Đầu tư theo tin đồn “tiền mất tật mang”

Đầu tư dựa theo các tin đồn xuất hiện trên thị trường thường xảy ra đối với các nhà đầu tư mới tham gia thị trường. Hội chứng tin đồn gây nhiều mất mát cho nhà đầu tư và ảnh hưởng xấu đến thị trường chung.

“Nháo nhào” vì theo tin đồn

Sau phiên biến động mạnh ngày 26/10/2023, đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết đã phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật các đối tượng tung tin đồn thất thiệt, giả mạo, gây ảnh hưởng tiêu cực tới tâm lý nhà đầu tư.

Trong phiên ngày 26/10, chỉ số VN-Index đã giảm 46,21 điểm, đóng cửa thị trường VN-Index còn 1.055,45 điểm. Việc thị trường giảm sâu xuất phát từ những tin đồn thất thiệt, khiến tâm lý nhà đầu tư hoảng loạn, xuất hiện đà bán tháo ngay từ khi mở cửa thị trường, hàng loạt cổ phiếu vốn hóa lớn bị bán mạnh, lan sang các cổ phiếu khác. Với diễn biến sốc này đã kích hoạt lực cầu bắt đáy, đẩy thanh khoản khớp lệnh hai sàn niêm yết tăng lên mức 23,5 nghìn tỷ đồng.

Chuyên gia phân tích của Công ty Cổ phần Chứng khoán VPS (VPS) đánh giá rằng, trong thời gian hai đến ba năm qua, những tin đồn xuất hiện đã gây ảnh hưởng xấu tới thị trường:

“Tin đồn có thể có tác động lớn lên thị trường chứng khoán. Khi một tin đồn xuất hiện, nhà đầu tư thường phản ứng bằng cách mua hoặc bán cổ phiếu mà tin đồn đề cập. Điều này có thể tạo ra sự biến động lớn trong giá cổ phiếu và thậm chí dẫn đến sự dao động mạnh trong chỉ số chứng khoán”.

Tin đồn thường được tung ra với mục tiêu kiếm lợi ích cá nhân, như mua rẻ cổ phiếu sau đó đẩy giá lên để bán, hoặc gây rối trên thị trường để tận dụng những tình huống biến động. Những tin đồn gây tác động xấu đến thị trường có thể dẫn đến mất tiền và không ổn định hóa thị trường chứng khoán.

Thông tin là một trong những yếu tố quan trọng trên thị trường chứng khoán, nếu ví chứng khoán là một miếng bánh lớn, thì thông tin, dòng tiền, chính là những thành phần chính trong đó.

Trong đầu tư, thông tin là “tài sản” quý giá mà cộng đồng nhà đầu tư không nắm được cùng một thời điểm. Có độ trễ nhất định về thông tin hướng tới nhà đầu tư, sẽ có người biết trước và người biết sau. Và lợi thế sẽ thuộc về đội nhóm có thông tin trước, họ sẽ tận dụng cơ hội này để tạo ra lợi nhuận cho mình.

Đầu tư thông minh tránh tin đồn

Chuyên gia VPS đánh giá rằng, đầu tư theo cảm tính hay đầu tư dựa trên trực giác và cảm xúc thay vì dựa vào nghiên cứu và phân tích cơ bản, có thể là một phần phổ biến trên thị trường chứng khoán.

Nhà đầu tư ra quyết định theo cảm tính thường không dựa vào thông tin cụ thể và có thể lựa chọn mua hoặc bán cổ phiếu dựa trên linh cảm cá nhân. Điều này có thể dẫn đến quyết định thiếu căn cứ và không đảm bảo tính bền vững của đầu tư. Đặc biệt là khi nhà đầu tư hành động theo những tin đồn không kiểm chứng, họ có thể mất tiền và gánh chịu những rủi ro lớn.

Ngoài ra, về mặt tâm lý, nhà đầu tư sẽ dễ bị lo lắng, FOMO, hưng phấn quá đà, sợ hãi quá mức khi đầu tư dựa trên trực giác và cảm xúc. Vì thế, để tránh những ảnh hưởng tiêu cực về tâm lý cũng như rủi ro về mặt lợi nhuận, chuyên gia VPS khuyến nghị trước hết nhà đầu tư nên luôn thực hiện nghiên cứu và phân tích cơ bản trước khi đầu tư, dựa trên thông tin có giá trị và đáng tin cậy.

Quan trọng nhà đầu tư nên thận trọng với các tin đồn xuất hiện trên thị trường và kiểm tra nguồn tin trước khi tin vào chúng, điều này giúp nhà đầu tư rèn luyện cả bản lĩnh, sự tỉnh táo cũng như tránh tin vào những thông tin vô căn cứ ảnh hưởng đến danh mục đầu tư. Nhà đầu tư cũng nên có kế hoạch đầu tư cụ thể, tuân thủ nguyên tắc đa dạng hóa đầu tư và kiểm soát rủi ro để đảm bảo tính bền vững của đầu tư.