"Hãy mua đi, dài hạn kiểu gì chẳng lãi" nhưng tiền đâu để mua?

Chúng ta rất hay gặp trên MXH nhiều lời khuyên của Chuyên gia rằng "Hãy tham lam khi người khác sợ hãi", "Mua đầu tư giá trị thì quan tâm đến giá làm giề", "Múc thôi, rẻ lắm rồi" ...

Có lẽ những điều này không sai, vì vị Chuyên gia của chúng ta nói về lý thuyết, nhưng quan trọng nhất là họ không chỉ cho chúng ta "Lấy tiền ở đâu để mua". Tôi xin chia sẻ góc nhìn cũng như phương pháp hành xử trong những giai đoạn thị trường gặp khó khăn như hiện nay.

PHÂN BỔ VỐN ĐẦU TƯ THEO CHU KỲ

Trong xã hội văn minh nhu cầu đầu tư là thiết thực. Nếu ở thời kỳ lạc hậu, con người đôi khi chỉ "chôn tiền dưới gầm giường", thì bây giờ cảnh này rất ít gặp. Kể cả những người "làm công ăn lương" có thu nhập cố định, không có thu nhập biến đổi thường xuyên, vẫn có lòng mong muốn đầu tư. Vậy nên phân bổ vốn đầu tư như thế nào?

Quan điểm của tôi là nên chia vốn ra làm nhiều phần, nhưng không cứng nhắc theo tỷ trọng, mà sẽ thay đổi linh hoạt theo chu kỳ. Để dễ hiểu hơn, tôi sẽ lấy ví dụ cụ thể như sau:

- Gia đình bạn H ở nhà thuê, sau thời gian làm lụng tiết kiệm và được bố mẹ cho một số tiền, bạn đó có tổng tài sản là 5 tỷ. Trong năm 2021 bạn H quyết định dồn 4 tỷ để đầu tư CK, 1 tỷ bạn gửi TK lấy lãi. Thị trường thuận lợi cộng với may mắn, bạn H thắng to, lên được 12 tỷ. Như vậy năm 2021 bạn H đã dành 80% tổng tài sản để đầu tư CK. Đây là quyết định đúng.

- Năm 2022 bạn H nhận định thị trường sẽ khó khăn hơn cho các kênh, cho nên bạn H quyết định phân bổ lại tỷ trọng đầu tư. Bạn dành ra 6 tỷ để mua một căn hộ an cư lâu dài (không có mục đích đầu cơ BĐS), bạn thêm tiền vào thành 2 tỷ gửi TK. Còn lại phần đầu tư CK là 5 tỷ, chiếm 38% tổng tài sản.

Từ ví dụ trên chúng ta có thể thấy bạn H coi chứng khoán là kênh tư nghiêm túc, xác định là có thể mang lại hiệu quả tốt hơn đầu cơ đất, đánh bitcoin hay chơi vàng. Dù với tư duy đầu tư giá trị, mang tính dài hạn, nhưng bạn H cũng rất linh hoạt trong phân bổ đồng vốn. Mùa hoa nở đẹp nhất thì vào nhiều hơn, mùa khô hạn thì vẫn tiếp tục tin tưởng đầu tư, nhưng ở tỷ trọng thấp hơn.

CÁCH THỨC TÍCH LŨY CK THÀNH TÀI SẢN DÀI HẠN

Chuyên gia thiếu thực tế sẽ luôn đưa ra lời khuyên "cứ mua đi khi cổ phiếu bị định giá dưới giá trị". Điều này là không thể vì sẽ có hiện tượng "chưa đến chợ mà đã hết tiền". Tuy nhiên, nếu hàng hóa giá trị tốt, bị bán tháo một cách vô lý, thì phải nên coi đó là cơ hội. Có một số nguyên tắc của cá nhân tôi xin chia sẻ ở đây như sau:

- Thứ nhất: phải lập ra list các cổ phiếu được coi là hàng hóa tốt. Mỗi người sẽ có công thức riêng như dựa vào ROE, tăng trưởng, P/E forward, ...

- Thứ hai: lên bảng định giá của các cổ phiếu giá trị trên (thuần túy định lượng) tương quan với Index chung. Có nghĩa là ở mặt bằng Index 1500 định giá sẽ khác với mặt bằng Index 1300.

- Thứ ba: dựa vào bảng định lượng trên để lọc lại khoảng 3-4 cổ phiếu tốt nhất (dành cho NAV dưới 10 tỷ).

- Thứ tư: khi giá của 3-4 cổ phiếu trên giảm hơn 15% so với định giá, bắt đầu mua lần đầu tiên. Hãy chia tiền thành 8-10 lần mua định kỳ (có thể theo tuần).

- Thứ năm: mua theo nguyên tắc từ lần thứ hai trở đi giá giảm thì mua khối lượng lớn hơn, tăng thì mua khối lượng nhỏ hơn.

- Thứ sáu: chỉ mua bằng tiền mặt, không dùng Margin. Ngoài việc dùng vốn đầu tư để tích lũy, có thể bổ sung định kỳ bằng nguồn vốn tiết kiệm từ thu nhập (trừ sinh hoạt). Có những người rất kiên nhẫn cứ dành ra 20 triệu để mua cổ phiếu hàng tháng.

Sau khi hoàn thành mục tiêu tích sản này, sẽ có lúc phải chốt lời. Câu chuyện khi nào chốt lời, điều kiện chốt lời tôi sẽ chia sẻ ở bài khác.

Bên cạnh việc tích lũy chứng khoán thành tài sản dùng trong giai đoạn thị trường xấu, chúng ta vẫn nên để dành một tỷ trọng nhất định để tham gia những cuộc chơi mang tính thị trường. Đó có thể là lướt sóng ngắn hạn, đó có thể là theo những thông tin, thậm chi một vài game nào đó. Tôi nghĩ rằng việc này là rất tốt cho rèn bản lĩnh, thêm kinh nghiệm trận mạc.

Chứng khoán là một thị trường đòi hỏi trí tuệ và tư chất cao. Đôi lúc sự dũng cảm là cần thiết, nhưng không nên húc đầu vào đá. Việc nâng tầm bản thân, không bị fix mindset, mới có thể mang lại thành công.