Đông Âu có thể mở màn cho làn sóng nâng lãi suất tại châu Âu

Việc giá hàng hóa tăng với tốc độ quá nhanh đang củng cố những dự đoán rằng các nước Đông Âu sẽ mở màn cho làn sóng nâng lãi suất lần đầu tiên trong năm nay tại châu Âu.

Trong tháng 4/2021, lạm phát tại Hungary và Cộng hòa Czech (CH Séc) tăng mạnh hơn dự kiến. Trong khi các nhà hoạch định chính sách ở Budapest chứng kiến tỷ lệ lạm phát tăng vọt lên mức cao nhất trong 9 năm, các nhà đầu tư đang đặt cược rằng các đối tác của họ ở Praha sẽ dẫn đầu trong việc thắt chặt chính sách tiền tệ.

Hungary và Czech, hai quốc gia có khoảng 10 triệu dân, từng nằm trong số những nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của cuộc khủng hoảng COVID-19 tình theo tỷ lệ người tử vong.

Tuy nhiên, hai nền kinh tế này đã duy trì tỷ lệ thất nghiệp ở trong số các mức thấp nhất châu Âu và đang được hưởng mức chi tiêu ngân sách “hào phóng” để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Tương tự như xu hướng trên toàn thế giới, giá hàng hóa tăng và sự gián đoạn chuỗi cung ứng cũng đang đẩy dự báo về lạm phát của Hungary và Czech lên cao hơn.

Ngân hàng trung ương Czech tuần trước đã nâng dự báo về đà tăng giá cả và cho biết nguy cơ suy thoái kinh tế do đại dịch đang giảm, qua đó cho phép họ có thể tăng lãi suất vào mùa Hè năm nay. Thị trường đang đặt cược vào một đợt tăng lãi suất của ngân hàng này trong ba tháng tới và ít nhất một đợt nữa trong vòng nửa năm sau đó. Radomir Jac, nhà kinh tế trưởng tại Generali Investments CEE ở Prague, dự báo đợt tăng lãi suất đầu tiên sẽ diễn ra vào tháng 8/2021.

Đà tăng lạm phát của Hungary đang ở mức nhanh nhất tại châu Âu và cao nhất kể từ năm 2012, mặc dù lạm phát lõi, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng, chỉ tăng 3% trong tháng 4/2021, mức thấp nhất trong hai năm. Các nhà hoạch định chính sách nước này đang theo dõi, dự báo rằng tốc độ tăng giá hàng hóa tạm thời đạt đỉnh vào khoảng tháng Tư, trước khi chậm lại trong khoảng 2-4% vào mùa Hè.

David Nemeth, nhà kinh tế tại KBC Group NV, cho biết ngân hàng trung ương Hungary có khả năng thận trọng hơn trong việc tăng lãi suất vì mức lạm phát cơ bản tương đối thấp.

Tuy nhiên, tính toán này có thể thay đổi khi Chính phủ Hungary có kế hoạch mở rộng chương trình kích thích tài khóa đến năm 2022, năm diễn ra cuộc tổng tuyển cử tại nước này. Điều đó đã làm dấy lên lo ngại của ngân hàng trung ương rằng giá cả sẽ tăng cao hơn. Theo nhà kinh tế Zoltan Torok của Ngân hàng Raiffeisen, chi tiêu của chính phủ sẽ là một “trở ngại lớn” đối với ngân hàng trung ương./.