Giới chuyên gia nói gì về động thái chấm dứt đàm phán của ông Trump?

Quyết định chấm dứt đàm phán về gói cứu trợ của Tổng thống Trump khiến nhiều chuyên gia trên Phố Wall và ở Washington phải bối rối.

Họ tự hỏi tại sao Nhà Trắng lại đột ngột “ngoảnh mặt” với gói kích thích kinh tế khi đang vận động tái tranh cử?

Giới quan sát cho rằng dòng tweet của ông Trump như “tự bắn vào chân mình”. Một chuyên gia trên Phố Wall gọi động thái của Tổng thống Mỹ là “phi lý”, nhất là khi chỉ còn vài tuần nữa là đến ngày bầu cử (03/11).

“Tại sao phải làm điều này và chấp nhận thua cuộc?”, vị chuyên gia giấu tên cho biết. “Điều này không giống như Donald Trump đang quan tâm đến thâm hụt ngân sách”.

Việc cung cấp thêm gói kích thích cho kinh tế Mỹ nhận được sự đồng thuận từ nhiều bên khác nhau: Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Phố Wall, Đảng viên Dân chủ, một số Đảng viên Cộng hòa và người dân Mỹ.

Các chuyên gia kinh tế và nhà đầu tư chỉ ra rằng nền kinh tế Mỹ, xét theo nhiều khía cạnh, vẫn còn khá mong manh sau đợt suy thoái trước đó trong năm nay. Một số nhà làm luật còn thúc giục hai bên nối lại đàm phán.

“Chờ cho đến sau cuộc bầu cử Tổng thống rồi mới tiến tới gói cứu trợ là một sai lầm khủng khiếp”, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Susan Collins cho hay. “Tôi đã liên lạc với Bộ trưởng Tài chính Mỹ, một trong những nhà đàm phán hàng đầu, và một vài đồng nghiệp của tôi tại Thượng viện”.

Người thách thức ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020, Joe Biden, cho rằng quyết định ngừng đàm phán cho thấy Tổng thống Trump không hề để tâm đến những người đang gặp khó khăn vì Covid-19.

“Ông ấy đã chấm dứt các cuộc đàm phán về gói cứu trợ dành cho các doanh nghiệp, trường học, gia đình và những người thất nghiệp. Nếu có gói cứu trợ, chúng ta đã có thể giữ lại hàng trăm ngàn việc làm cho kinh tế Mỹ”, ông Biden nói trong một tuyên bố. “Hãy nhớ: Nếu bạn thất nghiệp, doanh nghiệp của bạn bị đóng cửa, trường học của con bạn ngừng hoạt động thì ông Donald Trump rõ ràng cũng chẳng quan tâm đâu”.

Nhà Trắng từ chối nhận định.

Mọi thứ bắt đầu với hàng loạt dòng tweet vào lúc 14h48 (giờ địa phương), khi Tổng thống Mỹ thông báo đã chỉ thị cho các nhà đàm phán ngừng đàm phán với Đảng viên Dân chủ cho đến sau cuộc bầu cử.

“Tôi đã chỉ thị các đại diện của tôi ngừng đàm phán cho đến sau cuộc bầu cử. Ngay sau khi tôi thắng cử, chúng ta sẽ thông qua một gói kích thích lớn tập trung vào những người Mỹ chăm chỉ và doanh nghiệp nhỏ”, ông Trump tweet trong ngày thứ Ba (06/10).

Tổng thống Mỹ nói thêm rằng ông đã yêu cầu Mitch McConnell, Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, tập trung vào nỗ lực thông qua việc bổ nhiệm Thẩm phán Amy Coney Barrett vào Tòa án Tối cao.

Chứng khoán Mỹ nhanh chóng bị bán tháo sau thông báo của ông Trump, trong đó Dow Jones mất toàn bộ đà tăng và khép phiên giảm 375 điểm. S&P 500 cũng đảo chiều và giảm 1.4%.

Hàng triệu người dân Mỹ vẫn còn trong trạng thái thất nghiệp hoặc nghỉ phép không lương, đây là hậu quả mà dịch Covid-19 mang lại. Ngày càng nhiều công ty chứng khoán và chuyên gia kinh tế hạ dự báo đối với GDP quý 4 của nước Mỹ.

Báo cáo việc làm gần nhất của Bộ Lao động cho thấy nước Mỹ có thêm 661,000 việc làm trong tháng 9/2020, thấp hơn nhiều so với ước tính 800,000 việc làm trước đó. Tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống 7.9%.

Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi – người đang dẫn dắt cuộc đàm phán giữa Đảng Dân chủ với Nhà Trắng – đã trao đổi với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin vào chiều ngày 06/10 và xác nhận rằng Tổng thống đã “ngoảnh mặt” với cuộc đàm phán.

Trong tuần trước, Hạ viện Mỹ đã thông qua gói kích thích 2.2 ngàn tỷ USD – trong đó bao gồm trợ cấp thất nghiệp 600 USD/tuần cho đến tháng 1/2021, phát tiền 1,200 USD cho người dân Mỹ, trợ cấp trực tiếp 436 tỷ USD cho các bang và chính quyền địa phương, đồng thời tiếp tục triển khai Chương trình Bảo vệ Tiền lương.