MỚI

"Tạo Thiệp năm mới 2025"

#Chuyên gia

24HMONEY đã kiểm duyệt

GDP và thu ngân sách quốc gia

Người ta hay dùng con số GDP để nói đến tăng trưởng của một quốc gia. Nhiều người biết về khái niệm GDP nhưng chắc không nhiều người biết về cụ thể nó tính như thế nào, mình thì cũng không biết cụ thể tính như thế nào, kiểu bảo sao nghe vậy chứ không phân tích được các con số trong đó.

GDP nôm na là độ lớn của nền kinh tế, kiểu nền kinh tế hoạt động trao đổi mua bán, sản xuất... càng xôm tụ thì nó càng to, nên tiêu xài nhiều, đầu tư nhiều, đông dân, vòng quay tiền nhanh.... thì GDP càng bự, hoành tráng. Còn ngược lại thì nó thấp.

Thành ra GDP phản ánh sự sôi động của nền kinh tế, chứ không hẳn là phản ánh hiệu quả của nền kinh tế, vì nhiều thứ có thể làm rất hoành tráng, to, nhưng lại lỗ.

Mình thì thích một chỉ số khác mà ít có số liệu, đó là thu ngân sách quốc gia, cái này nói nôm na là thu thuế hàng năm của một quốc gia. Mặc dù con số này mỗi quốc gia mỗi khác vì chính sách thuế, nhưng lại thể hiện được hiệu quả làm ăn của quốc gia đó. Vì thứ mà nhà nước thu được là phần lợi nhuận giữ lại. Cái số này mà to thì thể hiện tài sản, tiềm lực của quốc gia đó lớn. Vì ngay cả thu thuế cao thì người dân phải có khả năng đóng thuế thì mới thu cao được.

Năm 2024 Việt Nam dự kiến có GDP đạt 450ty usd, thu ngân sách nghe nói đạt tầm 78ty usd, với tài sản quốc gia ước tính tầm 1000ty USD (tại năm 2019 là hơn 800ty). Tính ra thu ngân sách của VN đạt tầm 17.3% so với GDP và 7.8% so với tài sản.

Nếu 1 quốc gia mà thu ngân sách được nhiều và bền vững (ý là thu được nhiều mà còn thu được lâu dài) thì ngon hơn là GDP cao, vì ngân sách có nhiều thì an sinh xã hội mới tốt được, chứ ngân sách ít quá thì an sinh xã hội muốn có cũng khó.

Em mình bảo bên Anh hàng năm thu ngân sách hơn 1.100ty bảng, trong khi VN năm 2024 khoảng 62ty bảng. Trong khi dân số một bên 68tr, 1 bên 100tr. Các quốc gia phát triển người ta vừa thu được nhiều tiền hơn, vừa ít dân số hơn, mà khá nhiều mặt hàng thiết yếu thì không có giá chênh lệch lắm giữa các quốc gia, ví dụ quần áo, thức ăn, phương tiện đi lại...., nên nếu có chuyện gì khủng hoảng xảy ra như covid ấy thì người dân ở những nước giàu được "phát tiền" nhiều hơn cũng là đương nhiên, vì ngân sách họ nhiều tiền mà, hay về hưu cũng được trả cao hơn, lấy tiền hưu đó đi qua mấy nước nghèo nghèo cũng thoải mái ăn chơi.