân đối kế toán:

Liệt kê các khoản mục lớn trong Tài sản – Nguồn vốn, tính toán tỷ trọng của những mục này : Tiền mặt, hàng tồn kho, phải thu, phải trả …

Chú ý để những mục chiếm tỷ trọng lớn, hoặc có sự biến động lớn về giá trị Rất quan trọng, nhiều vấn đề có thể xuất phát từ đây

Cần trả lời được những câu hỏi: Tài sản doanh nghiệp tập trung phần lớn ở đâu? Nguồn hình thành tài sản đến từ nguồn nào? Luôn luôn ghi nhớ, tài sản doanh nghiệp nằm ở đâu thì tương lai tài chính nằm ở đó.

Báo cáo kết quả kinh doanh :

Tính tỷ trọng các khoản doanh thu và chi phí để xác định lợi thế cạnh tranh.

Theo dõi những sự thay đổi lớn về giá trị để đánh giá tích cực hay tiêu cực.

Tách biệt hoạt động kinh doanh chính/ hoạt động tài chính/ hoạt động khác Tùy thuộc vào mô hình kinh doanh của mỗi công ty mà tỷ trọng lợi nhuận từ hoạt độngkinh doanh chính nhiều hay hoạt động tài chính nhiều là tốt xấu khác nhau.

Cần trả lời câu hỏi : Doanh nghiệp sử dụng nguồn vốn có hiệu quả không?

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (LCTT) :

Báo cáo LCTT cho biết dòng tiền vào/ra doanh nghiệp

Xem xét cẩn thận dòng tiền từ hoạt động kinh doanh/ dòng tiền từ hoạt động đầu tư/ dòng tiền từ hoạt động tài chính tùy thuộc vào mô hình kinh doanh.

Mục tiêu là phải đánh giá được tính bền vững của lợi nhuận thông qua xem xét dòng tiền lưu chuyển vào/ra khỏi doanh nghiệp.

Chú ý đến khoản phải thu: Trên thực tế khoản phải thu không thể nào kéo dài tồn đọng qua nhiều năm mà không lộ ra vấn đề gì nghiêm trọng. Cần đánh giá được khoản phải thu chiếm tỉ trọng như thế nào so với doanh thu , tổng tài sản , khoản phải trả.

Tính toán các chỉ số tài chính: ROE, ROA, tỷ lệ thanh toán, vòng quay tồn kho …

So sánh với kỳ trước để đánh giá xu hướng phát triển theo chiều ngang

So sánh với doanh nghiệp cùng ngành/trung bình ngành để đánh giá lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp.

Mỗi mô hình kinh doanh có những chỉ số tài chính trọng yếu khác nhau, hãy tập trung vào những chỉ số đó.

So sánh doanh thu của công ty so với các doanh nghiệp đầu ngành

Với quy mô/lợi thế cạnh tranh và bề dày lịch sử nhỏ bé của công ty thì doanh thu đem lại liệu có quá tốt để trở thành sự thật nếu so với các đối thủ đầu ngành?

Lưu ý khác:

Đừng bỏ qua ý kiến của kiểm toán : từ chối – không chấp nhận – ngoại trừ - Chấp nhận hoàn toàn

Hãy tham khảo thuyết minh báo cáo tài chính kỹ càng, đặc biệt là phần giao dịch với các bên liên quan, soi sét bóc tách các khoản thu nhập (lợi nhuận core/lợi nhuận tài chính/lợi nhuận khác) và chính sách kế toán để ghi nhận doanh thu.

Và điều quan trọng là hãy chăm chỉ luyện tập thường xuyên.