Doanh nghiệp gỗ 'tắc thở' vì sụt giảm đơn hàng, chậm hoàn thuế VAT

Trong bối cảnh, xuất khẩu gỗ của Việt Nam vào các thị trường lớn đang suy giảm 40-50%, việc chậm hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) khiến nhiều doanh nghiệp gỗ phải dừng xuất khẩu; một số doanh nghiệp hoạt động cầm chừng. Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài, nhiều doanh nghiệp ngành gỗ sẽ phải đóng cửa.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Vietforest) vừa đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Tài chính tháo gỡ khó khăn đối với việc xác nhận nguồn gốc gỗ rừng trồng trong việc hoàn thuế VAT.

Theo Vietforest, từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp xuất khẩu sử dụng nguồn gỗ rừng trồng, đặc biệt các doanh nghiệp có sử dụng lượng cung gỗ rừng trồng lớn như: doanh nghiệp dăm, ván bóc/ván ép, viên nén đang đối mặt vô vàn khó khăn.

Trong bối cảnh xuất khẩu các mặt hàng gỗ của Việt Nam vào các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu và Vương quốc Anh đang suy giảm 40-50%, dòng tiền đầu vào của các doanh nghiệp bị suy giảm nghiêm trọng, ách tắc trong khâu hoàn thuế VAT làm cho các doanh nghiệp càng khốn đốn hơn.

Theo ước tính, lượng thuế VAT các doanh nghiệp sử dụng gỗ rừng trồng chưa được hoàn đến nay đã lên tới 1.000 tỷ đồng, với hàng trăm doanh nghiệp chưa được hoàn thuế. Có doanh nghiệp có số tiền thuế chưa được hoàn lên tới 200 tỷ đồng, nhiều doanh nghiệp có mức hoàn 40-50 tỷ đồng.

Việc chưa thống nhất về quy trình xác minh nguồn gốc gỗ đang khiến các doanh nghiệp trong ngành gỗ bị chậm hoàn thuế VAT.

Về nguyên nhân dẫn đến "tắc" hoàn thuế VAT, đại diện Vietforest cho biết, do hướng dẫn của Tổng cục Thuế coi gỗ và các mặt hàng gỗ được làm từ gỗ rừng trồng trong nước là các mặt hàng có độ rủi ro cao về thuế; yêu cầu các cục thuế địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát, phối hợp với cơ quan công an, hải quan, chính quyền địa phương… trong việc xác minh nguồn gốc gỗ.

Ngoài ra, các yêu cầu chi tiết của cơ quan thuế về việc xác minh nguồn gốc gỗ nguyên liệu không nhất quán với các quy định có liên quan theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Điều này khiến thời gian hoàn thuế VAT cho doanh nghiệp kéo dài, dù quy định thời gian hoàn thuế không quá 40 ngày kể từ khi cơ quan thuế tiếp nhận hồ sơ.

"Hiện, nhiều doanh nghiệp phải dừng xuất khẩu; một số doanh nghiệp hoạt động cầm chừng. Nếu tình trạng khó khăn trong việc hoàn thuế VAT tiếp tục kéo dài, nhiều doanh nghiệp sẽ phải đóng cửa. Hệ lụy của điều này là chuỗi cung gỗ rừng trồng, bao gồm hàng triệu hộ gia đình trồng rừng sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực”, đại diện Vietforest cho hay.

Vietforest đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Tài chính cần thống nhất, hướng dẫn cụ thể cho các doanh nghiệp trong việc thực hiện các yêu cầu có liên quan tới việc xác định nguồn gốc gỗ và hồ sơ lâm sản trong quá trình hoàn thuế; chỉ đạo các cơ quan chức năng giải quyết sớm nhất việc hoàn thuế VAT đối với các doanh nghiệp đã có đầy đủ hồ sơ, tài liệu theo quy định.

Theo Vietforest, trong 10 tháng năm nay, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ ước tính đạt 13,5 tỷ USD, tăng 11,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ ước đạt 9,3 tỷ USD, tăng 2,7%.