Coteccons: ‘Giàn giáo sập ở thượng tầng’

Mâu thuẫn trong nội bộ những người điều hành với cổ đông lớn đang bóp nghẹt tương lai của nhà thầu xây dựng hùng mạnh nhất Việt Nam.

Doanh thu, lợi nhuận sụt giảm và giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán theo đó ngã nhào. Cổ phiếu CTD hiện rớt giá gần 70% so với mức đỉnh cuối năm 2017.

Giữa cuộc bể dâu đang diễn ra vì Covid-19, nhà thầu hùng mạnh nhất Việt Nam với những nền móng vững chắc từ năng lực thi công, đội ngũ cùng vị thế tài chính như Coteccons (HOSE: CTD) đáng lý phải là cái tên sáng giá khi những đối thủ cùng ngành xoay xở trong khó nhọc.

Thế nhưng cuối cùng, tòa tháp ngà Coteccons vốn được xây móng chắc chắn lại có nguy cơ mắc kẹt với “những giàn giáo sập ở thượng tầng”.

Ngày 02/06 vừa qua, giới đầu tư bất ngờ trước thông tin cổ đông lớn của Coteccons là Kustocem (Kusto) triệu tập cuộc họp ĐHĐCĐ bất thường để bầu mới HĐQT và chỉ định kiểm toán đặc biệt để làm rõ những vấn đề xoay quanh câu chuyện xung đột lợi ích tại Coteccons.

Cổ phiếu CTD từ việc là “vịnh trú bão” giữa mùa Covid-19 khi tăng giá gần 35% trong giai đoạn từ sau Tết đến nay, bỗng trở thành một thứ tài sản đầy rủi ro. CTD giảm kịch sàn ngay trong chiều 02/06.

“Các hành vi quản trị, quản lý và điều hành liên quan tới xung đột lợi ích của đội ngũ lãnh đạo Coteccons giữa các công ty trong ‘Coteccons Group’ đã gây thiệt hai cho khoản đầu tư của chúng tôi khi giá cổ phiếu giảm đáng kể và quyền cổ đông của chúng tôi bị vi phạm nghiêm trọng.” - Kusto cho biết.

Nổi bật trong các mối quan hệ với Coteccons là công ty Ricons.

“Các lãnh đạo cấp cao của Coteccons quyết định chọn công ty nào đấu thầu cho dự án nào khi họ đồng thời quản lý cả hai công ty cạnh tranh trực tiếp với nhau? Các lãnh đạo cấp cao của Coteccons và Ricons quyết định phân bổ lợi nhuận cho từng bên như thế nào trong các hợp đồng giữa hai bên?” - Kusto đặt câu hỏi.

Ngay sau đó, vào chiều 03/06, phía lãnh đạo Coteccons, với đại diện là Tổng Giám đốc Nguyễn Sỹ Công, đã ra thông cáo khẳng định sự minh bạch của doanh nghiệp và cho biết chính phía Kusto là bên đi ngược lại những cam kết ban đầu trong việc phát triển Coteccons.

Ricons duy trì được lợi nhuận trong giai đoạn 2018-2019

trong khi Coteccons suy yếu

Ngược trở về quá khứ, phần lợi ích tại Coteccons của Kusto vốn đã liên tục giảm xuống trong giai đoạn sáp nhập Unicons từ 2013-2015 và đợt phát hành tăng vốn ngàn tỷ vào năm 2016. Bất chấp sự tăng trưởng mà Coteccons có được, việc pha loãng lợi ích tại doanh nghiệp là điều không lấy gì làm vui vẻ.

Ngoài ra, phía Kusto cũng có những nghi ngờ về việc Coteccons cũng trợ lực kinh doanh cho các công ty khác ngoài Ricons.

Và rồi định hướng “một Coteccons”, sáp nhập các công ty trong hệ sinh thái về một mối, của ông Nguyễn Bá Dương lại tiếp tục mâu thuẫn với lợi ích của nhóm cổ đông lớn Kusto. Điều này là cội nguồn tranh cãi tại cuộc họp thường niên một năm trước đây.

Những mâu thuẫn tại Coteccons không phải điều mới, nhưng khó ai ngờ rằng mọi thứ lại đi xa đến vậy. Các cổ đông nhỏ, những người sở hữu hơn 28% cổ phần tại Coteccons, rơi vào tình huống bị động.

Các nhóm cổ đông quyền lực nhất tại CTD hiện nay đều là những nhà đầu tư tài chính, bao gồm nhóm Kusto và THE8TH, cổ đông nước ngoài nhận chuyển nhượng cổ phần CTD từ nhóm quỹ đầu tư Korea Investment Management từ tháng 08/2019. Thông tin về THE8TH là rất ít cho đến lúc này.

Về phía các ông Nguyễn Bá Dương, Nguyễn Sỹ Công và Trần Quang Quân thì sở hữu tổng cộng 7.9% cổ phần tại CTD.

Phía Kusto yêu cầu các thành viên chủ chốt tại Coteccons là Chủ tịch Nguyễn Bá Dương, Tổng Giám đốc Nguyễn Sỹ Công và Phó Tổng Giám đốc Trần Quang Quân phải từ chức khỏi tất cả các vị trí ngay lập tức. Trong khi phía lãnh đạo Coteccons cũng phản pháo rằng Kusto sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật vì những hành vi thù địch, bôi nhọ danh dự của Ban lãnh đạo Coteccons.

Cơ cấu cổ đông tại Coteccons

Ngành xây dựng vốn là lĩnh vực mà sự thành công mang nhiều màu sắc cá nhân. Coteccons sẽ còn lại gì khi Chủ tịch Dương và bộ sậu thân cận, những người đã làm nên Coteccons, rời khỏi doanh nghiệp?

Với những nhà đầu tư mua cổ phiếu CTD vào phiên sáng 02/06 thì đây thật sự là điều khủng khiếp. Coteccons không Nguyễn Bá Dương sẽ không còn là doanh nghiệp mà họ từng biết.

Kể cả khi Kusto đã đồng hành cùng Coteccons từ năm 2012, giá trị và sức mạnh của Coteccons vẫn sẽ hoàn toàn khác khi nằm trong tay các nhà đầu tư tài chính so với khi nằm dưới sự điều hành của những người đã 16 năm dẫn dắt doanh nghiệp đến vị thế của hiện tại.

“Người ta giao việc cho tôi chứ không phải cho bất kỳ công ty nào” - là câu nói nổi tiếng của ông Nguyễn Bá Dương, một trong những người định hình nên ngành xây dựng Việt Nam. Ngay chính Landmark 81, biểu tượng đưa tên tuổi Coteccons lên tầm cao mới, cũng được đặt nền móng từ cuộc gọi từ tỷ phú Phạm Nhật Vượng đến ông Dương.

Khi mà ai cũng tin rằng Coteccons sẽ tiến lên những đỉnh cao mới thì mâu thuẫn của những người cầm cương khiến mọi thứ đi chệch hướng. Đó là câu chuyện bắt đầu từ cách đây 2 năm, nhưng đến nay vẫn chưa hồi kết.

Nghĩ về Coteccons, khó có thể tin rằng nhà thầu hùng mạnh nhất nước giờ lại đứng trước một tương lai bất định trong vùng xoáy của những xung đột.

Còn ở một góc nhìn khác, sắp tới đây, lại thêm một thương hiệu lớn của Việt Nam rồi sẽ nằm dưới quyền kiểm soát của những nhà đầu tư ngoại quốc?