Động lực nào cho dòng tiền nhập cuộc?

Dòng tiền ở các cổ phiếu có kết quả hoạt động kinh doanh tốt trong quý II/2024 đang không lan toả và mạnh bằng dòng tiền đầu cơ bắt đáy cổ phiếu từ nền thấp, rất ít mã đạt được sự tăng trưởng về giá so với đầu nhịp chỉnh.

Thị trường chỉ mất 3 tuần để VN-Index hồi phục áp sát 1.300 với sự quy tụ của nhiều “anh hào cổ phiếu”, đang tạo ra kỳ vọng mới cho các nhà đầu tư chứng khoán (NĐT).

Tuy nhiên, rủi ro đối với thị trường chứng khoán (TTCK) vẫn còn đó. Vì vậy, thị trường sẽ sớm phân hóa và không nhiều cổ phiếu sẽ tăng giá mạnh ở giai đoạn này. Dòng tiền sớm quay lại với những cổ phiếu có nền tảng hoạt động kinh doanh (HĐKD) vững chắc hơn.

Sự khác nhau giữa 2 lần điều chỉnh của TTCK

Điểm giống nhau là cả 2 đều là đợt điều chỉnh 100 điểm và đều có những dấu hiệu cảnh báo về dòng tiền bị thoát ra 2 tuần trước phiên điều chỉnh cực mạnh.

Điểm khác nhau là ở sự phục hồi sau phiên giảm điểm mạnh. Trong lần điều chỉnh tháng 4, thị trường cần 6 tuần để trở lại điểm số VN-Index cũ trong bối cảnh không có nhóm ngành dẫn dắt cụ thể, thì ở lần điều chỉnh tháng 8/2024 lại chỉ cần 3 tuần với sự đóng góp lớn từ ngành bất động sản (BĐS), 3 trụ lớn của ngân hàng như VCB, BID, CTG và 1 số mã khác như FPT, MWG, cùng sự ổn định của nhóm chứng khoán.

Nói cách khác, thị trường hồi phục lần này có sự góp mặt đầy đủ các “Anh hào Ngành” và cổ phiếu vốn hóa lớn, dẫn đến nhịp hồi phục 6 phiên tăng 100 điểm, trong đó 4 phiên tăng 60 điểm với sự chung tay giữa nhà đầu tư cá nhân (NĐTCN) với tổ chức trong nước, chứ không đơn độc NĐTCN như giai đoạn trước.

Động cơ cho dòng tiền nhập cuộc

Trên thực tế, thị trường tăng lên sát 1.300 điểm là một điều bất ngờ với nhiều NĐT. Ngoài lý do cổ phiếu đã về vùng giá quá thấp dẫn đến việc mua bất chấp thì còn có nhiều quan điểm và kỳ vọng tin rằng thị trường đang có cơ hội tốt, và điều đó có lẽ là cơ sở để dòng tiền nhập cuộc trở lại.

Đầu tiên là câu chuyện tỷ giá khi mọi thứ đang diễn biến tích cực. Ngày 21/8, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố tỷ giá trung tâm ở mức 24.246 VND/USD, trong khi giá bán USD tại các NHTM hiện nằm trong khoảng 24.720 – 24.760 VND/USD; còn giá bán ra hiện dao động trong phạm vi 25.080 - 25.150 VND/USD với BIDV là ngân hàng có giá chào bán USD thấp nhất. Trên thị trường "chợ đen", đồng USD được giao dịch ở mức 25.350 - 25.430 VND/USD. Đây là mức giá thấp hơn rất nhiều so với trước đó khi có thời điểm chợ đen vượt 26.000 VND.

Bên cạnh đó, tại hội nghị kinh tế ở Jackson Hole ngày 23/08 vừa qua, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết “Đã đến lúc phải điều chỉnh chính sách”, “Thời điểm cũng như tốc độ cắt giảm lãi suất sẽ phụ thuộc vào dữ liệu kinh tế sắp tới, triển vọng và mức độ cân bằng rủi ro”. Như vậy, điều mà NĐT hiện nay kỳ vọng là việc FED sẽ cắt giảm lãi suất 0,5% ngay trong cuộc họp tháng 9 tới và thêm 1 lần nữa trong năm nay với tổng 2 lần giảm là 0,75%. Yếu tố này đã khiến đồng USD giảm mạnh, chỉ số DXY đang giao dịch mức 100,61 điểm, thấp đáng kể so với mức trước đây là 106 điểm. Đó cũng là lý do tại sao tỷ giá USD/VND không còn gây căng thẳng trong thời gian tới.

Thứ hai là câu chuyện lãi suất, việc FED và các NHTW khác sớm có hành động trong việc nới lỏng chính sách tiền tệ, tỷ giá không còn áp lực sẽ giúp NHNN sẽ “dễ thở” hơn trong điều hành chính sách tiền tệ những tháng cuối năm, tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất thấp như hiện nay sẽ tạo ra môi trường thuận lợi giúp nền kinh tế nói chung và TTCK nói riêng tiếp tục đà phục hồi.

Thứ ba là câu chuyện thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát trong nước. Đây là mục tiêu rất rõ ràng, đã và đang được Chính phủ thực hiện quyết liệt trong thời gian. Tăng trưởng GDP sẽ tiếp tục được hỗ trợ bởi việc quyết liệt giải ngân đầu tư công với hành động gần đây nhất là phát động 500 ngày đêm hoàn thành 3.000 km đường cao tốc, kiểm soát lạm phát sẽ có điều kiện thuận lợi hơn khi giá các nguyên vật liệu đầu vào trên thế giới như dầu, thép, đồng… đang có xu hướng giảm khá mạnh.

Như vậy, bối cảnh vĩ mô ổn định, tỷ giá hạ nhiệt, kỳ vọng GDP quý III tiếp tục tăng trưởng, lạm phát được kiểm soát sẽ là các câu chuyện khiến nhiều NĐT rằng TTCK sẽ có thêm cơ hội và đó là lý do giải thích vì sao dòng tiền nhập cuộc trở lại.

Tuy nhiên ở góc độ khác, chúng ta vẫn cần nhìn nhận lại các vấn đề khác của nền kinh tế, của doanh nghiệp và của toàn thị trường. Nếu chúng ta nhìn vào giá các loại hàng hóa như dầu, thép, đồng… đều đang suy giảm khá mạnh thời gian qua, thì có thể thấy rằng kinh tế toàn cầu vẫn đang có nhiều vấn đề và nhu cầu đang giảm sút.

Về góc độ tiền tệ, NĐT đang đặt cửa vào Fed cắt giảm lãi suất mạnh tay 0,5% ngay trong cuộc họp tháng 9 tới, nhưng nếu kịch bản trên không đúng như kỳ vọng, thay vào đó Fed chỉ giảm 0,25% lãi suất thì điều gì sẽ diễn ra ? hoặc giảm mạnh tay 0,5% thì có thể hiện rằng kinh tế Mỹ đang suy yếu hơn chúng ta nghĩ ? Thế giới đang có nhiều biến động, và điều này hẳn chưa thể sớm dừng lại nên rủi ro có thể lại bất ngờ xuất hiện mà các NĐT không lường trước.

Chất lượng dòng tiền

Quay trở lại với thị trường trong nước, việc TTCK tăng điểm mạnh những phiên vừa qua đang tạo ra kỳ vọng mới cho NĐT. Tuy nhiên, khi VN-Index tiếp cận lại mức 1.300 điểm, thì công lao rất lớn lại thuộc về nhóm BĐS, dòng tiền bắt đáy thể hiện rất rõ từ đầu phiên 5/8 trước khi có sự điều chỉnh mạnh về cuối ngày, nhưng chủ yếu đến từ sự hồi phục về giá của các cổ phiếu bị bán mạnh trước đây. Nói một cách chính xác thì dòng tiền bắt đáy cổ phiếu ngành BĐS đã thể hiện sự chủ động hiếm có, bởi rất ít khi dòng tiền này thể hiện lộ liễu như vậy.

Thêm vào đó là sự tăng giá mạnh chỉ ở vài cổ phiếu ngân hàng lớn như VCB, CTG, BID với các tin đồn tăng vốn.

Ngược với sự mạnh mẽ trong bắt đáy thì dòng tiền ở các DN có kết quả hoạt động kinh doanh tốt ở quý II đang không lan toả và mạnh bằng dòng tiền đầu cơ bắt đáy cổ phiếu từ nền thấp, rất ít doanh nghiệp đạt được sự tăng trưởng về giá so với đầu nhịp chỉnh.

Do đó, khi càng lên cao thì chắc chắn thị trường sẽ sớm phân hóa, không nhiều cổ phiếu tăng giá mạnh ở giai đoạn này và vai trò của nhóm bất động sản sẽ phải được đánh giá lại khi lực chốt lời ngắn hạn trở nên mạnh lên. Lúc này, việc lựa chọn cổ phiếu lại được đặt lên hàng đầu, và đặc biệt cần quan tâm đến quản trị rủi ro.

Trên thực tế, thị trường tăng mạnh lần này hoàn toàn đến từ kỳ vọng của các NĐT, chứ các doanh nghiệp vẫn chưa có thay đổi nhiều về tình hình sản xuất, kinh doanh.

Dẫu vậy, với cách thức dòng tiền đã tham gia bắt đáy, Chúng ta có quyền kỳ vọng sau giai đoạn dòng tiền đầu cơ góp phần đưa thị trường mau chóng ổn định thì dòng tiền lớn chất lượng hơn sẽ giúp NĐT sớm gặp lại VN-Index đạt mốc 1.380 trong tương lai gần.

Chủ đề kỳ sau: Làm sao để chọn được cổ phiếu của các doanh nghiệp có dòng tiền mạnh và đồng thời có hoạt động kinh doanh tăng trưởng. Đây là câu hỏi khó nhưng để trả lời được thì càng khó hơn.