HDI Global SE sẽ mất quyền quản trị PVI?

Với việc Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với HDI Global SE, nhà đầu tư tổ chức này có còn được nắm quyền quản trị Công ty cổ phần PVI?

Mới đây, UBCKNN đã ban hành Quyết định số 201/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán đối với HDI Global SE (trụ sở chính: HDI-Platz 1, 30659 Hannover, Cộng hòa Liên bang Đức) với tổng cộng mức phạt tiền 185.000.000 đồng (một trăm tám mươi lăm triệu đồng).

Lý do dẫn đến việc xử phạt nói trên là do nhà đầu tư này đã có hành vi vi phạm hành chính "thực hiện một hoặc một số giao dịch nhằm che giấu quyền sở hữu thực sự đối với một chứng khoán để trốn tránh nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định".

UBCKNN cho biết từ năm 2017-2019, HDI Global SE đã thực hiện một số giao dịch nhằm che giấu quyền sở hữu thực sự đối với 15.468.250 cổ phiếu của Công ty cổ phần PVI để trốn tránh nghĩa vụ công bố thông tin theo quy định.

Với việc xác định HDI Global SE chiếm 54,64% tổng số cổ phiếu có quyền biểu quyết của Công ty cổ phần PVI, vượt tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa tại Công ty cổ phần PVI, Quyết định cũng đưa ra biện pháp khắc phục hậu quả “buộc phải chuyển nhượng cổ phiếu trong thời hạn tối đa 60 ngày để giảm tỷ lệ nắm giữ theo đúng quy định” (theo điểm b Khoản 3 Điều 28 Nghị định số 108/2013/NĐ-CP).

Câu hỏi đặt ra là việc buộc phải chuyển nhượng cổ phiếu để giảm tỷ lệ nắm giữ theo đúng quy định (tối đa 49%), HDI Global SE có còn được quyền nắm quyền quản trị PVI như hiện nay? Giá trị hiệu lực của Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông PVI và việc loại bỏ ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện ra khỏi phạm vi nội dung hoạt động của PVI để trở thành công ty đại chúng sở hữu 100% vốn nước ngoài?

Thực tế là trước khi ra quyết định xử phạt, UBCKNN đã có văn bản xin ý kiến nhiều bộ, ngành liên quan.

Theo văn bản số 541/QLXLVPHC&TDTHPL-XLHC về việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán của Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật (QLXLVPHC&TDTHPL), vụ việc có nhiều dấu hiệu thể hiện sự cấu kết, thông đồng giữa HDI Global SE và Sunway để cùng thực hiện hành vi vi phạm hành chính, tức là thuộc trường hợp vi phạm hành chính có tổ chức.

Do đó, trong quá trình xử lý vụ việc, cơ quan, người có thẩm quyền xử phạt cần xác minh, làm rõ vai trò của Sunway trong vụ việc này để xác định có hay không vi phạm hành chính có tổ chức. Trường hợp có đầy đủ tài liệu, căn cứ xác định được rõ vai trò, hành vi vi phạm hành chính của Sunway, cơ quan, người có thẩm quyền ngoài việc XPVPHC đối với HDI cần phải tiến hành XPVPHC đối với cả Sunway và áp dụng tình tiết tăng nặng “vi phạm hành chính có tổ chức” để đảm bảo không bỏ lọt, bỏ sót các đối tượng vi phạm có liên quan trong vụ việc này.

Cục QLXLVPHC&TDTHPL cũng cho rằng: Sau khi HDI thực hiện các hành vi vi phạm hành chính nói trên (hành vi thực hiện một số giao dịch nhằm che dấu quyền sở hữu thực sự đối với một chứng khoán để trốn tránh nghĩa vụ công bố thông tin và hành vi vi phạm tỷ lệ nắm giữ chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài) dẫn đến việc HDI nắm cổ phần chi phối tại PVI.

Như vậy, với việc thực hiện hành vi “vi phạm tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại một công ty đại chúng” sau khi thực hiện một loạt hành vi vi phạm “thực hiện một hoặc một số giao dịch nhằm che dấu quyền sở hữu thực sự đối với một chứng khoán để trốn tránh nghĩa vụ công bố thông tin” mà HDI đã trở thành cổ đông chi phối, nắm quyền quản trị, chủ động loại bỏ ngành nghề kinh doanh có điều kiện để trở thành công ty đại chúng sở hữu 100% vốn nước ngoài.

Trong trường hợp này, việc thay đổi địa vị pháp lý của PVI từ công ty đại chúng hoạt động trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện áp dụng với nhà đầu tư nước ngoài với tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa là 49% trở thành công ty đại chúng sở hữu 100% vốn nước ngoài có mối quan hệ nhân quả trực tiếp. Do đó, cần xem xét về tính hợp pháp của các vấn đề trên khi chúng là hệ quả của hành vi trái pháp luật.

Rõ ràng, đây là những vấn đề mà UBCKNN cần xem xét kỹ và đưa ra các quyết định kịp thời để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các cổ đông, trong đó có cổ đông lớn là Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam - đơn vị đại diện phần vốn Nhà nước (35%) tại PVI.