Giải bài toán lãng phí đất công

Trong khi việc sử dụng nguồn đất công đang rất lãng phí thì theo thống kê từ các cơ quan chức năng, cứ 5 năm dân số TP.HCM tăng cơ học thêm 1 triệu người, cộng với nhu cầu về đất sạch” để kêu gọi, thu hút nhà đầu tư nên việc sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đang trở nên cấp thiết đối với thành phố hơn bao giờ hết.

Ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, hiện TP.HCM có 10.832 mặt bằng nhà đất công, thì 6.597 mặt bằng vẫn tiếp tục giao cho các đơn vị sử dụng; có quyết định thu hồi 197 mặt bằng, nhưng đến nay chỉ mới thu hồi được 169 mặt bằng. Bên cạnh đó, thành phố cũng cho 1.597 trường hợp được bán nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng.

Trong khi việc sử dụng nguồn đất công đang rất lãng phí thì theo thống kê từ các cơ quan chức năng, cứ 5 năm dân số TP.HCM tăng cơ học thêm 1 triệu người, cộng với nhu cầu về “đất sạch” để kêu gọi, thu hút nhà đầu tư nên việc sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đang trở nên cấp thiết đối với thành phố hơn bao giờ hết.Điều đó cho thấy, nguồn lực nhà đất do Nhà nước trực tiếp quản lý là rất lớn, nhưng việc sắp xếp, sử dụng để phát huy, khai thác hiệu quả còn chậm. Nhiều trường hợp đã được sắp xếp nhưng chưa đưa đất vào khai thác sử dụng đúng tiến độ, quy hoạch, mục đích và chức năng. Một số trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích, nhưng việc thu hồi hoặc sử dụng vào mục đích công ích lại rất khó khăn.

Trước thực trạng này, chính quyền TP.HCM đã có nhiều giải pháp để chấn chỉnh, khắc phục tình trạng trên. Tuy nhiên, tại các đơn vị, quận huyện vẫn còn nhiều địa chỉ nhà đất thuộc sở hữu nhà nước chưa được kê khai, bổ sung theo quy định. Cùng với đó, theo nhận định của các cơ quan chức năng, việc thu hồi nhà đất công cho thuê chưa được chỉ đạo quyết liệt. Hiện nay, giá cho thuê nhà, đất công còn nhiều bất cập khi vẫn giữ giá từ hơn 20 năm trước. Mặt khác, một số đơn vị được giao quản lý nhà đất công hiện nay đang cho thuê sử dụng không đúng công năng; một số mặt bằng diện tích đất công khác bỏ trống không sử dụng, gây lãng phí.

Bà Võ Thị Dung, Phó Bí thư Thành ủy TP. HCM cho rằng thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các cấp đã nhận thức được vai trò, tầm quan trọng của công tác quản lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu nhà nước, góp phần đưa công tác này từng bước vào nền nếp; kịp thời chấn chỉnh, xử lý các trường hợp vi phạm, thu hồi tài sản về cho nhà nước. Tuy nhiên, công tác này vẫn còn nhiều hạn chế, sai phạm như: sử dụng nhà, đất công không đúng mục đích, bị lấn chiếm, có trường hợp không thu hồi được; xác định giá thuê không đúng giá thị trường, gây thất thu ngân sách; trong liên doanh, liên kết, nhiều đơn vị định giá nhà đất thấp so với giá thị trường dẫn đến nguy cơ bị mất vốn, mất tài sản…

Các chuyên gia cho rằng nếu giải quyết được nguồn đất công thì không những TP.HCM sẽ thu về nguồn ngân sách dồi dào, mà quỹ nhà hợp pháp còn tăng lên, số nhà xây bất hợp pháp sẽ giảm đáng kể.

Gần đây có những thông tin tích cực từ Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, trong thời gian qua đã thu hồi chủ trương đầu tư của hàng trăm dự án với diện tích hơn 6.000ha. Mới đây nhất đã “xóa treo” 180 dự án với diện tích hơn 800ha. Liên tục trong thời gian qua, TP.HCM công bố kết luận thanh tra và xử lý những dự án chậm triển khai cần phải thu hồi; Các đồ án quy hoạch khu dân cư xây dựng mới, hỗn hợp (thường để làm dự án) "treo" hàng chục năm được yêu cầu rà soát, điều chỉnh cho dân tạo lập nhà hoặc kêu gọi thu hút nhà đầu tư mới.