Chứng khoán phái sinh: Thử thách cuối năm

Tuần qua, VN-Index chưa kịp tăng đã nhanh chóng điều chỉnh. Dù vận động giá trở nên an toàn hơn, nhưng sự kiên nhẫn từ phía các vị thế nắm giữ cổ phiếu đang bị thử thách.

Giao dịch chậm rãi

Trên thị trường tài chính toàn cầu, các phiên giao dịch cuối năm thường mang tính chậm rãi đặc trưng với thanh khoản khá thấp, bởi các thành viên thị trường chuẩn bị cho kỳ nghỉ dài. Nhưng khác với mọi năm, vận động giá cuối năm 2022 thay vì “lặng lẽ” thì ngược lại, các chỉ số dẫn dắt biến động khá mạnh, không mang nhiều xu hướng và cũng khá cục bộ tại các điều kiện kinh tế khác nhau.

Tại thị trường Việt Nam, vận động giá đang trở nên an toàn hơn rất nhiều so với cùng kỳ tháng trước.

Chu kỳ hồi phục từ chỉ số dẫn dắt S&P 500 đã kết thúc và điều chỉnh về nền “suy yếu”. Bên cạnh đó, vàng tăng khá mạnh khi đồng USD hồi phục và quan trọng hơn, nhà đầu tư chuyển đổi về trạng thái phòng thủ. Ngoài ra, chỉ số ảnh hưởng tâm lý từ phía thị trường châu Á là Shanghai có tín hiệu điều chỉnh theo vận động từ thị trường lớn.

Nhìn chung, yếu tố liên thị trường trong gần 2 tháng qua ghi nhận sự vận động tích cực, qua đó, nền giá chứng khoán cũng như các tài sản mang tính rủi ro cao phục hồi khá ấn tượng. Đồng thời, trên kênh trái phiếu, lãi suất đã được điều chỉnh về nền “giảm mạnh”, cho thấy kỳ vọng về trạng thái vĩ mô sẽ đỡ “khắc nghiệt” hơn, ít nhất là trong ngắn hạn.

Nhưng với thị trường Việt Nam, nhịp hồi phục yếu với tác động từ câu chuyện trái phiếu cũng như ảnh hưởng tiêu cực từ nhóm bất động sản khiến chỉ số VN-Index chưa kịp tăng đã nhanh chóng điều chỉnh. Nhưng nhờ chưa có “cao độ” mà khả năng điều chỉnh của chỉ số có thể sẽ nhẹ nhàng hơn.

Dòng tiền thận trọng

Khi tất cả đều thận trọng, thì việc định hướng giao dịch cũng sẽ trở nên phức tạp hơn, vì tín hiệu dòng tiền khá mờ nhạt. Sau 2 tuần liên tiếp giá biến động gom gọn trong chiếc hộp Darvas Box, có thể sự kiên nhẫn từ phía các vị thế nắm giữ cổ phiếu đang bị thử thách nghiêm trọng.

Xét về mẫu hình kỹ thuật, chỉ số VN30 đã chính thức vỡ mẫu hình tăng trưởng khi đà tăng không kéo dài, mà chuyển hướng tích lũy sau nhịp hồi kỹ thuật. Với việc dòng tiền không tự tin bứt phá cản kháng cự xu hướng dài hạn, xác suất để VN30 có thể vượt qua và duy trì xu hướng tăng đang dần thu hẹp.

Thực tế, điều kiện cho VN30 tăng đã xác lập khi giá tăng và có tích lũy, nhưng thanh khoản lại không ủng hộ khi thị trường chuẩn bị bước vào tuần giao dịch cuối năm. Sự trùng hợp đáng tiếc này tạo ra trạng thái phân kỳ âm và tín hiệu bán xuất hiện từ chỉ báo MACD. Do vậy, thời điểm này, xu hướng kỹ thuật từ VN30 có dấu hiệu tiêu cực hơn.

Nhưng nếu nhìn về trạng thái động lượng, chưa hẳn nhà đầu tư đang mất đi sự ủng hộ với chỉ số. Chính trạng thái thận trọng từ dòng tiền đưa động lượng RSI về trạng thái cân bằng. Sự phản ứng tiếp theo từ dòng tiền mua lên trong tuần cuối năm sẽ tạo ra xu hướng mới.

Cơ hội lướt sóng phái sinh

Khi trạng thái thị trường cơ sở không mang nhiều tín hiệu, thì với sản phẩm phái sinh, đây lại là cơ hội giao dịch ngắn hạn. Nhờ yếu tố thanh khoản thấp, biến động từ giá của từng cổ phiếu sẽ có xu hướng mạnh hơn. Những biến động này sẽ khiến cho chỉ số phái sinh dao động mạnh trên nền tảng xu hướng không được xác định.

Các yếu tố thị trường đã từng ủng hộ cho vận động chỉ số VN30F1M dần chuyển hướng trung tính. Nhìn đồ thị kỹ thuật, không dễ để có thể “đoán” được đỉnh hay đáy của thị trường. Nhưng nếu tuân thủ đúng nguyên tắc giao dịch tại hỗ trợ và kháng cự, nhà đầu tư hoàn toàn có thể kiếm lãi trong phiên.

Cụ thể, nền tảng hỗ trợ phản ứng giá với VN30F1M xác lập tại vùng 1.020. Đây chính là nơi bên mua (Long) quay trở lại mua lên. Chiến lược này được dòng tiền mua lên lặp lại nhiều lần trong thời gian qua. Trong khi đó, bên bán (Short) chỉ tham gia khi mức chênh

(Basis) chuyển hướng vênh dương so với VN30. Nếu theo đúng thế lệnh giao dịch này, thì định hướng cho VN30F1M ngắn hạn sẽ hướng về điểm cản 1.020 một lần nữa.

Xét về góc độ cản tâm lý, ngưỡng mở rộng từ Fibonacci cho thấy, giá đã dần chuyển dịch về nền hỗ trợ thấp hơn. Theo vận động này, giá sẽ định hướng về nền 1.000. Chỉ báo động lượng giá đang ủng hộ quan điểm điều chỉnh khi vận động phân kỳ âm ngắn hạn với đà tăng của giá. Thực tế, VN30F1M liên tiếp tạo các đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước, là một tín hiệu cho thấy xu hướng giảm đang quay trở lại.

Nhà đầu tư có thể cân nhắc mở vị thế Short khi giá chạm cản kháng cự gần trong khu vực 1.040. Nhưng với biến động giá không rõ xu hướng, việc quản trị rủi ro thật sự rất quan trọng cho lệnh bán canh cản giá lần này. Ngược lại, vị thế mua lên chỉ nên được triển khai khi nền 1.020 một lần nữa được chứng minh là hỗ trợ “cứng” trong ngắn hạn.