'Giải cứu' tôm hùm: Người mua tôm hùm xanh coi chừng bị ''cắt cổ'

Trong nhiều ngày qua phong trào “giải cứu” tôm hùm rộ lên trên khắp cả nước, lợi dụng sự chia sẻ và đánh vào lòng tin của người dân, một bộ phận thương buôn đã dùng những mánh khóe để thu lãi đậm.

Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều loại nông sản của Việt Nam trong đó có mặt hàng tôm hùm xanh đã gặp nhiều khó khăn trong việc xuất khẩu sang Trung Quốc. Những thủ phủ nuôi lớn như Khánh Hòa và Phú Yên, có số lượng tôm hùm cần "giải cứu" nhiều nhất.

Cụ thể, trước đó toàn tỉnh Khánh Hòa có khoảng 600 tấn tôm hùm vào vụ khai thác nhưng không xuất bán được. Điều này khiến tôm hùm bông từ 1,9 - 2,1 triệu đồng/kg đã giảm xuống còn 1,2 triệu đồng/kg, còn tôm hùm xanh giá 900.000 đồng/kg giảm chỉ còn 500.000- 600.000 đồng/kg nhưng không có người mua.

Hưởng ứng phong trào "giải cứu" tôm, hàng chục điểm bán hàng được mở ra. Trên nhiều diễn đàn, hàng trăm người bán hàng online cũng tranh thủ chuyển qua bán tôm hùm với mức giá dao động từ 300.000 đến 800.000 đồng/kg. Thậm chí nhiều cửa hàng tại Hà Nội, TP.HCM còn bán tôm tươi sống lên tới 1,1 triệu đồng/kg hoặc đồng giá 299.000 đồng/con (loại tôm có trọng lượng 0,3 - 0,4kg).

Dù giá thành ở các cửa hàng, nhà hàng không kém nhiều so với thời điểm thị trường xuất khẩu tôm hùm ổn định, nhưng mặt hàng này luôn trong tình trạng cháy hàng do số lượng nhập về thường xuyên không đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng, nhiều người muốn mua còn phải đặt hàng trước.

Theo cô Nguyễn Thanh Xuân (38 tuổi) - chủ một nhà hàng hải sản tươi sống trên đường Trần Phú, TP. Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) cho biết: "Hàng giải cứu trên mạng là hàng xuất khẩu không được, bán đổ bán tháo. Nhưng tôm hùm loại xuất khẩu là tôm hùm xanh có giá chỉ bằng 1 nửa tôm hùm bông loại thường. Do đó, nếu không biết phân biệt, người mua rất dễ bị nhầm lẫn và mua phải tôm hùm xanh với giá cao. Thực tế tôm hùm đâu cần "giải cứu" làm gì. Họa may, đang vào mùa giá rẻ hơn vài chục đến 100.000 đồng/kg hay tôm hùm chết ngộp được bán rẻ thì còn chấp nhận".

Cũng theo chị Xuân nếu tôm hùm xanh có giá từ 750.000 - 1,1 triệu đồng/kg, như vậy thì người bán tôm hùm xanh thu lời lớn. Giá tôm hùm xanh đã chế biến phục vụ thực khách tại nhà hàng thời điểm này cũng chỉ dao động từ 700.000 - 900.000đ/kg.

Còn giá thương lái thu mua tôm hùm xanh tại vựa có giá 550.000 - 650.000 đồng/kg, tôm hùm bông giá 1,2 triệu đồng/kg với giá này người nuôi tôm đã lời rồi, tùy vào chi phí khấu hoa như nhân công thì lời ít hoặc nhiều. Như vậy, với giá bán tôm hùm xanh "giải cứu" đang được các đầu mối áp dụng dễ thấy có những thương buôn lãi đậm từ 200.000-450.000đ/kg.

Việc giới dân buôn úp mở trong việc đăng tin "giải cứu" tôm hùm, khiến nhiều người tiêu dùng bị nhầm lẫn. Có thể họ không biết rằng mình đang bị mua hớ với giá "cắt cổ" khi phải mua tôm hùm xanh với giá của tôm hùm bông nhưng chất lượng thì không tương xứng.

Với chiêu trò đánh vào tâm lý người tiêu dùng, lợi dụng lòng tin, sự cảm thông cùng việc gắn mác hàng giá rẻ, hàng "giải cứu" không lãi mà các dân buôn dễ dàng tuồn hàng nhanh hơn. Thực chất hoạt động "giải cứu" là phải bán giúp người dân không lấy lãi, bán được bao nhiêu, sau khi trừ chi phí vận chuyển thì giá trị còn lại phải thuộc về người nông dân làm ra sản phẩm, trong khi ở đây đa số người đi buôn lại thu lợi nhuận.

Để phân biệt tôm hùm xanh và tôm hùm bông, ông Lê Tấn Bản - giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Khánh Hòa, cho biết: chỉ cần nhìn bên ngoài người tiêu dùng có thể thấy được sự khác nhau giữa hai loại này. Theo đó, tôm hùm bông có thân có màu sáng, vỏ có các họa tiết sặc sỡ, màu vàng óng cho giá trị dinh dưỡng cao, ăn vị ngọt thơm. Còn tôm hùm xanh có màu xanh nước biển và họa tiết không nhiều như tôm hùm bông và loại này được nuôi chủ yếu để xuất sang Trung Quốc, giá trị dinh dưỡng ít hơn và dễ nuôi hơn.

Cùng với đó, tôm hùm xanh chỉ nuôi trong thời gian ngắn (khoảng từ 8 - 12 tháng/vụ) và cho thu hồi vốn nhanh. Khi tôm đến thời kỳ xuất bán, dù có nuôi thêm cũng không tăng được trọng lượng. Trong khi đó, tôm hùm bông có thời gian thu hoạch dài từ 18 tới 20 tháng, lúc này tôm sẽ đạt khối lượng từ 0,7 - 1,8 kg/con và giá bán thường cao hơn rất nhiều so với tôm hùm xanh.

Được biết hiện tại, trên nhiều chợ online, không còn nhiều việc rao bán tôm hùm "giải cứu" nữa vì giá đã tăng lên. Trước đó, tôm hùm "giải cứu" được rao bán rầm rộ, giá thấp nhất cũng từ 500.000 đến cả triệu đồng mỗi một kg.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Khánh Hòa, cho biết hiện tại giá tôm hùm xanh tại Khánh Hòa đã tăng 100.000 - 200.000 đồng/kg, lên mức 700.000 đồng/kg, số lượng tôm hùm đã được giải cứu gần hết.