Chứng khoán ‘quay xe’ cuối phiên: Chuyên gia đề xuất bỏ phiên ATC

Trước sự bị động của nhà đầu tư khi thị trường chứng khoán quay xe cực gắt phiên ATC, TS Nguyễn Hữu Huân - Trưởng bộ môn Tài chính, Trường Đại học Kinh tế TP. HCM đề xuất bỏ phiên ATC.

Thị trường chứng khoán lao dốc rất mạnh vào cuối phiên 23/11, khiến VN-Index rớt 25 điểm về 1.088 điểm. 30 mã trên sàn HoSE giảm kịch sàn, tập trung ở nhóm chứng khoán và bất động sản.

Đáng nói, thời gian gần đây, liên tục các phiên ATC giảm điểm mạnh đã khiến nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nhỏ lẻ hoang mang, bị động. Trong bối cảnh đó, nhiều nhà đầu tư đề xuất bỏ phiên ATC. Xung quanh vấn đề này, VietnamFinance có cuộc trò chuyện với TS Nguyễn Hữu Huân - Trưởng bộ môn Tài chính, Trường Đại học Kinh tế TP. HCM.

- Ông đánh giá như thế nào về sự trồi sụt của thị trường chứng khoán những phiên gần đây?

Thị trường đang trong giai đoạn đi ngang và trồi sụt trong một biên độ nhất định cho thấy tâm lý bất ổn của nhà đầu tư ở thời điểm hiện tại, họ chần chừ trong quyết định nên tham gia vào bên nào của thị trường. Đồng thời, thị trường cũng thiếu yếu tố dẫn dắt để đi theo một xu hướng rõ ràng. Bên cạnh đó, những thông tin xấu tốt lẫn lộn cũng khiến cho nhà đầu tư hoang mang và dễ bị chi phối bởi các đội lái trên thị trường.

- Ông đánh giá như thế nào về việc giá cổ phiếu lao dốc trong phiên ATC trong một số phiên thời gian qua?

Nguyên nhân chính vẫn là do sự dẫn dắt thị trường của các đội lái và dường như việc này đã quá quen thuộc trên thị trường chứng khoán trong thời gian gần đây, khi mà cứ tới phiên ATC là thị trường lại quay đầu giảm điểm đột ngột. Qua đó cho thấy sự coi thường pháp luật và ngày càng lộng hành của các đội lái này, mặc dù một số vụ việc đã và đang được điều tra nhưng có vẻ như vẫn chưa mang tính răn đe thực sự cho các thế lực đang lũng đoạn thị trường.

Do đó trong thời gian tới, UBCKNN cũng như các cơ quan chức năng cần phải điều tra toàn bộ và đưa các nhà lũng đoạn thị trường ra trước ánh sáng, để có thể giúp thị trường chứng khoán phát triển một cách minh bạch và bền vững hơn trong tương lai.

- Trước các phiên ATC như vậy, nhiều ý kiến cho rằng nên bỏ phiên ATC. Ông nghĩ thế nào về ý kiến này?

Tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến trên vì các phiên ATC và ATO rất dễ bị làm giá, cũng như lèo lái thị trường theo ý của các nhà lũng đoạn thị trường bởi họ có số vốn lớn. Đồng thời, việc tạo cung cầu ảo trong các phiên này cũng làm ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư, khiến họ phải bán tháo theo tạo nên sự sụt giảm mạnh của thị trường.

Do đó, nên loại bỏ các phiên khớp lệnh định kỳ và chỉ còn khớp lệnh liên tục thì sẽ phù hợp với cung cầu thị trường hơn. Ngoài ra, để xác định giá tham chiếu cho phiên sau thì chúng ta có thể dùng giá trung bình trong toàn bộ phiên ngày hôm trước để làm cơ sở giá tham chiếu.

- Đâu là những thuận lợi và khó khăn với thị trường ở thời điểm hiện tại, thưa ông?

Thuận lợi là Chính phủ và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang tìm mọi giải pháp nhằm nâng hạng thị trường, cũng như sắp đưa vào vận hành hệ thống mới để đảm bảo sự phát triển ổn định của thị trường, là cơ sở để đưa ra các sản phẩm mới, từ đó đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của nhà đầu tư.

Việc thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng trong thời gian tới sẽ thu hút các nhà đầu tư ngoại, đặc biệt là các quỹ đầu tư mới tham gia vào thị trường, góp phần tạo thêm nguồn lực mới để hỗ trợ thị trường phát triển một cách bền vững trong thời gian tới.

Tuy nhiên để thực hiện được việc trên thì trước hết, chúng ta cần phải làm trong sạch thị trường và gia tăng tính minh bạch. Không một nhà đầu tư tổ chức nào thích tham gia một thị trường mang tính lũng đoạn lớn và rủi ro cao như thị trường Việt Nam ở thời điểm hiện tại.

Bên cạnh đó, việc lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết sụt giảm cũng làm cho định giá của các doanh nghiệp trên thị trường đang cao hơn so với các nước trong khu vực, điều này sẽ làm cho thị trường chứng khoán Việt Nam kém hấp dẫn trong ngắn hạn và giảm động lực đầu tư của các nhà đầu tư cả cá nhân lẫn tổ chức.

- Với sự trồi sụt như vậy, theo ông từ nay tới cuối năm, VN-Index sẽ đạt bao nhiêu điểm?

Tôi cho rằng VN-Index sẽ có xu hướng đi ngang từ giờ cho đến cuối năm và dao động trong biên độ từ 1.000 đến 1.200 điểm. Vì thị trường vẫn đang trong giai đoạn dò đường và xác lập xu thế mới, các thông tin tích cực và tiêu cực đang đan xen với nhau.

Dòng tiền bên ngoài thị trường chờ cơ hội tham gia vẫn rất nhiều, do lãi suất ngân hàng đang giảm mạnh và nhà đầu tư cần tìm kiếm một kênh đầu tư khác mang lại tỷ suất sinh lời cao hơn, tuy nhiên họ vẫn chủ yếu là đứng ngoài quan sất và chờ đợi một cơ hội rõ ràng hơn để có thể quyết định tham gia sâu hơn vào thị trường, còn hiện tại chỉ mới một lượng tiền nhỏ tham gia để thăm dò thị trường mà thôi.

- Vậy, ông có khuyến nghị gì cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nhỏ lẻ, có thể quản trị tốt tài khoản của mình, thưa ông?

Theo tôi, hiện nay hơn 90% nhà đầu tư trên thị trường là các nhà đầu cơ, tham gia thị trường với mong muốn giàu nhanh, có thể x2, x3 tài khoản trong một thời gian ngắn. Chính kỳ vọng này dẫn đến việc các nhà đầu tư trở nên mạo hiểm hơn và bất ổn hơn khi thị trường chuyển biến không theo kỳ vọng, dẫn đến việc bán tháo và thua lỗ nặng.

Chính vì thế, các nhà đầu tư nên rời khỏi thị trường ngay nếu như vẫn giữ kỳ vọng lớn như vậy. Bởi vì thị trường sinh ra bởi lòng tham và chết đi bởi nỗi sợ hãi. Khi chúng ta bị lòng tham và nỗi sợ hãi chi phối thì chúng ta sẽ luôn mất tiền cho Mr Market (ngài thị trường). Bởi vì thị trường không phải là nơi đẻ ra tiền hay tự in ra tiền như chúng ta vẫn nghĩ. Nếu như tham gia với tư cách nhà đầu cơ trong ngắn hạn thì rõ ràng phần lời của người này sẽ là phần mất của người khác, và nó là một trò chơi có tổng bằng 0, còn nếu tính cả phí giao dịch thì đó là trò chơi mà chúng ta được ít hơn và mất nhiều hơn cái chúng ta đáng có.

Lời khuyên của tôi là hãy quên đi sự biến động giá trong ngắn hạn, quên ngài thị trường đi (như Benjamin Braham đã nói), nếu không quan tâm vào giá cả trong ngắn hạn, chúng ta sẽ không bị các thế lực đội lái chi phối tâm lý, cũng không bị các thông tin giả gây nhiễu loạn và càng không bị tâm lý bầy đàn, FOMO.

Chúng ta chỉ cần nghiên cứu những mã cổ phiếu của các công ty có giá trị nội tại tốt, đầu tư vào chính công ty chứ không phải đầu cơ nhằm hưởng chênh lệch giá. Và lợi nhuận của công ty, thu nhập của công ty chính là thu nhập của chúng ta từ việc nắm giữ cổ phiếu đó trong dài hạn.

Nếu muốn thử vận may thì tốt hơn hết là nên mua vài tờ vé số còn hơn là tham gia vào thị trường chứng khoán. Đừng bao giờ xem thị trường là một canh bạc, bởi canh bạc thì chỉ có nhà cái mới chiến thắng mà thôi.

- Trân trọng cảm ơn ông!