“Khu vực Đông Nam Á thiếu vắng các công ty có sức cạnh tranh toàn cầu”

“Những nền kinh tế của các bố già, gọi là ‘công nghiệp hoá không công nghệ’”, “khu vực Đông Nam Á có tất cả các diện mạo của một nền kinh tế hiện đại, những nhà máy công nghệ cao, những toà nhà chọc trời, hệ thống giao thông hiện đại và những nhà cung cấp tiện ích, nhưng không có những công ty lớn của người bản xứ sản xuất ra những sản phẩm và dịch vụ tầm cỡ thế giới, do vậy không có các thương hiệu toàn cầu”.

“Tính cạnh tranh thật sự bị hạn chế đối với các doanh nghiệp có qui mô tương đối nhỏ vì những đại gia đã chộp giựt hết tất cả những thành quả kinh tế béo bở cho riêng mình”, “các bố già tập trung nhiều vào các thương vụ dùng mưu mẹo trong những thị trường có sự điều chỉnh quá mức”.

Đây là những gì tôi trích dẫn từ cuốn “Những bố già Châu Á” của Tiến sĩ Joe Studwell, học giả người Anh, người đã dành ra 15 năm nghiên cứu sự phát triển kinh tế của các quốc gia Đông Á và Đông Nam Á.

Những nhận xét trên là về các nước Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Philippines (không có Việt Nam) vào thời điểm 2008.

Đang suy tư ngẫm về câu “các công ty ĐNA thiếu vắng các công ty có sức cạnh tranh toàn cầu” thì một ông anh nhắn tin hỏi “Bảo ơi, Bảo tìm xem các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu ra nước ngoài là những doanh nghiệp nào và được bao nhiêu?”

Vâng đây là câu trả lời: “Hiện Việt Nam có 1400 doanh nghiệp kinh tế số xuất khẩu và kinh doanh ở nước ngoài, năm 2023 mang về 7 tỷ USD” (theo Bộ Thông tin và truyền thông). Tôi tự nhẩm: Viettel Global 1.15 tỷ USD, FPT Software 1.05 tỷ USD, còn 1398 doanh nghiệp khác là 4.8 tỷ USD.

Còn gì nữa không? Thép Hoà Phát 765 triệu USD, Vinamilk 400 triệu USD.

Hoá ra bà con nông dân là xuất sắc nhất: riêng sầu riêng đã xuất sang Trung Quốc 2.5 tỷ USD, gạo xuất khẩu 5 tỷ USD, nhưng chả nhẽ muốn trở thành nước công nghiệp hoá mà xuất khẩu chỉ dựa vào nông sản, thuỷ sản?

Để thoát lời nguyền “các quốc gia ĐNA thiếu vắng các công ty có sức cạnh tranh toàn cầu”, thì các công ty phần mềm, viễn thông Việt Nam phải gắng gấp 5, gấp 10 thôi.