MỚI

Thiệp giáng sinh độc lạ

#Tài chính

24HMONEY đã kiểm duyệt

Khách hàng cao tuổi: Kho báu bị lãng quên của ngân hàng?

Giữa cuộc đua số hóa nhắm tới giới trẻ và các gói tài chính cao cấp dành cho người giàu, một lực lượng khách hàng tiềm năng lại đang bị bỏ ngỏ: người cao tuổi. Trong bối cảnh dân số già hóa nhanh, việc các ngân hàng chưa mặn mà với tệp khách hàng này không chỉ là thiếu sót chiến lược, mà còn là sự lãng phí một “mỏ vàng” có giá trị lâu dài và ổn định.

Già hóa dân số: Thách thức hay cơ hội bị bỏ ngỏ trong chiến lược ngân hàng?

Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số từ năm 2011 và đang nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới. Tính đến năm 2024, cả nước có khoảng 14,2 triệu người từ 60 tuổi trở lên – tăng gần 5 triệu người chỉ sau một thập kỷ. Dự báo đến năm 2030, con số này sẽ tiến sát mốc 18 triệu người.

Đi cùng xu hướng đó là sự hình thành rõ nét của một nhóm khách hàng cao tuổi có năng lực tài chính ổn định: nhiều người đang hưởng lương hưu, sở hữu tài sản tích lũy, có nhà đất, sổ tiết kiệm và tâm lý ưu tiên các kênh đầu tư an toàn, bền vững. Đồng thời, nỗi lo trở thành gánh nặng cho con cháu cũng khiến họ ngày càng quan tâm hơn đến việc chủ động quản lý tài chính, lập kế hoạch cho tuổi già.

Một số ngân hàng đã sớm nhận diện được xu thế và giới thiệu các sản phẩm chuyên biệt như gói tiết kiệm ưu đãi cho người cao tuổi, tặng kèm bảo hiểm sức khỏe, hoặc tư vấn tài chính miễn phí cho kế hoạch hưu trí. Điển hình là BAC A BANK với sản phẩm “Tiết kiệm người cao tuổi”, Vietcombank với “Tiền gửi an vui” hay PVcomBank với “Tiền gửi trung niên” – dành cho người từ 40 tuổi trở lên. Tuy nhiên, nhìn tổng thể, thị trường tài chính Việt Nam vẫn chưa thật sự “mặn mà” với phân khúc này.

Người cao tuổi – nhóm khách hàng đang bị lãng quên

Khảo sát sơ bộ cho thấy, phần lớn dịch vụ ngân hàng hiện nay vẫn ưu tiên hai nhóm chính: người trẻ thích số hóa và khách hàng VIP giàu có. Trong khi đó, người cao tuổi – dù nắm giữ khối tài sản đáng kể – lại bị phục vụ một cách cầm chừng, chủ yếu qua vài gói tiết kiệm hoặc nhận lương hưu định kỳ.

Sự bỏ ngỏ này thể hiện rõ qua thực tiễn: app ngân hàng hướng đến giới trẻ, hệ thống tích điểm, cashback, chatbot, đầu tư số... tất cả đều được thiết kế cho nhóm 18–35 tuổi. Trong khi đó, khách hàng lớn tuổi lại phải xếp hàng dài chờ giao dịch tại quầy – vốn ngày càng bị cắt giảm do ngân hàng thúc đẩy số hóa.

Không chỉ gặp khó về công nghệ, người cao tuổi còn thiếu sự hỗ trợ tận tâm trong quá trình tư vấn. Họ cần thời gian, sự kiên nhẫn và giao tiếp trực tiếp – điều mà hệ thống ngân hàng hiện đại chưa sẵn sàng cung cấp.

Một số chuyên gia cho rằng, nguyên nhân sâu xa đến từ định kiến: người lớn tuổi “ít chi tiêu, không sinh lời”. Tuy nhiên, đó là một cái nhìn thiển cận. Trên thực tế, đây lại là nhóm khách hàng trung thành bậc nhất, ít thay đổi ngân hàng và thường duy trì thói quen giao dịch ổn định trong thời gian dài – miễn là họ được chăm sóc đúng cách.

Bài học từ các quốc gia dẫn đầu

Tại Hàn Quốc – nơi già hóa dân số đã diễn ra sâu rộng – các ngân hàng không coi người cao tuổi là gánh nặng, mà là nhóm khách hàng chiến lược cần phục vụ bài bản. KB Kookmin Bank triển khai xe ngân hàng lưu động đến tận các trung tâm phúc lợi; Hana Bank phát triển thương hiệu riêng “HANA THE NEXT” chuyên phục vụ người sắp nghỉ hưu, từ tài chính, y tế đến chuyển giao tài sản. Woori Bank thiết kế ATM có chữ lớn hơn, ngôn ngữ thân thiện, phù hợp với người thị lực yếu.

Tại Singapore, Ngân hàng UOB bổ sung dịch vụ lập kế hoạch di sản, trong khi JPMorgan Chase (Mỹ) mở rộng năng lực phục vụ người già thông qua các công ty fintech và startup y tế.

Tất cả cho thấy: già hóa dân số không chỉ là thách thức, mà còn là cơ hội lớn để định hình lại chiến lược ngân hàng – nếu biết nắm bắt.