Gói tín dụng nhà ở của Chính phủ vẫn chờ

Việc Chính phủ yêu cầu cho các dự án nhà ở xã hội đang thực hiện dang dở được tiếp tục vay mới với lãi suất ưu đãi sẽ là cú hích quan trọng để hàng trăm dự án nhà ở xã hội có thể quay trở lại thị trường.

Nối tiếp Nghị quyết số 41/NQ-CP mới được ban hành trong tháng 4/2020, tại Nghị quyết số 84/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19 ban hành ngày 29/5, Chính phủ yêu cầu NHNN “chỉ đạo, đôn đốc các TCTD triển khai ngay chính sách cho vay nhà ở xã hội sau khi được phân bổ 2.000 tỷ đồng để cấp bù lãi suất”.

Tại Nghị quyết 84, Chính phủ cũng yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với NHNN và UBND các tỉnh, thành phố “rà soát, lựa chọn, tổng hợp danh mục các dự án nhà ở xã hội đang triển khai dở dang, có thể tiếp tục triển khai trong năm 2020 để các NHTM thực hiện cho vay theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ và danh mục các dự án nhà ở phục vụ công nhân khu công nghiệp để Ngân hàng Chính sách xã hội (VBSP) cho vay trong năm 2020 và những năm tiếp theo”.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho rằng, hai Nghị quyết ban hành liên tiếp kể trên của Chính phủ là những bước chuyển biến rất tích cực và là tin vui đối với thị trường bất động sản nói chung và thị trường nhà ở xã hội nói riêng. Bởi 3-4 năm trở lại đây, thiếu vốn cấp bù từ ngân sách vẫn nút thắt quan trọng khiến các dự án nhà ở xã hội không triển khai được. Chính vì thế, việc Chính phủ yêu cầu cho các dự án nhà ở xã hội đang thực hiện dang dở được tiếp tục vay mới với lãi suất ưu đãi sẽ là cú hích quan trọng để hàng trăm dự án nhà ở xã hội có thể quay trở lại thị trường.

Theo tính toán của HoREA, trong thời gian 3 năm thực hiện cho vay gói tín dụng 30.000 tỷ đồng (2013-2016), cứ 1 đồng vốn từ ngân sách cấp bù lãi suất thì các NHTM sẽ huy động được thêm 33 đồng từ nguồn vốn xã hội để đầu tư nhà ở giá thấp. Vì vậy hiện nay, nếu Chính phủ dùng 2.000 tỷ đồng ngân sách để cấp bù lãi suất cho 4 NHTM nhà nước thì khi nguồn tiền này được đưa vào thực tế sẽ là nguồn vốn mồi quan trọng, giúp các đơn vị huy động được khoảng 60.000 tỷ đồng từ xã hội để cho vay các dự án nhà ở xã hội và người mua nhà. Với số tiền này, cộng thêm với 1.000 tỷ đồng Nhà nước tái cấp vốn cho VBSP và con số bổ sung từ các quỹ phát triển nhà ở tại các địa phương thì nguồn vốn cho vay nhà ở xã hội trong các năm tới cơ bản sẽ khá dồi dào.

Theo thống kê của VBSP, tổng dư nợ cho vay nhà ở xã hội của ngân hàng này từ 2018 đến tháng 5/2020 trên phạm vi cả nước là trên 3.000 tỷ đồng với khoảng 9.260 khách hàng. Trong đó, TP.HCM có hơn 200 khách hàng vay với dư nợ khoảng 92,1 tỷ đồng. Tại TP.HCM, từ 2004 đến nay Quỹ Phát triển nhà ở thành phố đã dùng trực tiếp ngân sách ra hỗ trợ suất vay tín dụng ưu đãi cho khoảng 4.600 cán bộ được vay ưu đãi để mua nhà ở và đã giải ngân khoảng 1.960 tỷ đồng. Trong các năm đầu, suất vay là 400 triệu đồng. Hiện nay, suất vay là 900 triệu đồng, với lãi suất vay 4,7%/năm trong 15 năm.

Trong một diễn biến mới, Bộ Xây dựng đã kiến nghị Chính phủ giảm lãi suất cho vay nhà ở xã hội từ 4,8%/năm hiện nay xuống bằng 50% lãi suất bình quân các NHTM đang cho vay, tức khoảng 4%/năm. Hiện nay, lãi suất cho vay nhà ở xã hội theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ mà VBSP đang áp dụng là 4,8%/năm.