Khởi nghiệp bắt đầu từ đâu?

Nhiều bạn trẻ hỏi khởi nghiệp nên chọn nghề nào để bắt đầu.

Tôi thường chia sẻ với họ 4 vòng tròn như trong hình. Hãy chọn lĩnh vực nào bạn có (hay sẽ làm cho có) NĂNG LỰC hay đồng hành cùng người có năng lực. Hãy chọn lĩnh vực nào bạn có sở thích, ĐAM MÊ hay đồng hành với người có sở thích, đam mê. Hãy chọn lĩnh vực nào mà nhu cầu THỊ TRƯỜNG đang có và có tiềm năng tăng trưởng. Phần giao nhau của 3 vòng tròn chính là vùng khởi nghiệp của bạn. Và đừng quên, tất cả đều phải nằm trong vòng tròn đạo đức, LƯƠNG TÂM. Đừng kinh doanh thứ gì trái đạo đức, vô lương tâm.

Có người nói, phải làm rồi mới thích, mới mê, chứ lúc đầu đâu biết thích gì, mê gì. Và có người bảo phải thích việc mình làm chứ cứ đi tìm việc làm mình thích thì đến bao giờ. Họ nói vậy không sai!

Nhưng nếu bạn có sẵn đam mê và năng lực nào đó (ví dụ đam mê và năng khiếu nấu ăn) thì sẽ thuận lợi cho bạn hơn khi khởi nghiệp bằng nghề mở quán ăn. Còn hơn là miễn cưỡng bắt đầu bằng một lĩnh vực mà bạn chẳng có chút thích thú nào và không thấy tí niềm vui nào trong đó. Chưa kể, không phải hễ thứ gì đam mê thì bạn nên làm. Tôi đã vẽ ra 4 vòng tròn để nhắn nhủ rằng, dù bạn có nhiều sở thích hay đam mê khác nhau thì chỉ nên chọn lấy sở thích và đam mê nào thỏa mãn đồng thời 3 vòng tròn còn lại.

Lời khuyên cứ khởi nghiệp đi rồi sẽ thích, hay hãy cố gắng để "thích việc mình làm", là một lời khuyên vô thưởng, vô phạt. Nếu bạn vì chán quá mà bỏ việc, người ta sẽ đổ thừa vì bạn không biết "thích" công việc của mình, chứ không phải vì nó quá chán đối với bạn. Có những nghề bạn không hề thích làm, không hề muốn theo đuổi, thì có cố ép cũng không được đâu. Yes/No?

Tinh thần trách nhiệm là một chuyện, nhưng sở thích và đam mê lại là chuyện khác. Cho dù bạn có ý thức trách nhiệm đến đâu mà cứ bắt bạn làm điều vô nghĩa, chán ngắt, hay bắt bạn đi theo một nghề nghiệp không đem lại chút niềm vui nào cho bạn, liệu bạn có thể làm tốt công việc để gặt hái thành công không?

Thà rằng bạn chỉ có mỗi đam mê kiếm tiền và đầu tư hay đồng hành cùng với người có đam mê và năng lực làm việc để họ kiếm tiềm cho bạn. Còn hơn bạn khởi nghiệp một mình mà làm thứ không có năng lực, không có chút đam mê, bạn sẽ dễ dàng bỏ cuộc giữa chừng.

Ai đó có thể lý tưởng hóa những cụm từ như "dấn thân", "nỗ lực", "trách nhiệm"... để khuyên bạn khởi nghiệp bất chấp (và cố gắng để "thích việc bạn làm"), nhưng tôi thì không! Dấn thân, nỗ lực, trách nhiệm rất cần, nhưng hãy đem nó vào công việc và nghề nghiệp mà bạn có (hay tin là sẽ có) ĐAM MÊ, có (hay sẽ có) NĂNG LỰC, và có nhu cầu trên THỊ TRƯỜNG (3 vòng tròn cơ bản). Và hãy khởi nghiệp trong vòng tròn LƯƠNG TÂM (vòng tròn thứ 4). Nỗ lực, dấn thân, trách nhiệm trong những lĩnh vực mình không có năng lực, không có đam mê, và không có thị trường thì... khổ lắm, và dễ thất bại lắm!

Tất nhiên, ai đó có thể tình cờ và may mắn thành công ở một nghề mà mình không thích, không có năng lực hay không có nhu cầu thị trường, nhưng số ấy không nhiều đâu.

Thà chọn con đường đi chủ động cho mình hơn là phó mặc cho dòng đời đưa đẩy. 4 vòng tròn mà tôi đưa ra là 4 vòng tròn lựa chọn chủ động của bạn. Nếu bạn phó mặc cho dòng đời đưa đẩy, bạn không cần quan tâm đến những vòng tròn này đâu! Yes/No?

===========

* PS: Đa số những người thành công bền vững, thử ngẫm mà xem, có phải họ thành công nhờ 4 vòng tròn này, và lĩnh vực kinh doanh của họ cũng đang ở trong đúng 4 vòng tròn này không? Bạn thử nghĩ về hoạt động kinh doanh của bạn, có đúng nó đang nằm trong 4 vòn tròn này không? Tôi tin là có đấy!