Kỳ tiền rẻ trên liên ngân hàng đã thực sự trôi qua?

Những mức lãi suất sát 0 sẽ khó trở lại, ngay cả sau khi yếu tố mùa vụ qua đi.

Đó là dự báo chung của các thành viên Hội Nghiên cứu Thị trường liên ngân hàng Việt Nam (VIRA), về tháng 2 này, cũng như đến tháng 4/2021.

Trước thềm kỳ dự báo này, thị trường liên ngân hàng có quãng biến động chưa từng có trong hơn một năm qua. Riêng lãi suất, mức độ thay đổi cũng chưa từng có trước đây.

Lãi suất VND các kỳ hạn trên thị trường liên ngân hàng có bước tăng lên tới cả chục lần. Một phần của cấp độ này do mặt bằng của kỷ lục tiền rẻ, lãi suất rất thấp kéo dài trước đó.

Ngân hàng Nhà nước cũng đã vào cuộc điều tiết, tạo nguồn khi hoạt động bơm ròng trên kênh cầm cố thị trường mở (OMO) đã thể hiện, với hơn 24.000 tỷ đồng trong tuần qua.

Hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) bước vào mùa cao điểm thanh toán và chi trả cận Tết Nguyên đán, nhưng trước đó yếu tố có ảnh hưởng lớn đã hình thành. Từ đầu năm 2021, Ngân hàng Nhà nước thay đổi phương thức mua vào ngoại tệ: chuyển sang mua kỳ hạn (6 tháng) thay vì mua giao ngay như trong năm 2020; nguồn VND cung ứng theo đó giãn ra.

Đó cũng là yếu tố có ảnh hưởng đến tỷ giá USD/VND giao ngay trên thị trường liên ngân hàng, cũng như trên biểu niêm yết của các NHTM từ đầu năm đến nay.

Với những diễn biến trên, thị trường liên ngân hàng đã có nhiều thay đổi chỉ trong thời gian ngắn. Và theo dự báo chung của VIRA, dù lãi suất ở đây sẽ sớm bình ổn, nhưng kỷ lục tiền rẻ trước đó sẽ khó lập lại, kể cả sau mùa cao điểm đến tháng 4/2021.

VIRA tập hợp những đại diện đến từ khối nghiên cứu thị trường của các ngân hàng thương mại, cùng một số công ty chứng khoán hàng đầu, định kỳ hàng tháng đưa ra dự báo về 4 chỉ tiêu chính: tỷ giá USD/VND giao ngay liên ngân hàng, lãi suất VND liên ngân hàng kỳ hạn 1 tuần, lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm và chỉ số giá tiêu dùng CPI so với cùng kỳ năm trước.

Tại kỳ dự báo này, thị trường bước vào mùa tiêu dùng dịp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, ngược lại, “làn sóng thứ 3” của Covid-19 lây nhiễm trong cộng đồng xẩy ra. Một lần nữa, yếu tố này tác động tiêu cực tới sức cầu trong nền kinh tế.

Nhiều thành viên của VIRA cùng dự báo CPI tháng 2 so với cùng kỳ năm trước sẽ giảm khá mạnh, quanh -0,5% và thậm chí có thể giảm mạnh hơn. Nhưng mức dự báo bình quân của các thành viên chỉ giảm nhẹ -0,08%.

Tỷ giá USD/VND giao ngay trên thị trường liên ngân hàng được dự báo tiếp tục giảm trong tháng 2 này. Tất cả các thành viên VIRA đều chung nhận định, tỷ giá này sẽ tiếp tục nằm sâu dưới mốc 23.125 VND - mức giá Ngân hàng Nhà nước đang yết mua kỳ hạn. Hầu hết mức dự báo xoay quanh 23.030 VND. Mức dự báo bình quân tháng 2 ở 23.022 VND, giảm khá mạnh so với bình quân 23.071 VND của tháng liền trước.

Tâm điểm chú ý hiện nay là lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng, với biến động rất mạnh vừa qua. Chỉ có 2 thành viên của VIRA dự báo ở kỳ hạn 1 tuần sẽ bình ổn trở lại và về gần với vùng lãi suất trước đó, dưới mốc 1%/năm.

Còn lại hầu hết các thành viên đều tính toán lãi suất VND kỳ hạn 1 tuần trên liên ngân hàng sẽ tạo “mặt bằng” mới, cách biệt so với quãng rất thấp kéo dài từ trong năm 2020. Theo đó, nhiều khả năng kỳ tiền rẻ trên liên ngân hàng sẽ thực sự trôi qua. Bình quân dự báo của VIRA tháng 2 ở mức 1,472%/năm, cao hơn rất nhiều so với thực tế bình quân của lãi suất này trong tháng 1 là 0,23%/năm.

Ở kỳ dự báo này, Kho bạc Nhà nước đã công bố kế hoạch dự kiến phát hành 100.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, cao hơn nhiều so với cùng kỳ 2020. Quy mô này nằm trong tính toán của VIRA đề cập trước đó, với hướng cân đối lượng đáo hạn trái phiếu Chính phủ năm nay lớn.

Tuy nhiên, dự báo của VIRA nghiêng về lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm sẽ trượt nhẹ trong tháng này, bình quân dự báo sẽ ở 2,209% so với thực tế bình quân tháng 1/2021 là 2,26%.

Trong các tháng tiếp theo, đến tháng 4/2021, điểm đáng chú ý nhất trong dự báo của VIRA là lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng sẽ bình ổn trở lại sau khi tăng cao trong tháng 2. Tuy nhiên, “mặt bằng” mới sẽ vẫn giữ ở mức khá cao, kỳ hạn 1 tuần bình quân dự báo cho ba tháng 2, 3 và 4/2021 vào khoảng 0,9%/năm thay vì kỳ tiền rẻ quanh 0,23%/năm vừa qua.