Chủ tịch Fed xác nhận có thể “siết vòi” trong năm nay, nhưng còn lâu mới nâng lãi suất

Chủ tịch Fed Jerome Powell phát tín hiệu NHTW có khả năng bắt đầu rút lại một số biện pháp nới lỏng tiền tệ trước khi kết thúc năm 2021. Tuy vậy, ông vẫn cho rằng thời điểm nâng lãi suất trở lại vẫn còn xa.

Trong bài phát biểu được nhiều người chờ đợi tại hội nghị chuyên đề Jackson Hole diễn ra vào ngày 27/08, ông Powell cho biết nền kinh tế đã đạt tới điểm không cần nhiều sự hỗ trợ từ chính sách tiền tệ như hiện tại.

Theo đó, Fed có khả năng giảm bớt nhịp độ mua trái phiếu mỗi tháng trong năm 2021 miễn là nền kinh tế vẫn tăng trưởng. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là Fed sắp nâng lãi suất.

“Thời điểm và nhịp độ cắt giảm chương trình mua tài sản sắp tới không mang thông điệp về thời điểm nâng lãi suất trở lại. Về vấn đề nâng lãi suất, chúng tôi thực hiện các bài kiểm tra khác và nghiêm ngặt hơn nhiều”.

Ông nói thêm dù rằng lạm phát đang cao hơn mục tiêu 2% của Fed, nhưng “vẫn còn nhiều điều phải làm để đạt mức toàn dụng nhân công” – vốn là một trong hai nhiệm vụ kép của NHTW và cần đạt được trước khi nâng lãi suất trở lại.

Chủ tịch Fed cũng dành phần lớn bài phát biểu để giải thích lý do tại sao ông nghĩ đà tăng của lạm phát hiện tại chỉ là tạm thời và rồi sẽ giảm về mức mục tiêu.

Fed đã sử dụng cụm từ “bước tiến đáng kể” như một sự tham chiếu cho thời điểm bắt đầu siết chính sách. Ông Powell cho biết “bài kiểm tra về lạm phát đã đạt được”, trong khi “nền kinh tế cũng đạt bước tiến lớn về mục tiêu toàn dụng nhân công”. Powell nói tại cuộc họp tháng 7/2021, ông và các đồng nghiệp đều đồng tình rằng “việc siết nhịp độ mua tài sản trong năm nay có thể hợp lý”.

Fed sẽ siết vào lúc nào, mức độ bao nhiêu đối với chương trình mua tài sản 120 tỷ USD mỗi tháng là câu hỏi thu hút sự chú ý của thị trường trong thời gian gần đây. Bên cạnh đó, thời điểm Fed nâng lãi suất cũng thật sự quan trọng với họ.

Trong một nỗ lực vực dậy kinh tế vào những ngày đầu dịch Covid-19, Fed đã giảm lãi suất xuống gần mức 0 và đẩy nhanh nhịp độ mua trái phiếu (gói nới lỏng định lượng). Hiện tại, số dư trên bảng cân đối kế toán của Fed đang ở mức gần 8.4 ngàn tỷ USD, gấp đôi so với tháng 3/2020.

Tại cuộc họp Jackson Hole năm 2020, ông Powell đã phác thảo sáng kiến chính sách mới mẻ và táo bạo, trong đó Fed cam kết với mục tiêu toàn dụng nhân công và cho phép lạm phát tăng vượt mục tiêu trong một khoảng thời gian. Giới phê bình cho rằng chính sách này là một phần nguyên do đẩy áp lực giá hàng hóa lên mức cao nhất trong 30 năm.

Tuy nhiên, ông Powell lên tiếng bảo vệ chính sách của Fed trong ngày 27/08 và nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc không đưa ra “biện pháp sai chính sách thời điểm” khi đối mặt với áp lực kinh tế tạm thời như diễn biến lạm phát hiện nay.

“Hôm nay, khi thị trường lao động vẫn còn chưa đạt mức toàn dụng nhân công và đại dịch vẫn còn tiếp diễn, việc mắc sai lầm về thời điểm có thể rất đau đớn”, ông nói. “Chúng tôi biết rằng giai đoạn thất nghiệp kéo dài có thể gây tác động lâu dài tới người lao động và năng lực sản xuất của nền kinh tế”.

Tỷ lệ thất nghiệp tháng 7/2021 ở mức 5.4%, giảm mạnh từ mức 14.8% của tháng 4/2020, nhưng vẫn còn cách xa so với trước dịch. Trong tháng 2/2020, tỷ lệ thất nghiệp chỉ là 3.5%.

Ông Powell lưu ý biến chủng Delta “tạo ra rủi ro ngắn hạn” đối với mục tiêu toàn dụng nhân công, nhưng ông khăng khăng cho rằng “khả năng đạt mục tiêu này vẫn còn cao”.

Chủ tịch Fed nói thêm một số yếu tố đẩy lạm phát tăng cao đang bắt đầu thuyên giảm, mặc dù một vài chủ tịch Fed khu vực nhận thấy áp lực lạm phát kéo dài tại khu vực của họ.

“Lạm phát cao như thế này dĩ nhiên là một điều đáng ngại”, ông nói. “Thế nhưng, nỗi lo đã được xoa dịu khi nhiều yếu tố cho thấy tình trạng này có thể chỉ tạm thời”.