Gói thầu phân bón ở Công ty CP Ngân Sơn: Nhiều tiêu chí hạn chế cạnh tranh

 Một nhà thầu chuyên cung cấp phân bón (địa chỉ tại Hà Tĩnh) vừa có văn bản gửi chủ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu phản ánh dấu hiệu bất thường trong hồ sơ mời thầu (HSMT) Gói thầu Mua phân bón phục vụ sản xuất nông nghiệp năm 2022 do Công ty CP Ngân Sơn mời thầu.

Gói thầu có giá dự toán 16,93 tỷ đồng, thông qua đấu thầu rộng rãi trong nước qua mạng; phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ. Công ty CP Ngân Sơn, thành viên của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam, làm chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu.

Theo phản ánh của Nhà thầu, dấu hiệu bất thường đầu tiên là trong HSMT yêu cầu nhà thầu có “5 ô tô có trọng tải hàng hóa >= 10 tấn” là không phù hợp, gây hạn chế cạnh tranh. Nhà thầu ở các địa phương khác vẫn có thể vận chuyển hàng hóa bằng những phương tiện có trọng tải phù hợp tới nơi nhận, không nhất thiết phải sử dụng chính xác phương tiện với trọng tải theo yêu cầu HSMT.

Tiếp đó, hàng hóa được yêu cầu trong Gói thầu là phân NPK và Kaly sunfat, đây là những sản phẩm thông thường, sẵn có trên thị trường. Tuy nhiên, tại HSMT lại “chốt cứng” thông số kỹ thuật và các tiêu chuẩn hàng hóa. Cụ thể, yêu cầu phân bón tổng hợp NPK 7-9-14 là loại phân chuyên dùng cho cây thuốc lá với hàm lượng dinh dưỡng đúng bằng: Nts 7± 0,5%, trong đó NO3 >= 5%, P2O5hh 9 ± 0,5%...

Đối với nhân sự chủ chốt, HSMT yêu cầu vị trí quản lý điều hành chung đã tham gia tối thiểu 2 hợp đồng sản xuất phân bón NPK; cán bộ kỹ thuật sản xuất, cán bộ hướng dẫn kỹ thuật sử dụng, bảo quản phân bón đã tham gia sản xuất phân bón NPK. Hàng mẫu dự thầu gửi đến Chủ đầu tư trong vòng 5 ngày trước thời điểm đóng thầu…

Thời gian phát hành HSMT Gói thầu từ 18h47 ngày 26/10/2021 đến 15h ngày 17/11/2021. Ngày 17/11, Bên mời thầu gia hạn đóng thầu đến 15h ngày 22/11/2021 với lý do không có nhà thầu tham dự, điều chỉnh tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT). Cán bộ của Bên mời thầu khẳng định: “Việc điều chỉnh tiêu chuẩn đánh giá HSDT không liên quan gì đến nội dung phản ánh của nhà thầu, bởi việc điều chỉnh này được tiến hành trước thời điểm nhà thầu kiến nghị”. Đồng thời, vị này từ chối chia sẻ thông tin về điều chỉnh tiêu chuẩn đánh giá HSDT. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, HSMT vẫn giữ nguyên các tiêu chí mặc dù nhà thầu đã có phản ánh. Đến thời điểm 16h ngày 29/11/2021, Gói thầu chưa được mở thầu.

Theo một chuyên gia về đấu thầu, việc yêu cầu nhà thầu phải có 5 ô tô có trọng tải hàng hóa >= 10 tấn là không tạo điều kiện cho các nhà thầu tham dự. Bởi nếu nhà thầu không có xe như yêu cầu thì họ vẫn có thể đi thuê. Trường hợp họ có xe nhưng trọng tải lớn hoặc nhỏ hơn mà vẫn đáp ứng yêu cầu vận chuyển thực tế thì vẫn đáp ứng.

Chuyên gia cũng khẳng định, việc HSMT chốt cứng thông số kỹ thuật và các tiêu chuẩn hàng hóa “đúng bằng” như phản ánh là hạn chế cạnh tranh.

Cùng quan điểm, một nhà thầu tư vấn cho biết, Thông tư số 9/2019 /TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng phân bón nêu rõ chỉ tiêu chất lượng chính và mức sai lệch so với đăng ký được chấp nhận. Do đó, HSMT yêu cầu phân bón NPK và Kali Sunfat có thông số kỹ thuật “đúng bằng” là hạn chế nhà thầu…

Đối với việc HSMT yêu cầu một số nhân sự chủ chốt phải là người đã thực hiện các hợp đồng sản xuất phân bón, chuyên gia cho rằng, tiêu chí này là hạn chế sự tham gia của nhà thầu. Về việc cung cấp hàng mẫu trước thời điểm đóng thầu 5 ngày, do đây là hàng hóa thông thường, không phải là đặc thù nên việc HSMT đưa ra yêu cầu này là không cần thiết.

Trao đổi với Báo Đấu thầu, một cán bộ thuộc Công ty CP Ngân Sơn xác nhận, Công ty đã nhận được phản ánh của Nhà thầu và có văn bản phản hồi kiến nghị. Song vị này từ chối chia sẻ thông tin về nội dung phản hồi. Nhà thầu phản ánh cho biết chưa nhận được văn bản trả lời của Bên mời thầu.