'Đối tượng cho vay nặng lãi xem thường pháp luật, bắt giữ người trái pháp luật'

Có trường hợp đối tượng cho vay nặng lãi còn xem thường pháp luật bắt giữ người trái pháp luật, gây hoang mang trong dư luận. Cử tri đã kiến nghị nhiều lần nhưng thực chất qua theo dõi việc xử lý hình sự đối với loại tội phạm này chưa nhiều, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Phúc nhấn mạnh.

Trong 2 ngày 4-5/11, tại phiên thảo luận ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao năm 2019; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2019, nhiều đại biểu Quốc hội đề cập đến vấn nạn tín dụng đen.

Đại biểu Nguyễn Tạo (đoàn Lâm Đồng) cho rằng cử tri còn băn khoăn, còn trăn trở chưa thực sự an tâm về các nhóm tội phạm hoạt động tín dụng đen với phương thức hoạt động mới.

Ông nhìn nhận, trong thời gian vừa qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ trước và sau khi có Chỉ thị 12, các cơ quan chức năng và hệ thống chính trị đã vào cuộc một cách quyết liệt. Với sự hoạt động tích cực của các tổ chức tín dụng, chính sách xã hội và thương mại trên cả nước, từ thành thị đến nông thôn đến các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng kinh tế đặc biệt khó khăn, chúng ta đã xử lý, ngăn chặn kịp thời và từng bước đẩy lùi nạn tín dụng đen.

Theo đại biểu Tạo, điều mà cử tri và dư luận xã hội chưa thật sự an tâm, đó là lợi dụng kỹ thuật và khoa học công nghệ, nhóm tội phạm tín dụng riêng để chuyển sang lợi dụng mạng thông tin, công nghệ thông tin đã tiếp tục tiến hành tổ chức xúc tiến tiếp thị tích cực dụ dỗ, hấp dẫn từ đó thu hút rất nhiều đối tượng xã hội rơi vào bẫy tín dụng đen và đã để lại hậu quả pháp lý phức tạp trong đời sống xã hội.

Đại biểu Nguyễn Tạo.

"Với tinh thần đấu tranh quyết liệt với loại tội phạm này trong tình hình mới, tôi mong rằng các cơ quan chức năng có thẩm quyền, có các giải pháp, kế hoạch quyết liệt hơn, đồng bộ hơn và cụ thể nhằm ngăn chặn kịp thời từng bước xóa sổ hoạt động tín dụng đen qua mạng thông tin ứng dụng công nghệ thông tin, góp phần lập lại trật tự an ninh, an toàn xã hội", vị đại biểu đoàn Lâm Đồng kiến nghị.

Cùng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Thị Phúc (đoàn Bình Thuận) cho rằng liên quan đến hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, siết nợ, đòi nợ thuê có tính chất côn đồ gắn với hành vi cưỡng đoạt tài sản, làm cho người vay lâm vào tình cảnh vô cùng khó khăn.

"Có trường hợp đối tượng cho vay còn xem thường pháp luật bắt giữ người trái pháp luật, gây hoang mang trong dư luận. Cử tri đã kiến nghị nhiều lần nhưng thực chất qua theo dõi việc xử lý hình sự đối với loại tội này chưa nhiều", bà Nguyễn Thị Phúc nói.

Trong khi đó, một số vướng mắc trong quá trình áp dụng pháp luật gây khó khăn như hành vi cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự. Quy định về xử phạt vi phạm hành chính về hành vi cho vay lãi vượt quá 150% lãi suất cơ bản về việc thu lợi bất chính trong trường hợp cho vay lãi nặng là chưa có sự thống nhất giữa các cơ quan tố tụng.

Đại biểu Nguyễn Thị Phúc.

"Đây chính là những khó khăn, vướng mắc làm ảnh hưởng đến công tác mở rộng điều tra, xác minh các tình tiết trong vụ án. Địa phương đã kiến nghị nhiều lần nhưng chưa được Bộ Công an tham mưu tháo gỡ", nữ đại biểu Quốc hội phân tích.

Từ đó, đại biểu Phúc đề nghị Chính phủ chỉ đạo liên ngành tư pháp sớm ban hành thông tư liên tịch hướng dẫn việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự theo Điều 201 Bộ luật Hình sự để thực hiện thống nhất trên toàn quốc.

Chính phủ sửa đổi điểm đ khoản 3 Điều 11 Nghị định 167 quy định về xử phạt vi phạm hành chính về hành vi cho vay lãi suất vượt quá 150% lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định tại thời điểm cho vay theo hướng dẫn tình tiết có cầm cố tài sản để phù hợp với thực tế, bảo đảm đồng bộ việc xử lý với hành vi này.

Đại biểu đoàn Bình Thuận cũng đề nghị Bộ Tư pháp có hướng dẫn cụ thể về việc thu lợi bất chính trong các trường hợp cho vay nặng lãi để đảm bảo thống nhất trong việc chứng minh và xác định số tiền thu lợi bất chính giữa các cơ quan tố tụng.