Đầu tư và cờ bạc dài hạn khác nhau như thế nào?

Nhiều bạn hôm qua hỏi mình khác biệt giữa đầu tư và cờ bạc dài hạn. Bên dưới là một view mình nghĩ là dễ hiểu.

Nôm na, vấn đề là phân bổ thôi. Đầu tư là bạn đầu tư dài hạn với một cái giá trị trung bình dương dự kiến/trung vị và 2 cái đầu đuôi ngắn hơn, nghĩa là sẽ kiếm được tiền và lời/lỗ ít. Đây thường là những công ty mà mô hình kinh doanh rất dễ hiểu, nhiều analyst và các bạn báo chí theo dõi, phân tích, kể chuyện, nên cả nước biết người ta làm gì, và người ta có lượng tiền mặt khủng, vay ít, đầu tư 5-10 dự án lỗ vẫn dư sức làm lại. Apple, Microsoft, Google là nhóm này.

Cờ bạc/cá cược là bạn đầu tư vào một món mà một là bạn x lần, 2 là bạn mất sạch. Đây thường là những công ty mà chính người trong cuộc cũng không biết mình đang đi vào vực thẳm hay kho báu.

Tesla những năm 2014 là như vậy. Như anh Musk trả lời phỏng vấn là có lúc sắp chết đi xin bán mình. Nhưng bây giờ thì khác rồi, Tesla giờ ổn định hơn, dòng tiền dương, dư dả để đặt cược. Nhưng bây giờ thì Tesla cũng không thể x lần được nữa, tăng trưởng không thể duy trì 50% mãi. Nó trưởng thành rồi và đại dương của nó cũng hết xanh.

Giống như crypto thì BTC mình nghĩ vẫn là ở ranh giới cờ bạc, nhưng nếu nó được chính thức trở thành 1 loại tài sản chính thức qua ETF và quỹ lớn nắm hơn 4%, thì nó sẽ vô nhóm đầu tư và không thể bay lượn nhiều được nữa. Đơn giản là vốn hóa thị trường càng lớn thì càng cần nhiều tiền để chuyển động nó. Thế là anh em có thể lại phải chơi game mới với ETH hay các altcoin.

Một số công ty có thể vẫn là màu xám, có thể hoạt động qua lại giữa đầu tư và cờ bạc. Ví dụ anh Musk giờ sẽ có thể cắm cổ phiếu của Tesla hoặc lấy tiền cổ đông đi làm pha mạo hiểm khác. Không có gì đảm bảo anh sẽ mang lại giá trị cho cổ đông - mà có thể chỉ mang lại lợi ích cho chính anh (ví dụ case Twitter). Nhưng mà anh em sẽ tiếp thêm tiền cho anh chơi, vì anh có case Tesla thành công.

Giống bà con tiếp tiền cho cụ Son đốt vì cụ có Hồ sơ theo dõi thành công. Tiếc là cụ đốt vào nhầm WeWork. Lối đánh cờ bạc thì nó phải như vậy thôi, vì cái phân bổ của nó chạy từ -100% đến xxx lần mà.

Người có tuổi rồi như mình thì không chơi cờ bạc được, nhưng hồi nhỏ mình cũng toàn chơi hàng như vậy.

Nó giống như bạn ra trường được job offer 150k và 1 job làm co-founder sống bằng bánh mì và nước lã nhưng sự đền đáp trăm triệu đô. Ông 150k chắc chắn rồi sẽ là triệu phú hoặc chục triệu phú như nhiều bạn cùng lứa mình khi mà biết để dành tiền và đầu tư hợp lý. Nhưng không ai trong nhóm đó có thể break lên nhóm trăm triệu đô.

Nhưng bạn đừng tưởng làm startup dễ có trăm triệu đô. Không nói chuyện đa số người vẫn loay hoay cứ start rồi fail, start rồi fail, ngay trong đám mấy ông liều mạng làm startup thành công thì có mấy đứa kiếm được mấy chục triệu đô bán sạch trốn đi nghỉ hưu rồi.

Có con bạn nó có cái startup cũng ngon, nhưng rồi nó lấy chồng giàu nó bán để nó đi di dân qua Bắc Âu mua cái khách sạn để mỗi sáng tắm suối nước nóng rồi.

Bởi giàu là có số bạn ạ, như con bạn tui lấy chồng giàu vậy á. Nhưng mà tích lũy thành sống thoải mái thì do ráng trau dồi bản thân, có việc làm tốt, có thu nhập tốt, đầu tư khéo léo, sống vừa phải với khả năng tài chính.

P.S. Đầu tư dài hạn cũng có rủi ro, là mua mấy cái cổ phiếu tốt nhưng sai thời điểm, bản thân công ty đi đặt cược sai, nó rớt 20-30%. Mình chưa kịp mua để gồng như anh M.Saylor gồng BTC thì vợ đã đánh què rồi, không đầu tư được nữa. Tai nạn này không thể xem thường, nên mình rất thận trọng.