Đề nghị ngăn chặn cựu CEO Nguyễn Duy Thuận, điều gì đang xảy ra với Lộc Trời?

Tập đoàn Lộc Trời đề nghị có biện pháp ngăn chặn với cựu CEO Nguyễn Duy Thuận vì "hành vi gian dối, gây thất thoát tài sản công ty". Doanh nghiệp này gần đây thua lỗ, nợ nông dân, nhân sự xáo trộn. Điều gì đang xảy ra với "ông lớn" ngành nông nghiệp?

UBND tỉnh An Giang cho biết vừa nhận được công văn của CTCP Tập đoàn Lộc Trời (LTG) về việc đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền có biện pháp ngăn chặn đối với ông Nguyễn Duy Thuận, nguyên tổng giám đốc vì đã có hành vi gian dối, có dấu hiệu vi phạm pháp luật, gây thất thoát tài sản của công ty.

UBND tỉnh đã có ý kiến chuyển Công an tỉnh xem xét giải quyết theo thẩm quyền đối với đề nghị của Lộc Trời.

Trước đó, ngày 24/7, Lộc Trời cũng đã gửi văn bản đề nghị UBND tỉnh thu hồi thẻ APEC và áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh đối với ông Nguyễn Duy Thuận. Lộc Trời cho rằng, ông Thuận “có thái độ né tránh, thiếu hợp tác trong việc bàn giao và có dấu hiệu tìm cách xuất cảnh ra nước ngoài để thoái thác trách nhiệm”.

Lộc Trời là doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực vực dịch vụ nông nghiệp, có hàng nghìn kỹ sư nông nghiệp làm việc trực tiếp với gần 1 triệu hộ nông dân, trên hàng triệu hecta lúa, dọc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.

Hơn 30 năm, Lộc Trời liên kết sản xuất, cung ứng hàng triệu tấn lúa/gạo mỗi năm cho thị trường trong nước và xuất khẩu. LTG có quy mô lớn, tổng tài sản tới cuối quý I/2024 là hơn 11.900 tỷ đồng.

Từ năm 2015, LTG chiếm 20% thị phần thuốc bảo vệ thực vật. Năm 2010, LTG mở rộng sang lĩnh vực chế biến và kinh doanh gạo và trở thành nhà cung cấp dịch vụ nông nghiệp lớn theo mô hình liên kết dọc.

Trong trung và dài hạn, LTG đặt mục tiêu trở thành tập đoàn dịch vụ nông nghiệp hàng đầu khu vực Đông Nam Á.

Ông Nguyễn Duy Thuận là cựu CEO Lộc Trời. Trước khi bị miễn nhiệm, ông có hơn 4 năm ở vị trí CEO Tập đoàn Lộc Trời và được biết đến là người dày dặn kinh nghiệm. Ảnh: LTG

Ông Nguyễn Duy Thuận là ai?

Ngày 15/7, Lộc Trời bất ngờ miễn nhiệm chức danh tổng giám đốc với ông Nguyễn Duy Thuận. Ông Thuận từng có hơn 4 năm ở vị trí này và dày dặn kinh nghiệm. Ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT, tạm thời điều hành hoạt động của doanh nghiệp này cho tới khi bổ nhiệm lãnh đạo mới.

Theo báo cáo thường niên 2023, ông Thuận được bổ nhiệm tổng giám đốc từ tháng 5/2020 và được xem là thời điểm “bắt đầu giai đoạn phát triển mới của tập đoàn”.

Ông Thuận sinh năm 1970, có trình độ thạc sĩ quản trị chiến lược và nhiều năm công tác tại các công ty nước ngoài. Ông từng làm việc 5 năm (2010-2015) tại Bệnh viện Đại học Y Dược.

Từ năm 2019 đến nay, ông Thuận làm việc tại Lộc Trời, không sở hữu cổ phiếu nào. Trước khi làm tổng giám đốc, ông Thuận giữ vị trí giám đốc tài chính, giám đốc nhân sự, phó trưởng ban điều hành các ngành vật tư nông nghiệp và lương thực.

Thua lỗ, vướng tai tiếng, nợ nần

Việc thay tổng giám đốc diễn ra trong bối cảnh Lộc Trời kinh doanh không hiệu quả.

Công ty vướng vào lùm xùm nợ hàng trăm tỷ đồng tiền lúa của hơn 900 nông dân ở An Giang và một số địa phương khác trong vụ đông xuân 2023-2024. Lộc Trời cho biết do gặp khó khăn trong việc thu xếp dòng tiền từ các khoản vay ngân hàng, trong khi các khách hàng quốc tế cũng chậm thanh toán.

Sau đó, LTG bán lúa với giá thấp và đẩy nhanh tiến độ làm việc với các ngân hàng, đối tác. Ngày 20/5, LTG phối hợp với Ngân hàng TPBank hoàn tất việc thanh toán toàn bộ số tiền thu mua lúa còn thiếu.

Trong quý I/2024, LTG lỗ 96 tỷ đồng, cao hơn mức lỗ của cùng kỳ năm trước do “phải ứng tiền trước cho nông dân với lãi suất 0%, trong khi phải vay vốn ngân hàng với lãi cao”. Tỷ giá USD/VND tăng cao cũng bào mòn lợi nhuận.

LTG lỗ nặng và nợ lớn gần đây.

Trong năm 2023, LTG ghi nhận doanh thu tăng 38% lên 16.088 tỷ đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế hợp nhất chỉ đạt 16 tỷ đồng, thấp hơn rất nhiều so với mức 384 tỷ đồng đã cam kết với cổ đông.

Theo giải trình, doanh thu lương thực, lúa gạo tăng 75% trong năm 2023, nhờ nhu cầu tích trữ từ các nước nhưng LTG gặp khó khăn về vay vốn, lãi suất ngân hàng tăng “đột biến”, tỷ giá biến động mạnh, giá lúa gạo trong nước khó kiểm soát.

Gần đây, Lộc Trời đã phải tạm hoãn công bố BCTC quý II/2024 đến tháng 8 do gặp phải một số sự kiện bất khả kháng, cần phải tăng cường ổn định dòng vốn sản xuất kinh doanh. Toàn bộ nhân sự đã phải tập trung vào việc xử lý các vấn đề tài chính trước mắt. Đến nay, LTG vẫn chưa công bố báo cáo tài chính bán niên 2024 với lý do bất khả kháng.

Kể từ sau khi miễn nhiệm ông Thuận, Lộc Trời chứng kiến đợt xin từ nhiệm ồ ạt của các lãnh đạo chủ chốt, trong đó có thành viên HĐQT, thành viên BKS như trường hợp ông Johan Sven Richard Boden mới được bầu vào HĐQT từ 26/6.

Trước đó, vào tháng 8/2022, LTG gặp nhiều khó khăn và phải giải thể, chuyển nhượng các công ty con, liên kết, trong đó có CTCP Lộc Trời Miền Bắc. Đây công ty con do LTG nắm giữ 99,98% vốn, hoạt động chính trong lĩnh vực kinh doanh thuốc trừ sâu, phân bón và gạo.

LTG từng rất thành công và phát triển bứt phá nhờ kinh doanh thuốc trừ sâu. Mảng cốt lõi này không còn là "cỗ máy in tiền" sau khi ngưng hợp tác với Syngenta - công ty thuốc bảo vệ thực vật thuộc Big4 của thế giới từ năm 2021. Syngenta bắt đầu hợp tác với Lộc Trời từ năm 2010. Sau đó, doanh thu từ gạo chiếm phần lớn và đẩy thuốc bảo vệ thực vật xuống vị trí thứ 2.

Dưới thời ông Thuận, LTG từng ghi nhận hoạt động đầu tư tài chính khá mạnh. Trong BCTC kiểm toán 2021, LTG ủy thác đầu tư 100 tỷ đồng cho CTCP Quản lý Quỹ VinaCapital, với thời hạn 24 tháng và nắm giữ 12 tỷ đồng trái phiếu Ngân hàng Bản Việt kỳ hạn còn lại 84 tháng, lãi 8,5%/năm. Tới cuối năm 2021, LTG nắm giữ 105 tỷ đồng trái phiếu của HDBank.

Tới cuối quý I/2024, LTG có tổng nợ gần 8.940 tỷ đồng, cao gấp 3 lần vốn chủ sở hữu, trong đó vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn rất lớn, lên tới hơn 6.246 tỷ đồng. Vay và nợ thuê tài chính dài hạn là gần 81 tỷ đồng.

Cổ phiếu LTG tụt giảm mạnh trong 3 tháng vừa qua, từ mức 22.000 đồng xuống còn 14.000 đồng/cp như hiện tại. Cách đây 1 năm, LTG ở mức giá 30.000 đồng/cp.