Đánh giá các vấn đề trọng tâm về kinh tế - xã hội miền Trung và Tây Nguyên

Miền Trung còn là “bệ đỡ, là cửa ngõ” ra biển của các tỉnh vùng Tây Nguyên kết nối tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, triển khai Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 25/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2020, hội nghị Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung và Tây Nguyên sẽ được tổ chức tại tỉnh Thừa Thiên Huế ngày 12/8 nhằm trao đổi, thảo luận, đánh giá các vấn đề trọng tâm về kinh tế - xã hội và đầu tư của 19 địa phương thuộc vùng trong thời gian qua. Từ đó, đề ra các phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp trong thời gian tới.

Cảng biển Hòn La(Quảng Bình), khả năng tiếp nhận tàu 20.000 DWT, là một lợi thế góp phần thu hút đầu tư vào khu kinh tế. Ảnh: Danh Lam - TTXVN

Miền Trung và Tây Nguyên gồm 19 tỉnh gồm: vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung với 14 tỉnh từ Thanh Hóa đến Bình Thuận và 5 tỉnh Tây Nguyên.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Nguyễn Đức Trung cho biết, vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh. Miền Trung còn là “bệ đỡ, là cửa ngõ” ra biển của các tỉnh vùng Tây Nguyên kết nối tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây. Vùng có tiềm năng và nhu cầu mở cửa, hội nhập rất lớn.

Bên cạnh đó, vùng Tây Nguyên có tiềm năng lớn về phát triển thủy điện - điện mặt trời, nông lâm nghiệp (cây công nghiệp, cây ăn trái, chăn nuôi đại gia súc, rừng…), chế biến nông lâm sản, du lịch. Tây Nguyên có thể coi là “mái nhà của miền Trung”, có chức năng phòng hộ rất lớn, là hậu phương, là nguồn nước ngọt cho sự phát triển ổn định và bền vững của cả vùng miền Trung và Tây Nguyên.

Theo báo cáo đánh giá của Vụ Kinh tế địa phương và lãnh thổ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ông Trần Duy Đông cho biết, dự kiến các chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm 2019 của các tỉnh trong vùng đạt và vượt kế hoạch đề ra: tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) ước đạt 8,5%; các chỉ tiêu về thu, chi ngân sách, tổng mức lưu chuyển hàng hóa, thu hút đầu tư, số lượng khách du lịch... tăng trưởng khá cao so với cùng kỳ, có 9/10 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch đề ra, riêng chỉ tiêu tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội trên địa bàn dự kiến chỉ đạt 94,57% so với kế hoạch; môi trường đầu tư và kinh doanh tiếp tục được cải thiện, các cấp ngành và địa phương quan tâm đến giải quyết khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, các tỉnh trong vùng đã chú trọng nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng các nguồn vốn đầu tư nhà nước, đồng thời tạo điều kiện thu hút các nguồn vốn của các thành phần kinh tế trong nước và ngoài nước để đảm bảo huy động cao nhất các nguồn lực cho đầu tư phát triển, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung và Tây Nguyên vẫn còn một số những tồn tại và hạn chế như: động lực tăng trưởng công nghiệp của vùng còn yếu. Trong 14 tỉnh, chỉ có 3 tỉnh là Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh thuộc vùng Bắc Trung Bộ năm 2019 có dự án động lực quy mô lớn.

Các tỉnh còn lại tốc độ tăng trưởng công nghiệp còn thấp, chưa khai thác được thế mạnh hệ thống cảng biển, sân bay sẵn có. Một số hành lang kinh tế (Đà Nẵng - Quốc lộ 1A và hành lang Đà Nẵng - Quốc lộ 14B - 14D - Nam Giang - Đông-Tây; Dung Quất - Tây Nguyên; Quy Nhơn - Tây Nguyên) chưa phát huy sức hút lớn về công nghiệp, dịch vụ.

Xuất khẩu của cả Vùng tăng cao nhưng tỷ trọng còn thấp trong tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung chưa thể hiện được vai trò là hạt nhân tăng trưởng, đầu tầu dẫn dắt kinh tế vùng.

Không những thế, thu ngân sách còn chưa bền vững, mặc dù tăng cao nhưng số thu một lần, thu không ổn định còn chiếm tỷ lệ lớn, thu từ tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết chiếm tỷ lệ cao trong tổng số thu nội địa, chiếm tỷ lệ từ khoảng 22-25%.

Hạ tầng giao thông kết nối liên vùng, nội vùng còn yếu và thiếu. Tuyến đường ven biển kết nối các tỉnh và vùng dải bờ biển miền Trung chưa được đầu tư, các tuyến đường ngang nối khu vực ven biển lên Tây Nguyên, khu vực trung du, miền núi các tỉnh chưa được đầu tư mới, nâng cấp.
Ngoài ra, chất lượng nguồn nhân lực còn thấp (tỷ lệ qua đào tạo có cấp chứng chỉ mới đạt khoảng 22-23% ); nguy cơ thiếu hụt nguồn lao động trong những năm tới do dịch chuyển dân số vùng và tỷ lệ già hóa dân số đòi hỏi phải có các giải pháp kịp thời trong thời gian tới ; tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao so với cả nước.

Để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đề ra trong năm 2019, tại hội nghị, các đại biểu sẽ tập trung vào thảo luận một số nội dung như: đánh giá tình hình thực hiện phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công 6 tháng đầu năm 2019 và ước thực hiện cả năm; dự kiến xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công năm 2020; đồng thời, tập trung vào thảo luận các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội liên quan đến từng lĩnh vực của ngành như: quy hoạch, đầu tư, đấu thầu, phát triển doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh, vốn ODA, phát triển khu kinh tế, khu công nghiệp …

Mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của các địa phương vùng miền Trung năm 2019: Phấn đấu năm 2019 tốc độ tăng tổng sản phẩm trên địa bàn các địa phương (GRDP) toàn vùng đạt 8,5%, cụ thể là: Thanh Hóa 20%, Nghệ An 9%, Hà Tĩnh 12%, Quảng bình 7-8%, Quảng Trị 8% và Thừa Thiên – Huế 7,5%, Tp. Đà Nẵng 8%, Quảng Nam 7,5%, Quảng Ngãi 7%, Bình Định 7-7,2%, Phú Yên 8,3%, Khánh Hòa 6,8%, Ninh Thuận 11%, Bình Thuận 7,5%.

Tổng kim ngạch xuất khẩu toàn vùng đạt: 13,3 tỷ USD, tăng khoảng 15% so năm 2018; tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội khoảng 350 nghìn tỷ đồng, tăng 10% so với 2018, bằng khoảng 34,3% GRDP; thu ngân sách vùng 173 nghìn tỷ đồng, tăng 16,8% so dự toán năm 2018…/.