Hàng không Việt gặp khó tại thị trường nước ngoài

Khó xin giờ hạ, cất cánh (slot) tại các sân bay nước ngoài, mất slot bay tại London (Anh), khó khăn trong việc xin slot tại Trung Quốc, chỉ cấp 28 slot quốc tế tại 4 sân bay lớn tại Ấn Độ...

Đó là những nội dung mà Vietnam Airlines vừa báo cáo Bộ Giao thông vận tải (GTVT) tại Hội nghị Sơ kết 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2023.

Rà soát lại các nội dung trên, Cục Hàng không Việt Nam (Cục Hàng không) cho biết với đường bay giữa Việt Nam và Anh, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, Vietnam Airlines không giữ được slot lịch sử cho Lịch bay mùa Hè 2023 tại sân bay London Heathrow (7 chuyến/tuần). Hiện tại (Lịch bay mùa Hè 2023), Vietnam Airlines khai thác 3 chuyến/tuần trên đường bay Hà Nội - London Heathrow, 2 chuyến/tuần trên đường bay TP HCM - London Heathrow với các slot được cấp mới (không ghi nhận lịch sử cho mùa Hè 2024).

Cục Hàng không đã gửi thư, làm việc với nhà chức trách hàng không Vương quốc Anh đề nghị hỗ trợ việc duy trì slot lịch sử cho Vietnam Airlines tại sân bay London Heathrow nhưng không được đáp ứng do Tổ chức điều phối của Vương quốc Anh là cơ quan độc lập và Bộ GTVT Vương quốc Anh không thể can thiệp vào hoạt động của cơ quan này.

Với thị trường Trung Quốc, các hãng hàng không Việt Nam mới chỉ khai thác được khoảng 25% và các hãng hàng không Trung Quốc đạt khoảng 38% khối lượng so với giai đoạn trước dịch COVID-19.

Lịch bay Mùa Hè 2023 của Vietnam Airlines đang khai thác 5 đường bay thường lệ từ Hà Nội, TP HCM đi Bắc Kinh, Thượng Hải và Quảng Châu với tổng tần suất 19 chuyến/tuần. Vietnam Airlines cũng đang khai thác theo hình thức thuê chuyến thường lệ từ Cam Ranh, Phú Quốc, Đà Nẵng đến 14 điểm ở Trung Quốc với tổng tần suất 25 chuyến/tuần.

Bên cạnh đó, 7 hãng hàng không Trung Quốc khai thác 10 đường bay từ 9 thành phố của Trung Quốc đến Hà Nội và TP HCM với tổng tần suất 93 chuyến bay khứ hồi/tuần.

Với Ấn Độ, các hãng Việt Nam đã khai thác hết tải cung ứng được phép (28 chuyến/tuần, chia đều cho Vietnam Airlines 14 và VietJet Air) trong khi các hãng Ấn Độ khai thác 14 trên tổng số 28 chuyến được phép.

Hiện các hãng hàng không Việt Nam đều có nhu cầu tăng tần suất khai thác trên các đường bay đến 4 điểm thành phố lớn tại Ấn Độ và có kiến nghị nâng tần suất khai thác, tiến tới dỡ bỏ hoàn toàn hạn chế về tải cung ứng trên các đường bay đến 4 điểm thành phố lớn tại Ấn Độ.

Về giải pháp, Cục Hàng không cho biết với Vương quốc Anh, việc tiếp tục gửi thư đề nghị hỗ trợ sẽ không mang lại tác dụng. Còn việc áp dụng nguyên tắc có đi, có lại đối với các hãng hàng không Anh trong việc xác nhận slot là không khả thi vì các hãng hàng không Anh không khai thác đến Việt Nam.

Còn hoạt động khai thác đến Trung Quốc đang hồi phục ở mức thấp và các hãng hàng không Việt Nam đang sử dụng các slot lịch sử mà không gặp khó khăn gì từ phía Trung Quốc. Vấn đề các hãng hàng khôngViệt Nam đang gặp phải là không duy trì được tỉ lệ sử dụng slot tại các sân bay của Trung Quốc trong lịch bay mùa Hè 2023 để có thể giữ slot lịch sử cho mùa hè 2024.

Cục Hàng không kiến nghị Bộ GTVT cho phép việc giữ slot lịch sử trên cơ sở "có đi có lại" trong trường hợp các hãng hàng không Việt Nam và Trung Quốc không sử dụng hết slot trong Lịch bay mùa Hè 2023.

Có văn bản gửi Bộ GTVT Trung Quốc đề nghị hỗ trợ trong việc xác nhận các slot mới tại các sân bay Trung Quốc theo nhu cầu của các hãng hàng không Việt Nam trong Lịch bay mùa Đông 2023.

Đối với Ấn Độ, vấn đề không phải là khó khăn khi xin xác nhận slot từ phía Ấn Độ mà là các hãng hàng không Việt Nam đã khai thác thác hết tải cung ứng đến 4 điểm thành phố lớn ở Ấn Độ theo quy định trong MOU giữa hai Nhà chức trách hàng không.

Cục Hàng không đã thông qua các kênh ngoại giao để đề nghị Ấn Độ xem xét tăng tần suất trên các đường bay đến 4 điểm thành phố lớn ở Ấn Độ. Tuy nhiên phía Ấn Độ không có phản hồi. Cục Hàng không cho rằng, việc các hãng Ấn Độ chưa khai thác hết tải cung ứng được phép là nguyên nhân khiến phía bạn chưa xem xét đề nghị này.

Để đáp ứng nhu cầu khai thác của các hãng hàng không Việt Nam, cần thiết phải tiếp tục đề nghị phía Ấn Độ xem xét việc nâng tần suất khai thác, tiến tới dỡ bỏ hoàn toàn hạn chế về tải cung ứng trên các đường bay đến 4 điểm thành phố lớn tại Ấn Độ.

Kiến nghị đưa nội dung này vào chương trình làm việc của các đoàn công tác cấp cao của Chính phủ...

Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Thắng đánh giá thị trường hàng không nội địa phục hồi ngoài kỳ vọng nhưng quốc tế chưa đạt được như mục tiêu. Mục tiêu phấn đấu quý 3/2023 phục hồi hoàn toàn nhưng thực tế sẽ kéo dài hơn, đây là tình trạng chung trên thế giới.

Dương Ngọc