Lãi suất hiện tại quá thấp? Có cần giảm thêm?

1. Lãi suất hợp lý? Vì sao đang có tâm lý cho rằng lãi suất tiền gửi quá thấp?

Đó là do trước đây Nhà nước cung tiền quá nhiều làm lạm phát cao, gây ra tiền mất giá, người gửi tiền phải có lãi suất cao bù lại; nếu không họ chuyển qua USD, Vàng hoặc mua Đất.

Nhưng hơn 10 năm nay, Nhà nước ngày càng chuẩn hóa chính sách tiền tệ; bảo vệ giá trị đồng tiền, cung tiền hợp lý giúp CPI ổn định, thì người gửi tiền, đặt biệt là người có nhiều tiền gửi NH cũng ngon không kém đầu tư bị chịu rủi ro. Lãi suất có bùng lên cuối năm 2022 vì thị trường BĐS đóng băng (như năm 2012); nhưng Nhà nước quyết liệt "không đổi lạm phát lấy giải cứu BĐS", nên CPI vẫn ổn định và LS phải hạ nhiệt trở lại.

Năm 2023, Lạm phát khoảng 3.2%; lãi suất tiền gửi 12 tháng từ 5% - 6% tùy nhóm NH là ngon rồi. Nếu so với trái phiếu Chính phủ các nước trong mối quan hệ lạm phát - Lãi suất coupon thì gửi VN vẫn ngon hơn. Nói như vậy để thấy người gửi tiền không nên đòi hỏi lãi cao hơn trong sản phẩm tài chính an toàn như gửi NH ở 4 NH nhà nước (an toàn rất cao như Trái phiếu CP) và một số NHTM mạnh (an toàn cao)...

Với việc giảm lãi suất huy động các kỳ hạn ngắn dưới 12 tháng là phù hợp với đường cong lãi suất, điều mà trước đây các NHTM vì bị khống chế không được tăng LS, đã biến tướng lách luật trong việc đưa kỳ hạn ngắn gần bằng kỳ hạn 12 - 18 tháng. Với mối tương quan giữa các LS kỳ hạn hiện nay; thì LS có thể tiếp tục giảm các kỳ hạn ngắn là hợp lý. Còn nếu xét về đầu tư, thì phải xem LS kỳ hạn từ 12 tháng trở nên; để tránh yếu tố tâm lý cho rằng LS đang thấp, mau mau chuyển qua kênh đầu tư có lợi từ LS thấp, đó là BĐS.

2. LÃI SUẤT CÒN GIẢM NỮA KHÔNG?

Xét về LS đầu tư, là LS kỳ hạn từ 12 tháng - 36 tháng (hoặc hơn), cho thấy LS kỳ hạn 12 tháng sẽ khó giảm trong thời gian tới so với mối quan hệ Lãi suất - Lạm phát; và Lãi suất với nhu cầu nguồn vốn phát triển.

Dễ thấy với 4 Big Bank, LS 12 tháng là 5%; nhưng LS 18 tháng trở lên là 5.5%; cho thấy phân tích đường cong LS của các NH này nhận định giai đoạn tới LS trung hạn sẽ nhích lên chứ không giảm. Và đây là LS tác động đến đầu tư như đầu tư BĐS.

3. LÃI SUẤT "THẤP" HIỆN NAY CÓ HỔ TRỢ CHO ĐẦU TƯ BĐS?

Xét về người có tiền dư gửi NH, thì lãi suất kỳ hạn 1 năm từ 5% - 6% là được; nhưng họ cũng có thể nghĩ đến chuyển qua mua đất, khi nhiều nhà phố đẹp đang giảm giá.

Còn với phân tích vĩ mô nguồn vốn cho BĐS; thì LS này chưa thể cung ứng nguồn vốn rẻ cho BĐS; đơn giản là tuy "đầu vào LS huy động" đang giảm (từ 7% xuống 6% với NHTM; và từ 6,5% xuống 5,5% với Big Bank). Nhưng do ngành BĐS đang có rủi ro, nên khoảng cho vay phải cộng thêm 1 - 2% phần bù rủi ro; do vậy nguồn vốn vay cho BĐS chưa giảm ngon như mọi người nghĩ.

TÓM LẠI: Lãi suất kỳ hạn ngắn giảm là phù hợp với kinh doanh tiền tệ của NH, và tốt cho nền kinh tế; nhưng nó chưa thực sự tác động mạnh tới việc giảm LS cho vay cho SXKD và nhất là ngành BĐS. Nên tin này chỉ tạo yếu tố tâm lý, chứ chưa thể tạo dòng tiền rút khỏi NH đổ vào BĐS.