Làm sao để chọn đúng việc mình đam mê?

Để có thể là ngọn cờ đầu trong mỗi tổ chức, tài năng của bạn cần phải phù hợp với văn hóa, định hướng phát triển, kỳ vọng của tổ chức nơi mình làm việc. Khi văn hóa công ty phù hợp với giá trị của mình, bạn sẽ làm việc hoàn toàn tự nguyện đam mê thay vì phải gò ép mình một cách mệt mỏi.

Nếu mình có tài về một lĩnh vực nào đó mà không thuộc những core competency của công ty thì khả năng cao là bạn sẽ không được phát huy hết tài năng của mình. Khi ấy cảm giác chán nản sẽ đến dễ dàng. Tìm cách ra đi sớm để tìm thử thách mới, tìm lại hăng say cho mình là việc tốt nhất nên làm lúc này.

Một tổ chức đang trên đà phát triển luôn mong có những nhân viên tài năng, có tâm thể phát triển (development mindset) cùng công ty. Việc nắm được thang đánh giá năng lực và tự đặt mình vào đó để tự đánh giá (self assessment) rồi có kế hoạch cho riêng mình là một trong những phương thức hữu hiệu.

Khi mình còn làm việc ở Renault, các thang năng lực được công bố minh bạch. Khi đánh giá năng lực nhân viên hàng năm họ có 4 mức theo thứ tự từ cao đến thấp.

- Kỳ vọng cải thiện (progress attendus) : Nhiều lần không đạt chỉ tiêu với những lý do chủ quan hoặc khách quan. Cần có kế hoạch đào tạo lại những kỹ năng bổ sung hoặc luân chuyển.

- Làm chủ (Maitrise) : Đạt chỉ tiêu, năm sau thêm chỉ tiêu 3% - 10% theo kế hoạch phát triển năng lực trung bình của vị trí (kỹ sư hay quản lý)

- Phát triển (Développe): Vượt chỉ tiêu, thường xuyên vượt chỉ tiêu. Có kế hoạch đào tạo phát triển nội bộ và career path.

Cả hai sếp lớn của Renault hồi đó, CEO Carlos Ghosn và COO Carlos Tavarez đều là tấm gương đi lên từ kỹ sư trong nhà máy. Hàng năm họ đều vượt chỉ tiêu, vượt nghịch cảnh. Họ luôn luôn ở vào vị thế khó khăn mà xoay chuyển tình hình.

Cứ trung bình 2-3 năm họ lại tăng level một lần.

Bản thân mình 5 năm thì được một lần sếp đánh giá ở mức “Xoay chuyển”. Đó là khi cả team cần viết một phần mềm xử lý số liệu tự động thay vì nhập liệu, xử lí thủ công mất thời gian, nhân công. Lúc ấy mình xung phong nhận làm dù không chuyên về lập trình. Cuối cùng phần mềm đã giúp xử lý số liệu trong vòng 3 phút thay vì một kỹ thuật viên ngồi lập lại một quy trình cả buổi chiều để cho ra các biểu đồ so sánh.

Sau lần đó mình hiểu rằng, những khó khăn, thử thách luôn cho mình những trải nghiệm quý. Đó cũng là lúc mình thử sức và phát huy những tiềm năng mình không biết nếu cứ làm những việc cũ mỗi ngày.