Fed miệt mài hỗ trợ kinh tế Mỹ

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell đã cảnh báo về sự “không chắc chắn đáng kể” liên quan đến tốc độ phục hồi của kinh tế Mỹ, trong đó các doanh nghiệp nhỏ và người có thu nhập thấp là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Trong bối cảnh

Khó có thể phục hồi hoàn toàn

Trong phiên điều trần bán niên trước Ủy ban Ngân hàng Thượng viện Mỹ hôm 16/6, Chủ tịch Fed cho biết, mặc dù một số chỉ số kinh tế đã được cải thiện, song vẫn còn một chặng đường dài phía trước để nền kinh tế lớn nhất thế giới lấy lại phong độ như giai đoạn trước khi đại dịch coronavirus xảy ra.

“Sản lượng và việc làm vẫn còn thấp hơn nhiều so với mức trước đại dịch, trong khi vẫn còn sự không chắc chắn đáng kể về thời gian và mức độ phục hồi”, ông nói trong bài phát biểu đã được chuẩn bị trước. “Sự không chắc chắn về kinh tế chủ yếu xuất phát từ sự không chắc chắn về diễn biến của dịch bệnh và ảnh hưởng của các biện pháp ngăn chặn nó. Cho đến khi công chúng tin rằng căn bệnh này được ngăn chặn, việc phục hồi hoàn toàn là không thể”, ông nói thêm.

Những cảnh báo trên về cơ bản đã lặp lại những nhận xét mà Chủ tịch Fed đưa ra vào thứ Tư tuần trước sau cuộc họp chính sách của Ủy ban Thị trường mở Liên bang Mỹ (FOMC). Theo Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia, kinh tế Mỹ đã rơi vào suy thoái từ tháng Hai, tức một tháng trước khi Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố Covid-19 là đại dịch toàn cầu. Báo cáo chính sách tiền tệ bán niên của Fed đã ghi nhận những thách thức lớn đối với doanh nghiệp nhỏ.

“Đại dịch đang gây ra những rủi ro cấp tính cho các doanh nghiệp nhỏ”, Powell nói. “Nếu một doanh nghiệp nhỏ hoặc vừa mất khả năng thanh toán vì nền kinh tế phục hồi quá chậm, chúng ta sẽ mất nhiều hơn chứ không chỉ là doanh nghiệp đó. Những doanh nghiệp này là hạt nhân của nền kinh tế và tạo ra nhiều việc làm”.

Chủ tịch Fed cũng tiếp tục bày tỏ mối lo ngại rằng những người có thu nhập thấp là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Ông cũng đã nhiều lần nói rằng có thể cần thêm trợ giúp, song nhấn mạnh rằng Fed không có khả năng hỗ trợ tiền mặt trực tiếp cho các cá nhân theo cách mà Quốc hội có thể thực hiện.

“Cho đến nay, các hộ gia đình có thu nhập thấp đã được chứng minh là sụt giảm việc làm mạnh nhất, trong khi tình trạng mất việc làm của người Mỹ gốc Phi, gốc Tây Ban Nha và phụ nữ là lớn hơn so với các nhóm khác”, ông nói. “Nếu tình trạng trên không được ngăn chặn và đảo ngược, sự suy thoái có thể làm gia tăng thêm khoảng cách về phúc lợi kinh tế mà giai đoạn tăng trưởng kéo dài vừa qua đã đạt được một số tiến bộ trong việc thu hẹp những khoảng cách này”.

Như đã từng phát biểu nhiều lần trước đó, Powell nhấn mạnh rằng Fed sẽ tiếp tục triển khai mọi giải pháp trong khả năng của mình để hỗ trợ sự phục hồi, mặc dù ông không đề cập đến bất kỳ hành động cụ thể nào trong tương lai.

Fed đã làm tất cả những gì có thể

Có thể nói Fed đã làm tất cả những gì có thể để hỗ trợ kinh tế Mỹ ứng phó với đại dịch Covid-19. Theo đó, Fed đã hai lần cắt giảm mạnh lãi suất, đua lãi suất cho vay qua đêm về còn 0-0,25%/năm như hiện nay cũng như triển khai nhiều biện pháp chưa từng có tiền lệ.

Trong một nỗ lực mới nhất của mình, Fed hôm 15/6 đã tuyên bố bắt đầu mua trái phiếu doanh nghiệp theo chương trình hỗ trợ tín dụng doanh nghiệp trên thị trường thứ cấp (Secondary Market Corporate Credit Facility - SMCCF). Chương trình có khả năng mua tín dụng doanh nghiệp trị giá tới 750 tỷ USD.

“Quyết định mua một danh mục rộng trái phiếu doanh nghiệp thể hiện sự chuyển hướng sang chiến lược tích cực hơn đối với công cụ hỗ trợ tín dụng doanh nghiệp trên thị trường thứ cấp thay vì cách tiếp cận thụ động ban đầu được hình dung”, Steven Friedman - nhà kinh tế vĩ mô cao cấp tại MacKay Shields cho biết.

Động thái này diễn ra chưa đầy một tuần sau khi FOMC đưa ra một cái nhìn kém lạc quan về nền kinh tế lớn nhất thế giới trong bối cảnh đại dịch coronavirus. Chuyển sang chiến lược mua trái phiếu mạnh mẽ hơn cũng “phản ánh quan điểm của Ủy ban rằng sự phục hồi kinh tế từ cuộc khủng hoảng Covid-19 đang diễn ra sẽ kéo dài và đầy thách thức, trong đó thị trường tín dụng cần sự hỗ trợ sâu rộng”, Friedman nói thêm.

Theo hướng dẫn mới nhất, Fed cho biết họ sẽ mua trên thị trường thứ cấp trái phiếu doanh nghiệp có kỳ hạn còn lại từ 5 năm trở xuống. Mục đích của việc mua trái phiếu doanh nghiệp là để “tạo ra một danh mục đầu tư trái phiếu doanh nghiệp dựa trên chỉ số thị trường rộng lớn, đa dạng của trái phiếu doanh nghiệp Mỹ”, Fed cho biết.

“Chỉ số này được tạo thành từ tất cả các trái phiếu trên thị trường thứ cấp đã được phát hành bởi các công ty Mỹ đáp ứng đánh giá tối thiểu của cơ sở, thời gian đáo hạn tối đa và các tiêu chí khác. Cách tiếp cận lập chỉ mục này sẽ bổ sung cho việc mua các chứng chỉ quỹ ETF hiện nay của công cụ này”, Fed cho biết.

Tuy nhiên động thái của Fed hôm thứ Hai vừa rồi một lần nữa làm dấy lên lo ngại rằng sự hỗ trợ của Fed cũng đang giúp nuôi sống các công ty zombie - những công ty mà doanh thu không đủ để trả nợ.