Kiểm toán hoài nghi khả năng hoạt động liên tục của Vietnam Airlines

Khả năng hoạt động liên tục của Vietnam Airlines phụ thuộc vào sự hỗ trợ tài chính của Chính phủ, quyết định gia hạn thanh toán các khoản vay, khoản phải trả của chủ nợ và đối tác, cũng như diễn biến của dịch bệnh Covid-19.

Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) mới công bố báo cáo tài chính hợp nhất nửa đầu năm 2020 được soát xét bởi công ty kiểm toán Deloitte Việt Nam. Báo cáo kiểm toán không có nhiều thay đổi về chỉ tiêu tài chính và kết quả kinh doanh so với báo cáo tài chính Vietnam Airlines tự lập trước đó.

Nợ ngắn hạn đang vượt xa tài sản ngắn hạn

Đơn vị kiểm toán đã đưa ra ý kiến chấp nhận toàn phần nhưng kèm theo một số ý kiến nhấn mạnh. Cụ thể, theo Deloitte Việt Nam, tại ngày 30-6-2020 nợ ngắn hạn của Vietnam Airlines vượt quá tài sản ngắn hạn 18.444 tỉ đồng. Trong 6 tháng đầu năm, Vietnam Airlines lỗ sau thuế 6.678 tỉ đồng và lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh âm 5.362 tỉ đồng. Trong khi đó cùng kỳ năm ngoái doanh nghiệp này có lãi 1.517 tỉ đồng.

Phía kiểm toán cho biết dịch bệnh Covid-19 đã và đang tiếp tục ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình tài chính và hoạt động sản xuất kinh doanh của hãng hàng không này. Khả năng hoạt động liên tục của Vietnam Airlines sẽ phụ thuộc vào sự hỗ trợ về tài chính của Chính phủ và việc được gia hạn thanh toán các khoản vay, khoản phải trả từ ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng và các nhà cung cấp cũng như diễn biến của dịch bệnh.

Theo Deloitte, những điều kiện này cùng với khoản nợ trên 18.000 tỉ đồng vượt quá tài sản ngắn hạn cho thấy sự tồn tại của các yếu tố không chắc chắn có thể ảnh hưởng quan trọng đến khả năng hoạt động liên tục của hãng hàng không lớn nhất Việt Nam.

Với diễn biến thực tế, Vietnam Airlines hiện là một trong những doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ dịch Covid-19. Trong khi doanh thu nửa đầu năm nay giảm hơn một nửa (tương đương hơn 1 tỉ đô la theo giá trị tuyệt đối), khoản lỗ ròng gần 6.700 tỉ đồng trong nửa năm qua đã bào mòn hết lợi nhuận chưa phân phối những năm trước đó của hãng. Tính đến cuối tháng 6, lỗ lũy kế trên bảng cân đối kế toán của hãng đã ở mức 4.589 tỉ đồng.

Doanh nghiệp loay hoay tìm lối thoát

Lãnh đạo Vietnam Airlines cho biết, trước diễn biến khó lường của dịch bệnh, HĐQT và Ban giám đốc đã phải triển khai các kế hoạch ứng phó khủng hoảng để duy trì khả năng hoạt động liên tục của công ty. Trước hết là điều chỉnh lại lịch bay và các chặng bay phù hợp với nhu cầu thị trường và các diễn biến của dịch bệnh.

Trong tháng 5 và 6, hãng đã mở thêm 22 chặng bay trong nước, duy trì thị phần khách nội địa. Hãng cũng thực hiện biện pháp tăng chuyến bay chở hàng trong giai đoạn suy giảm vận tải hành khách quốc tế để bù đắp phần thiếu hụt.

Cơ cấu lại dịch vụ vận tải, trong đó tăng các chuyến bay chở hàng hóa trong giai đoạn suy giảm nhu cầu vận tải hành khách cả trong nước và quốc tế. Do vậy, doanh thu vận tải hàng hóa, bưu kiện trong 6 tháng đầu năm 2020 đạt gần tương đương cùng kì năm ngoái. Cắt giảm hàng loạt chi phí như chi quản lý chung, chi gián tiếp, chi quảng cáo, tiếp thị, xúc tiến thương mại, chi phí lương của phi công, tiếp viên, lãnh đạo…

Ngoài ra, doanh nghiệp đã đàm phán thành công việc giãn, hoãn nợ vay; tìm kiếm các nguồn thu khác như thành lý máy bay, bán và thuê lại máy bay, thanh lý các khoản đầu tư. Trong năm nay, Vietnam Airlines đã bàn giao 3/5 máy bay A321 CEO thuộc hợp đồng thanh lý 5 máy bay đã ký kết từ năm 2019 thu được 365 tỉ đồng.

Đối với lịch trả nợ vay, một số ngân hàng đã đồng ý giãn thanh toán nợ vay cho các khoản vay đến hạn từ tháng 5 tới tháng 9-2020 hoặc giãn các khoản dư nợ vay gốc đáp ứng điều kiện tại Thông tư 01 của Ngân hàng Nhà nước (là các khoản dư nợ gốc đến hạn trả từ ngày 23-1-2020 đến ngày liền kề sau ba tháng kể từ ngày Thủ tướng công bố hết dịch), hoặc giảm chi phí lãi phải trả.

Trước đó, tại đại hội cổ đông thường niên diễn ra trong tháng 8, cổ đông Vietnam Airlines đã chấp nhận phương án không chia cổ tức, không trích quỹ đầu tư phát triển để dành nguồn tiền duy trì hoạt động kinh doanh. Ông Trần Thanh Hiền – Kế toán trưởng của Vietnam Airlines cho biết: "Các ngân hàng thương mại trong nước đã cam kết và dự kiến giãn, hoãn nợ cho Vietnam Airlines khoảng 775 tỉ đồng".

Cổ đông công ty cũng đồng ý thanh lý 9 máy bay A321 CEO sản xuất năm 2007-2008 trong giai đoạn 2020-2021.

Lãnh đạo hãng hàng không quốc gia cũng nhấn mạnh trong tháng 8, Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền đã và đang xem xét triển khai các biện pháp hỗ trợ tài chính cho hãng để duy trì thanh khoản và hoạt động liên tục.

Các biện pháp hỗ trợ bao gồm cấp tín dụng không quá 4.000 tỉ đồng và cho phép Vietnam Airlines phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn. Hiện tại, hãng đang trong quá trình đàm phán với một đối tác để hoàn thành việc ký thỏa thuận chính thức bán cổ phần tại một công ty liên kết. Trên cơ sở phê duyệt của các cơ quan quản lý có thẩm quyền và kết quả đàm phán hiện tại, doanh nghiệp kỳ vọng việc chuyển nhượng sẽ hoàn thành trong năm nay.