Hé lộ lá bài giúp Chứng khoán SSI lãi khủng trong năm 2023

Dữ liệu từ báo cáo tài chính của Chứng khoán SSI trong năm 2023 cho thấy lãi từ đầu tư tự doanh và cho vay margin vẫn chiếm tỉ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu. Cũng từ báo cáo, để mở đường cho lợi nhuận, lá bài trong kinh doanh của SSI dần được hé lộ.

CTCP Chứng khoán SSI - "anh cả" của nhóm ngành chứng khoán báo lãi trước thuế quý IV/2023 tăng 151% so với cùng kỳ năm trước, nguyên nhân là nhờ sự khởi sắc trong mảng đầu tư tự doanh.

Lũy kế hết năm, SSI ước lãi trước thuế đạt 2.848 tỉ, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2022.

Hé lộ khoản lãi béo bở của SSI

Lũy kế 2023, doanh thu hoạt động của SSI đạt 6.893 tỉ đồng.

Xét cơ cấu doanh thu hoạt động của SSI theo báo cáo tài chính cho thấy, riêng lãi từ khoản cho vay ký quỹ và ứng trước tiền bán đạt hơn 1.568 tỉ đồng, tương đương 22,5% tổng doanh thu.

Tính đến hết năm 2023, dư nợ cho vay ký quỹ và cho vay hoạt động ứng trước tiền bán của khách hàng đạt 15.134 tỉ đồng, tăng gần 37% so với năm 2022.

Còn mảng đầu tư, thu lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận qua lãi/lỗ (FVTPL) - chiếm đến 44,8% tổng doanh thu, đã giúp SSI thu về 3.122 tỉ đồng doanh thu, tăng 58% so với năm 2022.

Trong khi đó, tổng doanh thu từ hoạt động môi giới; bảo lãnh, đại lý phát hành chứng khoán; nghiệp vụ tư vấn đầu tư; lưu ký, tư vấn tài chính mới chỉ đạt 1.605 tỉ đồng, chiếm 23% tổng doanh thu.

Nhìn vào phía chi phí hoạt động, thấy rõ năm 2023, SSI mất tới 1.316 tỉ đồng cho hoạt động môi giới chứng khoán, chưa kể các chi phí khác. Trong khi đó, lỗ từ FVTPL là 641 tỉ đồng, giảm 29% so với cùng kỳ.

Trên website chính thức của SSI, công ty chứng khoán này "niêm yết" mức lãi suất 13,5%/năm cho các giao dịch ký quỹ (cho vay margin). Lãi suất quá hạn là 150%. Thời hạn vay là 90 ngày.

Rõ ràng, khoản lãi từ cho vay và phải thu (phần lớn là cho vay margin, cho vay ứng trước tiền bán chứng khoán) đã trở thành khoản lãi "béo bở".

Trên thực tế, không chỉ riêng SSI, mà báo cáo tài chính của các công ty chứng khoán cho thấy đa số công ty ghi nhận dư nợ cho vay ký quỹ (margin) tăng mạnh trong quý IV/2023. Điều này đã tạo ra sự nghịch lý khi thanh khoản thị trường chứng khoán không có xu hướng tăng trong năm qua.

"Nội soi" việc tăng mạnh vốn chủ sở hữu của SSI

Hiện nay, theo luật định, các công ty chứng khoán không được cho vay ký quỹ vượt quá 2 lần vốn chủ sở hữu tại cùng thời điểm. Do đó, nhiều công ty chứng khoán đã thực hiện tăng vốn để đáp ứng quy định và nhu cầu nhà đầu tư.

Cần nhắc lại, SSI là đơn vị thường xuyên "góp mặt" trong cuộc đua giành thị phần môi giới, nhưng từ những số liệu trên cho thấy nghiệp vụ môi giới chứng khoán lại không mang lại lãi tốt cho công ty này.

SSI liên tục tăng vốn.

Mảng đầu tư tự doanh và cho vay margin trở thành "nguồn sống" của doanh nghiệp này.

Để thận trọng hơn với quản trị rủi ro, bổ sung nguồn lực cho vay đầu tư chứng khoán, SSI liên tục tăng vốn.

Từ năm 2019 tới nay, SSI liên tục thực hiện các đợt tăng vốn quy mô lớn. So với mức vốn 5.100 tỉ đồng hồi tháng 12.2018 - đầu năm 2019, vốn của CTCK này đã tăng gấp 3 lần.

Cuối tháng 12.2023, cổ đông SSI đã thông qua phương án phát hành thêm hơn 453 triệu cổ phiếu để tăng vốn lên 19.645 tỉ đồng.

Nếu thành công, tổng số tiền dự kiến thu được gần 5.300 tỉ đồng sẽ được dùng để bổ sung vốn cho vay giao dịch ký quỹ và đầu tư vào trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi và các giấy tờ có giá khác theo tỉ lệ do HĐQT quyết định.

Theo báo cáo tài chính lũy kế 2023 của SSI có thể thấy, để thuận lợi cho việc cho vay margin, SSI tăng mua chứng chỉ tiền gửi.

Tính đến hết 12.2023, SSI nắm giữ gần 30.000 tỉ đồng chứng chỉ tiền gửi, chiếm đến 68% danh mục tự doanh, 48% tổng tài sản.

Theo thuyết minh, SSI cho biết, trong số chứng chỉ tiền gửi thuộc nhóm tài sản tài chính FVTPL tại ngày 31.12.2023 có giá trị mệnh giá là 23.060 tỉ đồng được sử dụng làm tài sản đảm bảo cho khoản vay ngắn hạn của SSI và giá trị đảm bảo thanh toán cho chứng quyền của công ty phát hành là 400 tỉ đồng.

Đến cuối quý IV/2023, SSI vay thấu chi 49 tỉ đồng, với lãi suất dưới 9,3%/năm, và vay ngắn hạn 43.119 tỉ đồng tại các ngân hàng, với lãi suất dưới 8,3%/năm.

Số trong kỳ, SSI đã vay ngắn hạn ngân hàng gần 457.000 tỉ đồng.

Nên biết, với tổng nguồn vốn vay ngắn hạn của SSI (ghi nhận hết ngày 31.12.2023) đang chiếm tới 63% tổng nguồn vốn của SSI (tính đến 31.12.2023), với dư nợ trên 43.168 tỉ đồng, vượt xa quy mô vốn chủ sở hữu.