Khó có ‘sóng’ từ kết quả kinh doanh quý III?

Mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý III/2023 đang đến gần với kỳ vọng cải thiện tích cực hơn sẽ là yếu tố hỗ trợ cho thị trường cân bằng trở lại. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đồng quan điểm lợi nhuận quý này của các doanh nghiệp niêm yết chưa có nhiều điểm sáng.

Khép lại quý III/2023, VN-Index tăng 3%, đánh dấu quý tăng thứ 3 liên tiếp của chỉ số này (trước đó chỉ số này tăng 5,2% trong quý II và quý I tăng 5,7%) bất chấp tuần và tháng cuối quý giảm mạnh.

Kết quả kinh doanh chưa có nhiều gam màu sáng

Có thể nói, thị trường chứng khoán (TTCK) 9 tháng đã đi qua 2 giai đoạn lớn. Cụ thể, sau thời gian “lình xình” từ tháng 2 cho đến tháng 4, TTCK đã bước vào giai đoạn tăng rất mạnh kể từ tháng 5 đến tháng 8 nhờ lực đẩy từ 4 lần giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, “con sóng” này đã dừng lại trong tháng 9 vừa qua, sau cuộc họp của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) gần đây về chỉ báo có thể sẽ tăng lãi suất. Những yếu tố đó đã khiến cho tâm lý của nhà đầu tư phản ứng vào thị trường và khiến VN-Index sụt giảm kéo dài cho đến nay.

Theo các chuyên gia, bối cảnh vĩ mô hiện tại vẫn có những điểm thuận lợi, nhưng đã xuất hiện thêm nhiều yếu tố mới, nhất là yếu tố về lạm phát và lãi suất tăng đang khiến cho TTCK giảm sức “nóng”, xu hướng trung hạn đã trở nên khó khăn hơn.

Điểm sáng nhất của TTCK hiện nay là mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý III đang đến gần với kỳ vọng cải thiện tích cực hơn (tăng trưởng dương so với cùng kỳ trong quý III/2023 so với tăng trưởng âm trong nửa đầu năm nay) sẽ là yếu tố hỗ trợ cho thị trường cân bằng trở lại, thậm chí tạo “sóng” kết quả kinh doanh quý III.

Giới phân tích cho rằng diễn biến thị trường sẽ xoay quanh các câu chuyện về ước tính kết quả kinh doanh quý III/2023 của các doanh nghiệp niêm yết. Song cũng phải nhìn nhận, thông lệ các năm, báo cáo quý III không chịu nhiều sức ép thúc đẩy, do đó sẽ không thể hiện nhiều con số tích cực so với báo cáo quý IV.

“Báo cáo quý III/2023 sẽ chưa có nhiều gam màu sáng, mà ở mức trung bình”, ông Nguyễn Tuấn Anh cho rằng, Chủ tịch Hội đồng quản trị FinPeace nhận xét.

Chứng khoán VPBank (VPBankS) cũng cho rằng lợi nhuận quý này của các doanh nghiệp niêm yết chưa có nhiều điểm sáng.

Khảo sát sơ bộ quan điểm của các chuyên viên phân tích ngành của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho thấy, thị trường khó có thể có mùa công bố kết quả kinh doanh lạc quan trên diện rộng.

So "bó đũa" để chọn "cột cờ"

Xét về tăng trưởng so với cùng kỳ, các nhóm ngành Dầu khí, Dược phẩm, Công nghệ được dự báo sẽ ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận sau thuế tích cực ở mức hai chữ số trong quý III.

Chiều ngược lại, các ngành Thủy sản, Bất động sản, Phân bón, Bán lẻ, Điện dự báo sẽ suy giảm lợi nhuận so với cùng kỳ. Nhìn chung, mặc dù tốc độ tăng trưởng so với cùng kỳ sẽ cải thiện so với quý trước, mức độ cải thiện vẫn sẽ khá hạn chế.

“Động lực cải thiện về định giá và điểm số cho thị trường là không lớn trong mùa báo cáo quý này. Dù vậy, mức độ phục hồi sẽ phụ thuộc từng ngành nghề và chiến lược kinh doanh của từng doanh nghiệp. Nhà đầu tư đón sóng kết quả kinh doanh quý III sẽ cần có sự chọn lọc từng cổ phiếu riêng lẻ, thay vì kỳ vọng vào sự phục hồi chung của toàn ngành”, VDSC nhấn mạnh.

Về cơ hội đầu tư tại các nhóm ngành, theo bà Trần Thị Lan Anh, Trưởng phòng Tư vấn, Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, cơ hội sẽ trải khá rộng, ở nhiều nhóm và mỗi nhóm tập trung vào một số mã cổ phiếu. Ví dụ, nhóm công nghệ là FPT (CTCP FPT); nhóm bán lẻ là DGW (Digiworld), MWG (Thế giới Di động), FRT (FPT Retail), PNJ (Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận); nhóm chứng khoán là SSI (Chứng khoán SSI), VCI (Chứng khoán Vietcap), VND (VnDirect); nhóm dệt may là TNG (Dệt may TNG), TCM (Dệt may Thành Công); nhóm cảng biển là GMD (Gemadept), HAH (Vận tải và xếp dỡ Hải An); nhóm dầu khí là GAS (PVGas), BSR (Lọc hóa dầu Bình Sơn), PVS (PTSC), PVD (PV Drilling); nhóm lương thực, nông nghiệp là PAN (Tập đoàn PAN), TAR (Gạo Trung An); nhóm đầu tư công là VCG (Vinaconex), LCG (Lizen).

Đáng chú ý, nhóm cổ phiếu dầu khí vẫn là điểm sáng được hầu hết các chuyên gia khuyến nghị với dự báo đây là nhóm ngành sẽ đem lại kết quả kinh doanh tích cực trong 2 quý cuối năm 2023, nhất là các doanh nghiệp khai thác dầu, hoặc nhập khẩu khi giá dầu còn thấp, đang có kho dự trữ dầu lớn. Bên cạnh đó, chuyển động thực tế từ một số doanh nghiệp ngành dầu khí cũng cho thấy triển vọng tích cực.

Một trong những doanh nghiệp đáng quan tâm là CTCP Lọc Hóa dầu Bình Sơn với lượng hàng tồn kho tính đến cuối quý II/2023 trị giá 14.106 tỷ đồng, phần lớn là dầu thô giá thấp. Không chỉ vậy, mức chênh lệch (crack spread) giữa giá của 1 thùng dầu thô và sản phẩm hóa dầu đang tăng, giúp biên lợi nhuận của Lọc Hóa dầu Bình Sơn vốn đã cao nhờ có kho dự trữ dầu giá rẻ nay còn được tăng thêm từ quá trình sản xuất.

Hay như PTSC dự kiến năm nay đạt doanh thu 19.725 tỷ đồng, tăng 20,2% và lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ 794 tỷ đồng, tăng 2,7% so với năm 2022. Sang năm 2024, lợi nhuận dự kiến tăng 29,2%, lên mức 1.026 tỷ đồng, chưa tính các gói thầu tại dự án Lô B - Ô Môn.

Còn PV Drilling đã hoàn thành gấp đôi mục tiêu lợi nhuận cả năm chỉ sau 6 tháng, chủ yếu nhờ biên lợi nhuận gộp mảng dịch vụ khoan và kỹ thuật giếng tăng mạnh trong bối cảnh nhu cầu khoan thăm dò và khai thác dầu trên toàn cầu “bùng nổ”. Cổ phiếu của doanh nghiệp này đang được nhiều nhà đầu tư tổ chức “gom” mua trong thời gian gần đây.

“Môi trường giá dầu cao đã hỗ trợ cho đà tăng của giá dịch vụ dầu khí, cũng như khơi thông lại các hoạt động thăm dò, tìm kiếm, sẽ mang lại nhiều công việc cho các doanh nghiệp thượng nguồn trong thời gian tới”, ông Trương Thái Đạt, Giám đốc Phân tích, Chứng khoán DSC nhận định.