Kỳ vọng gì ở nhóm cổ phiếu cảng biển?

Những tín hiệu tích cực về giá và thanh khoản của nhóm cổ phiếu cảng biển trong thời gian gần đây cho thấy nhiều nhà đầu tư đang kỳ vọng vào sự khởi sắc của ngành này thời gian tới.

Kết quả kinh doanh quý 3 phân hóa

Nhóm cổ phiếu cảng biển trải qua một đợt tăng giá khá tích cực kể từ đầu tháng 11 đến nay. Cụ thể, ngày 17-11-2023, cổ phiếu GMD của Công ty cổ phần (CTCP) Gemadept lập đỉnh lịch sử mới tại mức giá 73.300 đồng/cổ phiếu, tăng hơn 20% so với cuối tháng 10 và tăng hơn 50% so với đầu năm. Cùng chung diễn biến, không ít cổ phiếu khác trong ngành cảng biển như HAH, VSC, MVN,… cũng có sự bứt phá về giá kể từ cuối tháng 10 đến nay.

Tuy vậy, kết quả kinh doanh quí 3-2023 của các doanh nghiệp trong ngành lại có sự phân hóa khá rõ nét. Với Gemadept, trong quí 3, công ty này ghi nhận doanh thu 998 tỉ đồng, tăng 1%; lợi nhuận trước thuế 397 tỉ đồng, tăng 18% nhờ biên lợi nhuận gộp của cả mảng cảng và mảng logistics đều cải thiện. Lũy kế chín tháng đầu năm 2023, Gemadept đạt doanh thu 2.812 tỉ đồng, giảm 1%; lợi nhuận sau thuế 2.107 tỉ đồng, tăng 161% so với cùng kỳ.

Đóng góp tích cực vào mức tăng trưởng lợi nhuận này là khoản lãi 1.844 tỉ đồng từ hoạt động chuyển nhượng toàn bộ 84,66% vốn tại CTCP Cảng Nam Hải Đình Vũ (vốn điều lệ 400 tỉ đồng) cho nhóm nhà đầu tư, trong đó có CTCP Tập đoàn Container Việt Nam (Viconship, mã chứng khoán VSC).

Và mới đây nhất, ngày 31-10 vừa qua, Hội đồng quản trị Gemadept đã thông qua chủ trương chuyển nhượng toàn bộ 999.800 cổ phần, tương đương 99,98% vốn điều lệ tại CTCP Cảng Nam Hải. Nếu hoạt động thoái vốn này thành công, Gemadept có thể tiếp tục ghi nhận lợi nhuận đột biến.

Theo dự báo của Công ty Chứng khoán SSI, năm 2023, Gemadept có thể đạt 4.164 tỉ đồng doanh thu, tăng 6,3% và đạt 2.834 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 145% so với năm 2022. Còn sang năm 2024, Gemadept có thể đạt 1.436 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế; trong đó nếu không tính khoản lợi nhuận bất thường từ cảng Nam Hải Đình Vũ trong năm 2023, thì lợi nhuận sau thuế cốt lõi năm 2024 ước đạt mức tăng trưởng 17%.

Trong ba năm tới, Gemadept được kỳ vọng sẽ hoàn thành các dự án mở rộng cảng Nam Đình Vũ và Gemalink, nâng công suất thêm 50% vào năm 2026, tạo dư địa tăng trưởng cho công ty.

Trong khi đó, CTCP Xếp dỡ Vận tải biển Hải An (mã chứng khoán HAH) vẫn chưa hết khó khăn khi quí 3-2023 chỉ ghi nhận gần 106 tỉ đồng lợi nhuận, giảm 52%. Đây là quí thứ tư liên tiếp, lợi nhuận của Hải An thấp hơn so với cùng kỳ.

Theo công ty, lợi nhuận giảm là do sản lượng hàng vận chuyển và giá cước giảm, giá cho thuê tàu cũng giảm. Thêm vào đó, chi phí cho đội tàu gia tăng do doanh nghiệp tiếp nhận tàu HA Rose từ tháng 11-2022, dẫn tới lợi nhuận hoạt động khai thác đội tàu (11 chiếc) sụt giảm.

Ngoài ra, Hải An còn ghi nhận khoản lỗ từ Liên doanh Zim Hải An (hoạt động từ tháng 3-2023). Lũy kế chín tháng đầu năm 2023, Hải An đạt doanh thu 1.948 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế hơn 318 tỉ đồng, lần lượt giảm 17% và 63% so với cùng kỳ. Năm 2023, Hải An đặt mục tiêu doanh thu 2.960 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế 492 tỉ đồng.

Tuy vậy, trước tình hình kinh tế khó khăn, vào thời điểm cuối tháng 9-2023, Hội đồng quản trị Hải An đã thông qua kế hoạch giảm 10% mục tiêu doanh thu, xuống 2.669 tỉ đồng và giảm 19% mục tiêu lợi nhuận, xuống 400 tỉ đồng.

Tại Viconship, doanh thu hợp nhất quí 3-2023 tăng 9,8% so với cùng kỳ, đạt 557 tỉ đồng, nhưng lợi nhuận sau thuế hợp nhất giảm hơn 50%, xuống 50,1 tỉ đồng. Nguyên nhân chủ yếu là do công ty ghi nhận tăng khoản chi phí lãi vay ngân hàng 57,3 tỉ đồng.

Tính đến 30-9-2023, Viconship có dư nợ 1.573,3 tỉ đồng, tăng 664,9 tỉ đồng so với đầu năm và chiếm 30% tổng tài sản. Trong đó, dư nợ vay dài hạn là 1.418,5 tỉ đồng, tăng 103%; dư nợ vay ngắn hạn là 154,8 tỉ đồng, giảm 26%. Các khoản vay bắt đầu phát sinh từ quí 4-2022, nhằm phục vụ cho hoạt động đầu tư.

Viconship đã đầu tư hơn 1.048 tỉ đồng vào cảng Nam Hải Đình Vũ, nắm giữ tỷ lệ 35%. Hai công ty con là Công ty TNHH MTV Trung tâm Logistics Xanh và Công ty TNHH MTV Dịch vụ Cảng Xanh có hoạt động đầu tư dự án khách sạn Hyatt Palace Hải Phòng.

Lũy kế chín tháng đầu năm 2023, Viconship đạt doanh thu 1.555 tỉ đồng, tăng 4,5%; lợi nhuận sau thuế 127,2 tỉ đồng, giảm 60,6%. Mục tiêu năm 2023 của doanh nghiệp là đạt 2.250 tỉ đồng doanh thu và 260 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế.

Nhiều yếu tố hỗ trợ

Những tín hiệu tích cực về giá và thanh khoản của nhóm cổ phiếu cảng biển trong thời gian gần đây cho thấy nhiều nhà đầu tư đang kỳ vọng vào sự khởi sắc của ngành này trong thời gian tới. Trên thực tế, điều này là có cơ sở khi xét đến một số yếu tố cụ thể.

Thứ nhất là kể từ đầu tháng 7-2023 đến nay, thị trường toàn cầu chứng kiến giá cước vận tải biển có diễn biến hồi phục. Đây là dấu hiệu cho thấy ngành vận tải biển đang dần vượt qua giai đoạn điều chỉnh kéo dài 16 tháng trước đó.

Hiện tại, giá cước vận tải đang ở mức thấp so với giai đoạn 2021-2022 và tương đương giai đoạn trước dịch Covid-19, nên sẽ khó giảm thêm. Trong khi đó, nhu cầu vận chuyển hàng hóa trên toàn cầu bắt đầu có dấu hiệu tăng, khi kinh tế dần hồi phục và lạm phát dần hạ nhiệt. Điều này sẽ hỗ trợ giá cước tăng trở lại.

Yếu tố thứ hai mang lại sự hứng khởi cho nhóm cổ phiếu cảng biển đến từ việc Cục Hàng hải Việt Nam công bố dự thảo thay thế Thông tư 54/2018/TT-BGTVT về biểu khung giá dịch vụ hoa tiêu, dịch vụ sử dụng, cầu, bến, phao neo, dịch vụ bốc dỡ container và dịch vụ lai dắt tại cảng biển Việt Nam.

Theo đó, dự thảo đề xuất tăng 10% giá dịch vụ bốc dỡ container từ ngày 1-1-2024 tại một số khu vực, bao gồm Hải Phòng, TPHCM và cụm cảng Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa – Vũng Tàu). Ngoài ra, dự thảo đề xuất các bến có khả năng tiếp nhận tàu trên 160.000 DWT có thể áp mức tăng thêm 10% phí dịch vụ bốc dỡ, đồng nghĩa với việc các bến có cơ hội tăng phí bốc xếp lên 20% so với hiện tại. Dự thảo cũng đề xuất điều chỉnh tăng 10% khung giá tại nhóm cảng biển nước sâu.

Với những nhân tố nêu trên, nhóm cổ phiếu cảng biển được kỳ vọng sẽ thu hút dòng tiền của các nhà đầu tư, tạo nên những “con sóng” ngắn hạn khi VN-Index xác lập được xu thế tăng ổn định.