Giá xăng dầu tăng kỷ lục: Người tiêu dùng, hãng xe thay đổi thói quen

Trước bối cảnh giá xăng dầu kỷ lục, nhiều người tiêu dùng quan tâm nhiều hơn về những loại xe tiết kiệm nhiên liệu. Điều này đòi hỏi nhà sản xuất "chạy đua" cải tiến công nghệ, giảm mức tiêu thụ nhiên liệu và tiến dần đến kỷ nguyên "xe điện"...

Trong vòng vỏn vẹn hơn 2 tháng đầu năm 2022, thị trường xăng dầu liên tục xác lập những kỷ lục mới về giá. Ngày 11/3 vừa qua, liên bộ Công Thương - Tài chính công bố điều chỉnh tăng giá xăng dầu. Đáng quan ngại, xăng dầu nối tiếp đà tăng tới 7 lần, đưa xăng RON95 tiến sát ngưỡng 30.000 đồng/lít, cao nhất trong lịch sử.

Trước giờ xăng tăng giá, người Hà Nội ùn ùn xếp hàng dài chờ mua xăng tới tận khuya. Điều này cho thấy, chi phí mua nhiên liệu luôn là một khoản chi không nhỏ, tác động đến hầu bao của người tiêu dùng. Tính toán vòng đời của một chiếc ô tô, mức tiết kiệm chi tiêu cho nhiên liệu có thể sẽ lên tới hàng trăm triệu đồng, đủ để mua một chiếc ô tô mới. Đối với xe máy, mức chi mua nhiên liệu tuy có thấp hơn nhưng "tích tiểu thành đại", ảnh hưởng tiêu cực đến chi tiêu của nhiều gia đình, cá nhân.

TIẾT KIỆM NHIÊN LIỆU LÀ 1 TRONG 3 TIÊU CHÍ QUAN TRỌNG NHẤT

Theo thông tin đưa ra tại toạ đàm trực tuyến “Vì sao cần chú ý đến mức tiêu hao nhiên liệu khi mua xe?” ngày 14/3 tại Hà Nội, người sử dụng một mẫu xe ô tô tiết kiệm nhiên liệu nhất trong phân khúc xe A hay B thay vì sử dụng một mẫu xe ngốn nhiên liệu nhất trong cùng phân khúc có thể tiết kiệm từ khoảng 6 - 7 triệu đồng/năm.

Ở phân khúc C và D có thể tiết kiệm từ khoảng 15 – 22 triệu đồng/năm. Với các mẫu xe hạng D, mức chênh lệch chi phí có thể lên tới 44 triệu đồng/năm.

Theo ông Trần Hoàng Phong, Trưởng phòng Chất lượng Xe cơ giới, Cục Đăng kiểm Việt Nam, dưới góc độ khách hàng mua xe, điều đầu tiên cần cân nhắc là mục đích sử dụng như quãng đường đi lại, cung đường hoạt động và tổng số km đi trong một tháng. Sau đó, đem lên bàn cân so sánh giữa giá xe và quy chiếu mức tiết kiệm nhiên liệu.

"Tất nhiên, có một yếu tố mang tính đối lập. Tức xe được trang bị nhiều, chắc chắn sẽ tiêu thụ nhiên nhiều hơn với những xe trang bị ít. Tuy nhiên, lại có nhiều tính năng để phục vụ người dùng hơn. Cho nên, khi xem xét mua xe, người tiêu dùng phải cân đối hài hòa các yếu tố đó", ông Phong nhấn mạnh

Cũng theo PGS. Nguyễn Thành Công, Phó trưởng bộ môn Cơ khí ô tô, Trường Đại học Giao thông vận tải, để quyết định mua một chiếc xe cần căn cứ vào nhiều yếu tố, trong đó có mức độ tiêu hao nhiên liệu của chiếc xe do sẽ ảnh hưởng đến tính kinh tế.

Đặc biệt, đối với doanh nghiệp kinh doanh vận tải bằng ô tô, đây là một trong những thông số, chỉ tiêu quyết định.

Ngoài ra, "việc lựa chọn xe tiết kiệm nhiên liệu còn thể hiện ý thức của toàn bộ người dân về bảo vệ môi trường, do mức tiêu thụ nhiên liệu cũng sẽ đồng hành với lượng khí thải phát ra. Đây là bài toán không chỉ của Việt Nam mà còn của toàn thế giới quan tâm", ông Công nhận định.

"Tiết kiệm nhiên liệu là tiêu chí tôi rất quan tâm và cũng là 1 trong 3 tiêu chí hàng đầu khi lựa chọn mua xe. Điều này trực tiếp ảnh hưởng đến chi phí chi tiêu hàng tháng của bản thân và gia đình".

Đa phần chuyên gia đều đồng tình lợi ích của việc xe tiết kiệm nhiên liệu rõ ràng, gần như người tiêu dùng nào cũng nhận ra được.

Cụ thể, tiết kiệm tiền do tiêu thụ ít nhiên liệu hơn, giảm ô nhiễm môi trường, quãng đường đi được sẽ nhiều hơn, số lần ghé vào trạm xăng sẽ ít đi.

Tuy nhiên, theo ông Đặng Thanh Bình, Trưởng phòng dịch vụ Yamaha Việt Nam, có những lợi ích khác nữa nhưng những người sử dụng chưa để ý đến.

"Về mặt công nghệ, khi cải tiến chiếc xe để tiết kiệm nhiên liệu như về hiệu suất cháy nổ hay áp dụng công nghệ như trợ lực điện. Bên cạnh tiết kiệm nhiên liệu, lại có thêm một lợi ích nữa, đó là khả năng vận hành của xe tăng lên nhiều", ông Bình cho biết.

Trong vai khách hàng đi mua xe, Trưởng phòng dịch vụ Yamaha Việt Nam cho rằng, cần kết hợp hài hòa, cân nhắc giữa mục đích sử dụng và lợi ích nhận đươc.

Phần lớn khách hàng bây giờ sử dụng xe để làm phương tiện giao thông hàng ngày, vì vậy, phải xác định được loại xe mong muốn. Sau đó, nghiên cứu thêm về khả năng vận hành và khả năng tiết kiệm năng lượng được quy định tại dán nhãn năng lượng.

Việc công khai mức tiêu thụ nhiên liệu được nhiều nước áp dụng và là một trong những tiêu chí để người tiêu dùng so sánh, cân nhắc khi mua ô tô, xe máy. Các nhà sản xuất cũng vì thế đều cố gắng cải tiến công nghệ, nhằm giảm mức tiêu thụ nhiên liệu và coi đó như một lợi thế cạnh tranh.

CÁC HÃNG XE "CHẠY ĐUA" GIẢM MỨC TIÊU THỤ NHIÊN LIỆU

Các chuyên gia đều cho rằng, khi giá xăng tăng cao, đạt ngưỡng kỷ lục, xe đạp, xe máy điện, xe ôtô điện sẽ là lựa chọn thay thế, được người tiêu dùng ưu tiên sử dụng.

Đặc biệt, 10 năm tới đây sẽ là kỷ nguyên xe điện khi xe điện sẽ lên ngôi, chiếm lĩnh thị trường trong khi ô tô truyền thống sẽ chịu cảnh "thất thế".

Ông Trần Hoàng Phong phân tích, hiện nay, hầu hết ô tô đều sử dụng nhiên liệu hoá thạch và nguồn nhiên liệu này đang dần cạn kiệt. Do đó, "một trong những mục tiêu, tiêu chí của các nhà sản xuất là giảm phụ thuộc vào tiêu thụ nhiên liệu hoá thạch", đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định.

Ngoài ra, trên thế giới, các chủ trương trung hoà carbon, giảm các loại khí gây ô nhiễm môi trường… đều được các quốc gia cam kết mạnh mẽ.

Vì vậy, mục tiêu của các hãng xe cũng sẽ không nằm ngoài mục tiêu đó, vừa cải tiến xe về động cơ, mà còn cải tiến về khí động học, các chức năng chạy chế độ tiết kiệm nhiên liệu…để giảm phụ thuộc vào tiêu thụ nhiên liệu hoá thạch.

Bên cạnh đó, việc giảm nhiên liệu hoá thạch cũng có thể được thực hiện bằng cách thiết kế mẫu xe hybrid plug-in, xe điện hoặc xe sử dụng nhiên liệu có thể tái tạo như hydro, từ đó, giảm mức độ tiêu thụ nhiên liệu.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Thành Công, để giúp các phương tiện tiết kiệm nhiên liệu vẫn đang được các nhà khoa học nghiên cứu tiếp tục phát triển như tiếp tục cải tiến các công nghệ về động cơ đốt, tìm kiếm những công nghệ mới thay thế ví dụ như các loại động cơ lai, hay động cơ điện hay những nguồn động lực sử dụng các nguồn năng lượng mới...

Nhiều năm qua, trường Đại học Giao thông vận tải có các đội xe tham gia cuộc thi “Lái xe sinh thái, tiết kiệm nhiên liệu” do Honda Việt Nam tổ chức và đạt được những thành tích đáng kể trong việc nghiên cứu đưa ra các mẫu xe tự chế tiết kiệm nhiên liệu.

"Nhà sản xuất tiếp tục nghiên cứu việc tiết kiệm nhiên liệu vì nhu cầu khách hàng càng cao, đặc biệt sau quy định công bố mức tiết kiệm nhiên liệu. Các hãng muốn đạt được mức độ tiêu thụ nhiên liệu nhất định, khẳng định lợi thế cạnh tranh".

Dưới góc nhìn của doanh nghiệp, ông Đặng Thanh Bình cho hay, đối với Yamaha, việc tiết kiệm nhiên liệu được đặt ra từ lâu và Yamaha triển khai một chiến lược từ sớm.

"Yamaha thực hiện một gói sản phẩm chứ không đơn thuần một chiếc xe. Chẳng hạn, có xe tiết kiệm nhiên liệu nhưng chúng tôi phải nghiên cứu dầu nhớt phù hợp nhất, hỗ trợ việc tiết kiệm nhiên liệu", ông Bình cho biết.

Ngoài ra, xây dựng chính sách bảo hành rồi chính sách dịch vụ sau bán hàng như bảo dưỡng, kiểm tra miễn phí, chính sách bảo hành để duy trì việc tiết kiệm nhiên liệu trong thời gian dài.

“Các phương tiện giao thông đường bộ hiện nay chủ yếu là xe mô tô, tiêu thụ 70% lượng xăng dầu cả nước, đóng góp 22,6% lượng rác thải khí nhà kính, gây ô nhiễm môi trường.

Một trong những biện pháp giảm thiểu tác động này là việc đánh giá và dán nhãn mức tiêu thụ năng lượng đối với xe ô tô, xe gắn máy sản xuất và lắp ráp, nhập khẩu mới.

Theo kết quả công bố của Cục Đăng kiểm Việt Nam, từ khi thực hiện công bố dán nhãn năng lượng, mức tiêu thụ năng lượng hiệu quả của xe được cải thiện. Ví dụ, xe Hyundai Grand i10 năm 2015 là 6,3 lít/100km; năm 2016 là 5,83 lít/100km, năm 2017 là 5,77 lít/100km và năm 2018 là 5,46. Tương tự với xe Toyota, Vios. Với xe mô tô, xe gắn máy, cập nhật đến năm 2020 cho thấy các mẫu xe cũng được cải thiện.

Bên cạnh đó, nhà sản xuất thay đổi về công nghệ, quy trình sản xuất để tăng mức cạnh tranh hơn trên thị trường và nâng cao chất lượng sản phẩm hơn. Ngoài ra, từ ngày 1/1/2017 áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải là mức 4 với xe ô tô và mức 3 với xe mô tô 2 bánh sản xuất lắp ráp và nhập khẩu mới cũng là nhân tố góp phần thúc đẩy quá trình tiết kiệm nhiên liệu và dây chuyền sản xuất.

Bên cạnh đó, trước đây, một số doanh nghiệp có công bố mức tiêu thụ nhiên liệu nhưng không có hệ quy chiếu nào, nhưng khi có quy định mới từ phía cơ quan quản lý, việc thực hiện đăng kiểm tốt hơn, đồng thời có sự kiểm tra, giám sát của Cục Đăng kiểm Việt Nam khiếncác nhà sản xuất cũng thực hiện chính xác hơn”.