Khoan dung- Điều làm nên những vĩ nhân

Khả năng ảnh hưởng của một nhà lãnh đạo đôi khi không đến từ sức mạnh cứng cáp của thể chất hay những lời đe doạ. Mà nó đến từ thứ sức mạnh mềm mỏng nhưng tạo dựng được niềm tin lớn lao – lòng khoan dung.

1. Tấm lòng quảng đại – sự nghiệp rộng lớn

Nhà văn Victor Hugo – Pháp từng nói: “Trên thế giới thứ rộng lớn nhất là đại dương, nhưng thứ rộng lớn hơn lại là bầu trời, mà thứ còn rộng hơn cả bầu trời lại chính là lòng người.” Bao dung thì luôn được lợi. Và người làm nên sự nghiệp thì nhất định phải có lòng bao dung rộng lớn.

Lâm Tắc Từ, một vị quan nổi tiếng thời xưa, cũng viết:

“Hải nạp bách xuyên, hữu dung nãi đại

Bích lập thiên nhận, vô dục tắc cương”.

Ý nói rằng biển vì có thể dung nạp trăm nghìn con sông mà trở nên rộng lớn, vách núi nghìn trượng sừng sững vì không mang dục vọng mới có thể giữ mình cương trực. Đây cũng là nói đến trí huệ của lòng bao dung.

Bao dung là một loại khí phách, cũng là một loại trí huệ. Cổ ngữ có câu: “Cái trán của Tướng quân rộng đến mức có thể phi ngựa, bụng của Tể tướng rộng đến mức có thể chèo thuyền”. Ý nói, một người có tấm lòng quảng đại, rộng lớn bao nhiêu thì sự nghiệp sẽ to lớn bấy nhiêu.

2. Chuyện về Abraham Lincoln – Tổng thống vĩ đại của nước Mỹ

Có một câu chuyện kể về tổng thống vĩ đại của nước Mỹ – Abraham Lincoln như thế này:

Tổng thống Mỹ thứ 16 Abraham Lincoln xuất thân trong một gia đình thợ giày. Lúc đó, xã hội Mỹ rất coi trọng thành phần xuất thân trong gia đình quyền quý. Đại bộ phận nghị sĩ thượng nghị viện Mỹ đều xuất thân trong gia đình thế gia vọng tộc. Là những người của xã hội thượng lưu Mỹ, họ thấy khó chấp nhận một vị Tổng thống là con trai của một thợ giày rất tầm thường.

Ngày đầu tiên làm Tổng thống, ngay khi Lincoln lên phát biểu trong lễ nhậm chức của mình,.một nghị sĩ đã chen vào giữa bài phát biểu của ông. Ông ta nói: “Thưa ngài Lincoln, đừng quên rằng cha ngài thường đóng giày cho gia đình tôi.” Tất cả các nghị sĩ đều cười ầm lên. Họ nghĩ rằng họ đã khiến Lincoln trở thành trò hề.

Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln đã làm gì khi bị sỉ nhục?

Tuy nhiên, khi tiếng cười vừa chấm dứt, Tổng thống Lincoln không cao ngạo, cũng không tự ti mà chân thành nói: “Thưa ngài, tôi biết rằng cha tôi đã đóng giày cho gia đình ngài, cũng như nhiều gia đình các nghị sĩ khác… Bởi vì không người thợ nào có thể làm được như ông. Ông là một người sáng tạo.

Giày của ông không chỉ là giày, ông đã đổ cả tâm hồn vào nó. Tôi muốn hỏi các ngài rằng, các ngài đã từng phàn nàn về giày của ông chưa? Bản thân tôi cũng biết cách đóng giày. Nếu các ngài có phàn nàn gì, thì tôi có thể đóng cho các ngài một đôi giày khác. Nhưng theo tôi thấy thì, chưa ai từng phàn nàn về những đôi giày mà cha tôi đóng. Ông là một thiên tài, một nhà sáng tạo, và tôi tự hào vì cha tôi!”

Toàn bộ các nghị sĩ nín lặng. Họ nhận ra rằng họ chưa hiểu gì về Tổng thống Lincoln. Lincoln tự hào về người cha đóng giày của mình, vì chưa ai từng phàn nàn về những “tác phẩm” của ông. Và mặc dù đã là Tổng thống, Lincoln vẫn sẵn sàng đóng một đôi giày mới nếu có bất cứ ai phàn nàn.

Đối mặt với chỉ trích bằng thái độ hoà nhã nhưng rất linh hoạt

Sau này có người đã khuyên Lincoln trả đũa người nghị sĩ nọ, nhưng Lincoln nói rằng: “Khi chúng ta trở thành bạn thì đối thủ đã không còn!” Chính sự chân thành và lòng khoan dung của Lincoln đã trở thành một phần nền tảng của văn hóa Mỹ.

Có lần, đối thủ chính trị của Lincoln đã nói ông là kẻ hai mặt. Khi nghe được điều này, thay vì phản bác bằng sự tức giận, ông đã đáp lại đối thủ của mình với thái độ hòa nhã nhưng không kém phần hóm hỉnh: “Vậy các thính giả tự đánh giá xem, nếu như tôi quả thật có khuôn mặt khác, thì tôi có còn cần mang bộ mặt xấu xí như thế này không?”

Sự linh hoạt của Lincoln khi chỉ ra khuyết điểm của bản thân cho thấy thái độ lạc quan bình thản của ông. Dù hành động đó tuy nhỏ nhưng đã thể hiện được sự chân thành,.thể hiện tố chất của một người lãnh đạo tài ba. Niềm tin và thiện cảm mà Lincoln nhận được từ mọi người.đã giúp ông vượt lên trên các đối thủ cạnh tranh chính trị khác.

“Khi chúng ta thành bạn thì đối thủ đã không còn” – Abraham Lincoln

3. Chuyện về Chủ tịch Hồ Chí Minh – Chủ tịch vĩ đại của dân tộc Việt Nam

Từ một mẫu chuyện nhỏ về Bác Hồ và thiếu nhi – trích Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ Tịch:

Chuyện Bác gọi chị Thu Trà đến hỏi về tình hình có một số cháu học sinh miền Nam nghịch ngợm,.quấy phá mà Bác được nghe báo cáo. Việc đó là có thật.

Nhưng Bác hỏi về khía cạnh khác: “Các cô, các chú dạy dỗ thế nào? Bởi lúc ba má các cháu gửi ra miền Bắc thì các cháu đều ngoan và ba má các cháu đều tin tưởng ở hậu phương”.

Bác nhắc phải chú ý đến việc các cháu thiếu tình cảm gia đình, phải tìm cách bù đắp. Rồi Bác kết luận: “Lỗi các cháu một phần thì lỗi của người lớn chúng ta phải là mười phần”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với tấm lòng khoan dung, độ lượng - tượng trung cho phong cách lãnh đạo khoan dung

Đối với Bác, trẻ em cũng là một nhân cách, một thực thể đáng tôn trọng chứ không chỉ đáng yêu mến

Quả nhiên, sau này đưa các cháu đến với sự chăm sóc của các gia đình cán bộ khác thì các cháu đỡ hẳn chuyện gây gổ, nghịch ngợm. Phần Bác cũng nhận chăm sóc một cháu trai, hai cháu gái, con đồng chí Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam.

Bác luôn luôn coi trọng trẻ em bởi với Bác trẻ em cũng là một nhân cách, một thực thể đáng tôn trọng chứ không chỉ đáng yêu mến.

Bác nhìn nhận khuyết điểm,.nhược điểm của con người một cách bình tĩnh như hiểu cái lẽ tự nhiên “bàn tay có ngón ngắn ngón dài” vậy. Tấm lòng Bác mở rộng, bao dung cho tất cả…

Lòng bao dung của Bác chứa đựng cả sự khoan dung. Bác không nói trẻ em hư, không nói con người hỏng, mà nhận xét có một số chậm tiến bộ, chưa hay lắm. Cái chưa hay, chưa tốt ấy cần được uốn nắn một cách chân tình và kịp thời.

Những người lãnh đạo càng cao, càng cần có đức tính, phong cách khoan dung. Có như vậy với thành đại đoàn kết.

4. Chuyện về Sở Trang Vương – vị vua nhân đức của nước Sở

Đời Đông Chu Liệt Quốc, lúc Sở Trang Vương thịnh trị và làm bá chủ chư hầu. Có câu chuyện như sau:

Có lần Sở Trang Vương thiết tiệc đãi các quan, sai mỹ nữ hầu hạ ca xướng. Đang lúc vui say thì đèn nến bị gió thổi tắt hết cả. Một viên quan thừa cơ kéo áo cung nữ. Cung nữ chụp được dải mũ, rồi tâu: “Có kẻ trêu ghẹo thiếp. Thiếp giật được dải mũ. Xin cho thắp đèn ngay để xét. Kẻ nào bị đứt dải mũ thì chính là kẻ đã vô lễ làm càn”.

Trang Vương nghĩ: “Cho người ta uống rượu, để say đến quên cả lễ phép, lại vì câu chuyện đàn bà làm sỉ nhục người ta, thì lòng nào nỡ thế”. Bèn lập tức ra lệnh: “Ai uống rượu với quả nhân hôm nay mà không say đến giật đứt dải mũ là chưa thật vui”.

Các quan theo lệnh, đều giật đứt dải mũ. Khi đèn nến thắp lên thì không còn phân biệt được ai là người phạm tội. Nhờ vậy mà suốt buổi tiệc được vui vầy.

Nhờ bao dung mà có tướng tài

Hai năm sau, nước Sở đánh nước Tấn, mà trận nào cũng có viên quan võ trẻ tuổi liều sống chết chiến đấu ở bên cạnh nhà vua. Nhờ vậy mà quân Sở thắng.

Trang Vương lấy làm lạ, cho đòi viên quan ấy đến hỏi: “Quả nhân đãi nhà ngươi cũng như các quan khác. Cớ sao nhà ngươi hết lòng giúp Quả nhân khác người như thế?”.

Viên quan tâu: “Thần rắp tâm muốn đem thân mệnh để hiến nhà vua đã lâu. Mãi đến ngày nay mới gặp dịp báo đền ơn nghĩa, thật là may cho thần lắm. Thần tên là Tưởng Hùng, chính là người đã giật đứt dải mũ của cung phi trong tiệc rượu ngày xưa mà”.

Sở Trang Vương, chính nhờ sự bao dung của mình, mà có tướng tài sát cánh. Vậy, trở nên bao dung, chẳng đáng lắm ru?

5. Khoan dung – điều làm nên những vĩ nhân

Nhà thơ nổi tiếng Gibran từng nói: “Một con người vĩ đại có hai trái tim: Một trái tim chảy máu và một trái tim bao dung”.

Khổng Tử nói: “Khoan dung thì được lòng mọi người”.

Cho nên, chỉ một câu nói, một hành động nhỏ hay chỉ một nụ cười thôi đã đủ để khiến cho người xấu quay đầu hướng thiện.

Lẽ trời cũng là lẽ của con người, chính bởi vì có thể bao dung mới có thể thành tựu được biển rộng, núi cao, cũng cải thiện được mối quan hệ giữa con người và con người, thành tựu được sự nghiệp to lớn lưu mãi ngàn đời của các bậc anh hùng, hào kiệt xưa nay.

Tục ngữ nói:

Kim vô túc xích, nhân vô thập toàn – Vàng không thuần khiết, người không hoàn hảo.

Khi đối mặt với sai lầm của người khác, nếu như canh cánh để ở trong lòng và đòi đáp trả thì sẽ chỉ khiến cho tâm linh của bản thân thêm nặng, thêm trầm trọng mà thôi. Thay vì để cho thù hận gặm nhấm tâm linh, chịu đựng thống khổ chi bằng hãy mở rộng lòng mà bao dung hết thảy, chẳng phải chúng ta sẽ được thản nhiên và tự tại sao?