Kiểm soát lạm phát dưới 4% được không?

Mục tiêu năm nay kiểm soát lạm phát dưới 4% của Quốc hội đang chịu nhiều áp lực lớn bởi giá xăng dầu và giá cả nhiều mặt hàng leo thang.

Ngày 4.4, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy tổ chức tọa đàm “Vòng xoáy lạm phát: Kiểm soát chi phí đẩy”.

Ông Nguyễn Trung Tiến, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, cho biết Tổng cục Thống kê vừa công bố chỉ số vĩ mô, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) quý 1/2022 tăng 1,92% so với năm ngoái. Tuy cao hơn mức tăng 0,29% của năm 2021 nhưng vẫn thấp hơn mức tăng của các năm từ 2017 - 2020. CPI quý 1/2022 của Việt Nam được kiểm soát tốt trong bối cảnh nhiều quốc gia chịu bão giá do xăng dầu.

Nguyên Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, TS Lê Xuân Nghĩa đánh giá, khả năng kiểm soát lạm phát phụ thuộc rất lớn vào sự điều hành của Chính phủ. Ngoài chuyện cân bằng cung cầu, kiểm soát cung tiền, kiểm soát dịch bệnh và mở cửa nền kinh tế, một yếu tố rất quan trọng là tránh tâm lý lạm phát đang bị kích hoạt lên khá mạnh trong dân chúng hiện nay.

“Thực ra những bà đi chợ nắm khá rõ, nhưng những người không đi chợ lại bị kích hoạt tâm lý mạnh hơn. Họ nghĩ rằng hiện nay cái gì cũng tăng giá và tăng giá khá ghê gớm. Chỉ từ giá xăng dầu đẻ ra một loạt thứ mà trong đó tổn thương thực thể chưa chắc đã lớn bằng tổn thương tâm lý. Đây là điều mà chúng ta cần chú ý trong công tác điều hành cũng như công tác truyền thông”, ông Nghĩa nói và nhận định lạm phát dưới 4% năm nay có thể đạt được nhưng đây là công việc khó, cần có quyết tâm lớn thì mới đạt được mục tiêu.

Theo ông Đặng Công Khôi, Phó cục trưởng Cục quản lý giá (Bộ Tài chính), yếu tố khó lường nhất hiện nay là giá xăng dầu, nó quyết định đến việc thành công thực thi các kịch bản điều hành giá làm sao phù hợp. Trong kịch bản xấu nhất, Bộ Tài chính cũng đã tính đến mức giá xăng dầu bình quân sẽ tăng rất cao, khoảng 40%, lúc đấy yếu tố kiểm soát lạm phát sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Đương nhiên khi có tác động như vậy, Bộ sẽ phải kịp thời báo cáo để có những giải pháp thực thi và có những điều chỉnh linh hoạt.

“Đến thời điểm hiện nay, tôi vẫn khẳng định chúng ta vẫn đang kiểm soát được diễn biến và thực hiện theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng là phải kiểm soát được kiểm tra mục tiêu theo dưới 4%”, ông Khôi nói.

Ông Nguyễn Đức Trung, quyền Hiệu trưởng Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM, dự báo giá xăng dầu có thể đạt mốc 140 USD là đỉnh, nhu cầu giảm do mùa hè đã sang. Hơn nữa, xung đột Nga - Ukraine đã dịu lại. Cùng với đó là hành động của các nước OPEC đang mạnh lên. Cuối cùng là cấm vận xăng dầu của Mỹ với Iran có thể được gỡ bỏ thời gian tới đây. Do đó, nguồn cung xăng dầu thế giới có thể sẽ ổn định và có xu hướng tăng.

“Nhiều chuyên gia dự báo giá xăng dầu không thể cao như hiện nay và giảm bớt được căng thẳng đối với dự trữ xăng dầu toàn cầu. Tuy vậy, mục tiêu kiểm soát lạm phát 4% rất khó khăn và là áp lực cho những người điều hành”, ông Trung nói.