Chuyển đổi thẻ, ngân hàng gặp khó

 Thẻ chip có nhiều tính năng ưu việt hơn thẻ từ song việc chuyển đổi chưa thể thực hiện nhanh chóng bởi còn một số trở ngại từ nhu cầu của người dùng. Do đó, cần có các giải pháp hỗ trợ người dùng như miễn phí chuyển đổi và tăng tính năng sử dụng thẻ.

Ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán thuộc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, Việt Nam có khoảng 122,39 triệu thẻ ngân hàng đang lưu hành, bao gồm thẻ nội địa và thẻ quốc tế. Tính riêng trong 9 tháng đầu năm nay, giao dịch thanh toán nội địa của thẻ ngân hàng tăng 29,8% về số lượng và 18,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.

Theo quy định, từ 31/3/2021, các ngân hàng sẽ không phát hành thẻ từ nữa mà chuyển sang công nghệ thẻ chip. Việc chuyển đổi này là xu thế tất yếu, không chỉ phù hợp với thực tiễn tại Việt Nam mà còn bắt kịp xu hướng thế giới.

Thẻ chip nội địa có ba tính năng, tiện ích nổi bật. Thứ nhất, tính năng an toàn, bảo mật cho người dùng theo tiêu chuẩn quốc tế, giúp hạn chế các rủi ro về gian lận, giả mạo, đảm bảo an ninh an toàn thanh toán cho khách hàng. Thứ hai, tính năng tối ưu hóa trải nghiệm cho người dùng. Thứ ba, tính năng đa tiện ích, đa ứng dụng trong thanh toán không dùng tiền mặt giúp thuận lợi cho người dùng.

Thống kê đến cuối quý III/2021, có 7 tổ chức phát hành thẻ chuyển đổi được 100% thẻ từ sang thẻ chip; 8 tổ chức chuyển đổi 70 - 90%; 9 tổ chức chuyển đổi 50 - 70%; còn 20 tổ chức chuyển đổi dưới 50%.

Chi hội Thẻ ngân hàng thuộc Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, có một số trở ngại khiến việc chuyển đổi thẻ chip nội địa vẫn còn khó.

Thứ nhất, chi phí liên quan đến quá trình chuyển đổi thẻ chip nội địa là rất lớn, như: chi phí trang bị ATM/POS mới, chi phí chỉnh sửa và nâng cấp hệ thống, thiết bị đầu cuối, thời gian, nguồn nhân lực trong quá trình chuyển đổi thẻ chip. Đặc biệt, giá phôi thẻ chip theo chuẩn cao hơn nhiều lần so với giá phôi thẻ từ.

Thứ hai, đối với những dòng thẻ đặc thù như thẻ liên kết sinh viên có thiết kế hình ảnh thẻ (có hình ảnh chủ thẻ phía trước và các thông tin chi tiết về khóa học), thời hạn sử dụng ngắn (theo khóa học và ngắn hơn thời hạn thẻ chip) và các sản phẩm thẻ trả trước vô danh có phạm vi sử dụng hẹp tại đối tác liên kết, việc chuyển đổi sử dụng phôi thẻ chip sẽ dẫn đến lãng phí.

Thứ ba, khái niệm thẻ chip nói chung, thẻ chip không tiếp xúc (Contactless) nói riêng còn khá mới mẻ với người dân, hạ tầng thanh toán thẻ Contactless và mạng lưới chấp nhận thẻ chip nội địa nói chung còn hạn chế cũng cản trở và ảnh hưởng đến tiến độ, lộ trình chuyển đổi của các ngân hàng.

Để thúc đẩy quá trình này, mới đây, NHNN có văn bản về việc triển khai áp dụng tiêu chuẩn cơ sở về thẻ chip nội địa.

NHNN yêu cầu các tổ chức phát hành thẻ, tổ chức thanh toán thẻ cần tăng cường chính sách khuyến khích, hỗ trợ khách hàng thực hiện chuyển đổi từ thẻ từ nội địa sang thẻ chip nội địa; tuyên truyền các tiện ích, tính năng ưu việt, an toàn của thẻ chip nội địa và rủi ro liên quan đến việc tiếp tục sử dụng thẻ từ nội địa; đồng thời hướng dẫn khách hàng là chủ thẻ sử dụng các kênh thanh toán điện tử khác như Internet Banking, Mobile Banking, QR Code... từ đó có cách tiếp cận, biện pháp phù hợp để chủ thẻ sớm thực hiện chuyển đổi sang thẻ chip nội địa.

Từ góc độ ngân hàng, ông Nguyễn Bá Tuyến, Phó Giám đốc khối ngân hàng số của Ngân hàng Lien Viet Post Bank cho biết, khi có kế hoạch chuyển từ thẻ từ sang thẻ chip, Ngân hàng từng bước hoàn thiện hệ thống phát hành thẻ chip, ngay sau khi hệ thống đáp ứng thì dừng phát hành thẻ từ. Toàn bộ thẻ chip được phát hành từ thời gian đó.

Tuy nhiên, theo ông Tuyến, ngoài chi phí, điểm khó hiện nay chính là nhu cầu khách hàng. Khách hàng chưa đủ thông tin để nhìn nhận tiện ích thực sự mà thẻ chip mang lại. “Cần đưa được tính năng tiện ích của thẻ chip vào cuộc sống hơn nữa. Phải làm sao để hơn 100 triệu thẻ sau khi chuyển đổi ứng dụng, tính năng, công nghệ, khách hàng sử dụng cho rất nhiều tiện ích”, ông Tuyến nói.

Theo bà Phan Thanh Hà, Phó Giám đốc Trung tâm thẻ Agribank, ngân hàng này phát hành thẻ chip từ năm 2019 thông qua triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như marketing, truyền thông, quảng bá, miễn phí chuyển đổi thẻ chip nội địa. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi cũng gặp khó khăn, vướng mắc nên dù nỗ lực nhưng tỷ lệ chuyển đổi chưa đến 50%.

“Tiến độ chuyển đổi phụ thuộc nhu cầu của người sử dụng thẻ. Bên cạnh đó, 2 năm vừa qua, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, làm ảnh hưởng quá trình chuyển đổi thẻ. Tại Hà Nội và TP.HCM, nhiều khách hàng không đến tiếp nhận kích hoạt thẻ. Ngoài ra, khách hàng mới chỉ nhận thấy thẻ chip tiêu chuẩn hạn chế rủi ro hơn so với thẻ từ. Do đó, cần nâng giá trị gia tăng cho thẻ chip”, bà Hà chia sẻ.